750 triệu USD là số tiền mà công ty Johnson Controls (JCI.N) sẽ phải trả để bồi thường cho vụ kiện liên quan đến "hóa chất vĩnh viễn" có trong bọt chữa cháy do công ty sản xuất. Theo các nội dung cáo buộc, hóa chất này đã làm ô nhiễm nguồn nước của một số hệ thống cung cấp nước công cộng tại Mỹ.

Sau khi được một thẩm phán liên bang phê duyệt, số tiền từ vụ kiện này sẽ giúp các thành phố, thị trấn và các hệ thống cung cấp nước công cộng khác khắc phục ô nhiễm từ chất per- và polyfluoralkyl ( PFAS).

Thỏa thuận này không đồng nghĩa với việc công ty Tyco nhận trách nhiệm hay thừa nhận vi phạm. Thông tin này được công ty Johnson Controls tiết lộ trong một báo cáo điều hành và cho biết thêm một khoản phí tương ứng đã được ghi nhận trong quý II đã kết thúc vào ngày 31/3.

Ông Paul Napoli - luật sư đại diện cho các hệ thống cung cấp nước khẳng định rằng “ Thỏa thuận này giải quyết các cáo buộc liên quan đến nước uống bị ô nhiễm và cung cấp một khoản bồi thường quan trọng để bảo vệ nguồn cung nước uống của quốc gia, đồng thời nâng cấp cơ sở hạ tầng xử lý nước để đối phó với mối đe dọa mới nổi này".

PFAS là một nhóm hợp chất hóa học được sử dụng trong hàng ngàn sản phẩm tiêu dùng và thương mại, bao gồm bọt chữa cháy, nồi chống dính và vải chống thấm. Hơn nữa, chúng còn liên quan đến ung thư và một số bệnh khác.Sở dĩ hợp chất này được gọi là "hóa chất mãi mãi" vì chúng không dễ phân hủy trong tự nhiên hoặc trong cơ thể con người.

Tyco là một trong hơn hai chục công ty hóa chất đã phải đối mặt với các vụ kiện hệ thống cung cấp nước gây ô nhiễm do PFAS tại tòa án liên bang ở Nam Carolina. Các vụ kiện tập trung việc ô nhiễm nước ngầm sau khi phun bọt chữa cháy có chứa PFAS tại các trạm cứu hỏa và sân bay trên toàn quốc. Vào năm 2023, những vụ kiện đó đã dẫn đến các khoản bồi thường trị giá hơn 11 tỷ USD giữa các công ty hóa chất lớn và hệ thống nước của Hoa Kỳ.

Thỏa thuận lớn nhất được đạt được bởi 3M (MMM.N) vào tháng 6, khi công ty này sẽ cung cấp 10,3 tỷ USD cho các hệ thống cung cấp nước công cộng tại Mỹ để kiểm tra và xử lý PFAS trong hệ thống cung cấp nước uống tại Mỹ. Một thỏa thuận tương tự liên quan đến Chemours (CC.N), Corteva (CTVA.N) và DuPont de Nemours (DD.N) cũng đã đạt được vào năm ngoái với số tiền 1,19 tỷ USD.

Về phía tòa án Liên bang Hoa Kỳ ông Richard Gergel tại Charleston- người đang giám sát vụ kiện đã cảnh báo rằng các vụ kiện này có thể gây ra "mối đe dọa" với các công ty đối mặt với yêu sách về PFAS.

Công ty Tyco dự kiến sẽ trả 250 triệu USD trong thỏa thuận này vào tháng 5 và số tiền còn lại là 500 triệu USD sau sáu tháng kể từ khi tòa án đưa ra sự chấp thuận sơ bộ.

Ngoài các vụ kiện do các hệ thống cung cấp nước đưa ra, các công ty hóa chất cũng đối mặt với hàng ngàn vụ kiện tổn thương cá nhân được tập trung tại tòa án Nam Carolina về nguyên nhân gây ra ung thư và một số các bệnh khác do PFAS . Ngoài ra, các vụ kiện khác cũng đã được đệ trình bởi các tiểu bang và chủ sở hữu bất động sản cho rằng PFAS đã làm tổn hại đến đất đai của họ.

Gần đây, Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA) đã hoàn thiện các quy định liên bang đầu tiên về “hóa chất vĩnh viễn”i trong nước uống, đồng thời đặt giới hạn chặt chẽ về lượng PFAS có mặt trong nước uống công cộng.

Những quy định của EPA này có thể làm dễ dàng hơn cho các hệ thống cung cấp nước kiện các công ty về ô nhiễm PFAS, nhưng vẫn sẽ có một số thách thức trước tòa án.

Mai Hương