Tổng trị giá kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước trong 7 tháng năm 2023 đạt 374,36 tỷ USD, giảm 13,8% (tương ứng giảm 60,14 tỷ USD) so với cùng kỳ năm trước; trong đó tổng trị giá xuất khẩu đạt 195,42 tỷ USD, giảm 10,3% (tương ứng giảm 22,5 tỷ USD) và tổng trị giá nhập khẩu đạt 178,94 tỷ USD, giảm 17,4% (tương ứng giảm 37,64 tỷ USD).

Cán cân thương mại hàng hóa của Việt Nam trong tháng 7 năm 2023 thặng dư 3,07 tỷ USD. Qua đó, nâng mức thặng dư lũy kế trong 7 tháng năm 2023 lên 16,48 tỷ USD, cao hơn nhiều so với con số thặng dư 1,34 tỷ USD của cùng kỳ năm trước.

Số thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu từ 01/7-31/7/2023 đạt 26.235 tỷ đồng, giảm 14,6% so với tháng trước. Lũy kế từ 01/01 - 31/7/2023 số thu NSNN đạt 211.230 tỷ đồng, bằng 49,7% dự toán, giảm 19,6% (tương đương giảm 51.423 tỷ đồng) so với cùng kỳ năm trước.

Tình hình buôn lậu, gian lận thương mại (GLTM) trong tháng không phát sinh điểm nóng về buôn lậu, GLTM và hàng giả. Các địa bàn phát sinh các vụ việc buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa có số vụ việc, trị giá tang vật lớn như Điện Biên, Lào Cai, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Bắc Ninh, Hà Nội, Hải Phòng, TP Hồ Chí Minh, Hà Nam Ninh, Quảng Bình, Long An...., tập trung vào một số hành vi như: không khai báo, khai hải quan không đúng với thực tế hàng hóa; che giấu nguồn gốc, tuyến đường của lô hàng nhằm buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng cấm, ma túy, động vật hoang dã, tiền tệ qua biên giới nhập khẩu hàng hóa không đáp ứng điều kiện tiêu chuẩn, quy chuẩn.

Tình hình hoạt động của tội phạm mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy vẫn diễn biến hết sức phức tạp, có chiều hướng gia tăng, nhất là tại các cửa khẩu biên giới đường hàng không, đường bộ, ... Các đối tượng lợi dụng loại hình này để vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy qua biên giới về Việt Nam và chuyển tiếp đi các nước khác tiêu thụ. Thủ đoạn cất giấu tinh vi, thường ngụy trang ma túy trong các gói kẹo, thực phẩm chức năng, thức ăn chó mèo, mỹ phẩm... Trong đó, xuất hiện phương thức mới các chất ma túy từ các nước quá cảnh đi Lào.

Trước tình hình trên, với vai trò Cơ quan tham mưu, giúp việc cho Cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, Ban chỉ đạo 389 Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan đã chủ động ban hành các văn bản chỉ đạo, cảnh báo cho các Cục Hải quan tỉnh thành phố, hướng dẫn thực hiện công tác chống buôn lậu, GLTM, như: Tăng cường sử dụng máy phát hiện ma túy; Triển khai thông báo kết luận của Trưởng Ban chỉ đạo 389 quốc gia tại Công văn số 59/BTC-BCĐ ngày 16/6/2023...

Thực hiện vai trò tích cực của cơ quan tham mưu, giúp việc cho Lãnh đạo Bộ Tài chính trong công tác phòng, chống rửa tiền (PCRT); chống tài trợ, phòng chống khủng bố, Tổng cục Hải quan đã thực hiện các nhiệm vụ của Tổ giúp việc Ban chỉ đạo PCRT quốc gia, Tổ giúp việc sau đánh giá đa phương APG, Nhóm đánh giá rủi ro quốc gia về PCRT trong việc tổng hợp số liệu, báo cáo, tham gia ý kiến, đánh giá rủi ro của Ngành Hải quan liên quan đến công tác phòng, chống rửa tiền và chống tài trợ, phòng, chống khủng bố.

Bên cạnh đó, triển khai trong toàn ngành các hoạt động hưởng ứng ngày “Người dân phòng, chống mua bán người – 30/7”. Báo cáo Bộ: (i) kết quả triển khai tháng hành động phòng, chống ma túy năm 2023; (ii) kết quả công tác kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy 6 tháng đầu năm 2023...

Kết quả bắt giữ và xử lý vi phạm: Từ 16/6-15/7/2023, toàn ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý: 1.748 vụ việc vi phạm pháp luật Hải quan. Trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 1.495 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan đã khởi tố 03 vụ và chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 10 vụ. Số tiền thu nộp ngân sách nhà nước: 16,2 tỷ đồng.

Lũy kế 7 tháng năm 2023 (từ 16/12/2022 đến 15/7/2023), toàn ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý: 9.816 vụ việc vi phạm pháp luật Hải quan. Trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 4.169,8 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan đã khởi tố 21 vụ và chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 69 vụ. Số tiền thu nộp ngân sách nhà nước: 331 tỷ đồng.

Bùi Huyền