PTT Vũ Đức Đam: Cần phải có cơ chế vượt trội, minh bạch để phát triển khoa học công nghệ

Ngày 6/1, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác 2020 và triển khai công tác năm 2021. Tại đây, đại diện Bộ KH&CN cho biết, trong năm 2020, đơn vị đã tập trung triển khai nhiều nhiệm vụ, giải pháp với mục tiêu đưa KH&CN và đổi mới sáng tạo phục vụ phát triển các ngành, lĩnh vực và đóng góp vào sự tăng trưởng kinh tế quốc gia.

Với những mục tiêu và nỗ lực đó, năm vừa qua, Việt Nam đã tiếp tục giữ thứ hạng 42/131 quốc gia, vùng lãnh thổ về Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu, đồng thời, được cộng đồng quốc tế đánh giá là một hình mẫu trong việc thiết lập đổi mới sáng tạo đối với các nước đang phát triển.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã chúc mừng các thành tựu các nhà khoa học và cả ngành KH&CN Việt Nam đã đạt được trong năm 2020 cũng như cả nhiệm kỳ vừa qua. Đồng thời, Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh việc có thể duy trì liên tiếp ở vị trí thứ 42 trên thế giới về Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu trong 2 năm liên tiếp là kết quả có ý nghĩa quan trọng trong sự phát triển của đất nước.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chũng chia sẻ, hiện nay, tại Việt Nam, các doanh nghiệp đã dần trở thành chủ thể trong đổi mới khoa học công nghệ, điều này cho thấy năng lực khoa học công nghệ trong nước đã tăng trưởng rất nhiều.

Tuy vậy, Phó Thủ tướng cho rằng, ngoài việc lấy doanh nghiệp làm trung tâm, phải có cơ chế vượt trội cho khoa học công nghệ, trong đó bao gồm cả vấn đề về thuế và cơ chế hạch toán doanh nghiệp. Bộ KH&CN phải là nơi tập trung nghiên cứu các vấn đề này.

Ông Đam cũng lưu ý việc tạo cơ chế quản lý cho ngành khoa học công nghệ. Thực tế trong công tác quản lý khoa học tại Việt Nam vẫn còn tư tưởng chống thất thoát, không tin vào các nhà khoa học, chưa có suy nghĩ chấp nhận rủi ro. Để giải quyết điều này, không chỉ mình Bộ KH&CN mà tất cả đều phải đồng lòng lên tiếng.

Phó Thủ tướng cho biết, có một thực tế hiện nay là vai trò của lĩnh vực khoa học công nghệ chưa được quan tâm đúng mức. Tại nhiều địa phương, tiếng nói của Giám đốc Sở KH&CN còn rất yếu. Đây là những điểm mà Bộ KH&CN cần phải cải thiện trong những năm tiếp theo. Ngoài ra, để ngành khoa học và công nghệ phát triển, cần phải có cơ chế minh bạch và để cộng đồng tự giám sát. Phó Thủ tướng cho rằng, các trường đại học hiện nay đã tiến bộ nhưng chưa đủ.

“Cần phải công khai, minh bạch và coi trường đại học như một chủ thể nghiên cứu. Chỉ có như vậy các trường đại học mới có thể trở thành chủ thể tri thức và là nơi sáng tạo ra công nghệ. Bộ KH&CN phải phấn đấu là Bộ đi đầu trong minh bạch.”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói.

Tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã giao cho Bộ KH&CN đảm nhiệm vai trò kết nối các ngành khoa học quản lý, khoa học xã hội, nhân văn và khoa học chính trị để tạo ra một chương trình tổng thể với định hướng lớn xuyên suốt từ trên xuống dưới.

Thái An