Theo tin tức được đăng tải trên Formula1, hôm 21/2 vừa qua, Giám đốc cuộc đua F1, ông Michael Masi, đã xác nhận sáng chế "Vô-lăng kép" - Dual Axis Steering - DAS của Mercedes sẽ bị cấm ở mùa sau.

Trước đó, trong buổi đua thử tại Barcelona hôm 20/2, người xem phát hiện động tác chưa từng thấy của Lewis Hamilton trên vô-lăng chiếc W11.Trên đường thẳng, Hamilton kéo vô-lăng hướng về phía anh. Đến lúc chuẩn bị vào cua, anh đẩy vô-lăng về vị trí cũ. Vô-lăng mới của Mercedes di chuyển đúng trong không gian ba chiều, chứ không chỉ là hai chiều.

Động tác của Hamilton đang gây xôn xao trên các mạng xã hội, vì thông thường động tác của tay lái với vô-lăng chỉ là xoay sang trái hoặc phải. Thắc mắc ngay lập tức được gửi đến James Allison - kỹ sư Mercedes. Ông giải thích: "Chúng tôi gọi nó là: Tay lái kép (Dual Axis Steering - DAS). Nó giúp thêm một chiều điều khiển nữa cho vô-lăng. Hy vọng DAS phát huy hiệu quả mùa này. Chúng tôi không thể tiết lộ việc DAS xuất hiện vì sao và hoạt động như thế nào".

Allison kín tiếng vì Mercedes không muốn bị đánh cắp ý tưởng. Nhưng các chuyên gia F1 đều tìm hiểu và phát hiện ra nguyên lý hoạt động của DAS.

Quy chế F1 mùa 2021, công bố cuối năm 2019, có đoạn: "Bánh trước chỉ được phép điều khiển thông qua chuyển động xoay vòng của tay lái đơn".

Trong khi đó, quy chế mùa này cho thấy: "Bánh trước chỉ được phép điều khiển bằng tay lái, dưới sự kiểm soát hoàn toàn bởi tay đua".

Mercedes đã tận dụng lỗ hổng trong quy chế năm nay để chế tạo ra DAS. Hệ thống này ngoài việc cho phép các tay đua xoay vô lăng sang trái hoặc phải như thông thường thì còn giúp các tay lái điều chỉnh tay lái tới lui theo trục dọc. Điều này đã biến tay lái hai chiều thành tay lái ba chiều. Một trong những lý do để DAS được thông qua trong mùa giải năm nay đó là hệ thống vô lăng này khôngcó tác dụng trợ lực, và hoạt động hoàn toàn dựa vào cơ học.

Sau khi được đưa ra ánh sáng sáng chế của Mercedes  mặc dù không nhận được sự ủng hộ của hội đồng nhưng lại nhận được nhiều lời khen từ các bên đối thủ.

Thông thường, hai bánh trước của xe F1 được thiết kế hơi lệch so với phương thẳng đứng. Phần trên bánh xe hướng vào trong, còn phần dưới lòi ra ngoài (toe-out). Thiết kế như vậy để tạo ra độ trễ khi xe vào cua. Để vào cua, tay lái xoay vô-lăng sang trái hoặc phải, để điều khiển hai bánh trước. Hai bánh sau không được điều khiển, nên chịu sức tải lớn đột ngột so với hai bánh trước. Điều này khiến xe bất ổn định. Độ trễ của thiết kế toe-out giúp hai bánh sau không phải chịu sức tải quá đột ngột.

Thiết kế toe-out có nhược điểm lớn. Phần trên bánh xe hướng vào trong, sẽ dễ bị nóng hơn phần dưới bánh hướng ra ngoài. Chênh lệch nhiệt độ ở lốp xe có thể khiến nó nhanh hết công hiệu, hoặc chóng mòn hơn. Các tay đua sẽ phải thay lốp nhanh hơn. Nhiệt độ lốp xe quan trọng. Đó là lý do khi xe an toàn xuất hiện trong cuộc đua, các tay đua thường lái theo hình dích dắc để bề mặt lốp không bị nguội.

Tay đua Daniel Ricciardo thuộc đội Renault chia sẻ: "Thật sự phải ngả mũ trước Mercedes. Họ thống trị kỷ nguyên động cơ tăng áp, nhưng vẫn đang là động lực cho các đội khác phấn đấu. Đó là lý do Mercedes luôn áp đảo".

Sáng chế của Mercedes dự kiến tạo ra hiệu quả lớn hơn ở những đường đua có đường thẳng dài, như Hà Nội (Việt Nam), Spa (Bỉ) hay Monza (Italy). Nhưng, DAS hiệu quả đến đâu vẫn là dấu hỏi.

Mùa giải F1 2020 khởi tranh ngày 15/3 tại chặng đua Australia. Một tuần sau đó là chặng Bahrain. Chặng thứ ba diễn ra tại Hà Nội, Việt Nam, ngày 5/4.

• EVERGLOW liên tiếp bị tố đạo nhái từ bài hát đến phong cách

• Thương hiệu cacao Vũng Tàu, hồi sinh và vươn ra thế giới

• Mục tiêu 2025: Khoa học công nghệ đóng góp 40% vào tăng trưởng kinh tế

Khánh An