Sau 2 mũi đầu, mũi 3 phù hợp với vaccine Covid-19 nào?
Sở Y tế đã kiến nghị đến UBND TP.HCM về việc tăng cường tiêm mũi 3 vaccine Covid-19 cho lực lượng tuyến đầu, người có nguy cơ cao vào cuối năm. Đến năm 2022, tiêm mũi 3, mũi 4 cho người đủ thời gian theo quy định.
Người dân bao giờ được tiêm lại?
Ngày 8.3, TP.HCM đã tiến hành tiêm vaccine cho lực lượng tuyến đầu là nhân viên y tế của Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM.
Tính đến này, đã có khoảng 75.400 người là lực lượng chống dịch và nhân viên y tế, lực lượng huy động trên cả nước đã tiêm đủ vaccine.
Còn đối với người cao tuổi, mắc bệnh nền... đã bắt đầu tiêm vaccine mũi 1 vào những ngày cuối tháng 7. Đến hiện tại, thời gian bắt đầu tiêm mũi 1 cho những người đầu tiên của lực lượng tuyến đầu đã khoảng 8 tháng; còn với người cao tuổi mắc bệnh nền khoảng 3 tháng.
Phó GS Đỗ Văn Dũng - trưởng khoa y tế công cộng, nguyên phó hiệu trưởng Trường ĐH Y dược TP.HCM - cho hay miễn dịch chống lại Covid-19 bao gồm kháng thể và tế bào T và B có trí nhớ miễn dịch.
Theo đó, kháng thể đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ chúng ta không bị mắc Covid-19 có triệu chứng, còn các tế bào T và B miễn dịch có vai trò bảo vệ không bị Covid-19 nặng hoặc tử vong.
Dựa trên số liệu về kháng thể ở người đã được tiêm vaccine, tiến sĩ Raven Davenport - điều phối viên chương trình, trưởng khoa Kinh doanh quản lý, Đại học Cộng đồng Houston, Hoa Kỳ - ước tính kháng thể chống Covid-19 sẽ giảm đi phân nửa sau 108 ngày (khoảng 15 tuần). Vì vậy giả sử hiệu lực vaccine chống lại mắc Covid-19 có triệu chứng ở thời điểm ban đầu là 90% thì hiệu lực này sẽ chỉ còn 70% sau 6 tháng.
Tiêm mũi 3 là cần thiết
Theo ông Dũng, sự suy giảm miễn dịch có thể gây tác hại đối với người nhiễm Covid-19 có triệu chứng (tuy không nguy hiểm cao, tử vong) nhưng sẽ ảnh hưởng đến sự lây lan tại cơ sở ý tế và cộng đồng. Vì vậy việc tiêm mũi 3 là cần thiết.
Ngoài ra, người cao tuổi, người có bệnh lý nền hoặc sử dụng vaccine có hiệu lực thấp thì do khả năng duy trì miễn dịch có thể kém hơn nên hiệu lực vaccine phòng diễn tiến nặng khi mắc COVID-19 cũng giảm theo thời gian.
Lấy dẫn chứng từ nghiên cứu người cao tuổi ở Israel trong dịch vụ vào tháng7/2021 cho thấy người được tiêm vaccine vào tháng 1 có nguy cơ nặng gắp đôi so với người mới tiêm vào thời gian gần đây. Điều này cho thấy việc tăng cường mũi 3 sau 4 đến 6 tháng cho người cao tuổi là cần thiết.
Tuy nhiên, ông Dũng lưu ý việc tiêm mũi tăng cường cũng nên quan tâm đến tính "sẵn có".
"Nếu ở nhiều địa phương còn nhiều người cao tuổi chưa được tiêm mũi 2 thì nên ưu tiên phân bổ vắc xin cho những người này trước khi tiến hành tiêm mũi 3 cho người cao tuổi tại TP.HCM", ông Dũng nói.
Trong Hội nghị sơ kết công tác phòng chống dịch Covid-19 của ngành y tế TP.HCM trong đợt dịch vừa qua, tiến sĩ Nguyễn Văn Vĩnh Châu - phó giám đốc Sở Y tế TP - nhấn mạnh tiêm vaccine phòng Covid-19 là chiến lược lâu dài và hàng đầu trong công tác phòng chống dịch Covid-19 của TP.
"Phải đảm bảo độ bao phủ vắc xin từng người dân trong từng độ tuổi theo quy định, không chỉ dựa vào số liệu thống kê. Ưu tiên tiêm vaccine cho người có nguy cơ cao như thai phụ, người trên 50 tuổi, béo phì và lực lượng tuyến đầu trong công tác phòng chống dịch" - tiến sĩ Vĩnh Châu cho biết.
Tăng cường mũi 3 vaccine Covid-19 cho loại vaccine nào?
Theo ông Dũng, loại vaccine tăng cường (mũi 3) lý những cơ sở khoa học, mũi tiêm tăng cường phải dựa trên nghiên cứu thực nghiệm.
Cụ thể:
Loại vaccine tăng cường (mũi 3) sẽ theo các loại vaccine cơ bản (đã đủ mũi 1 và mũi 2) đối với Pfizer, Moderna và AstraZeneca.
Số liệu khoa học công bố gợi ý có thể thay đổi chéo loại vaccine mũi 3 và vaccine mũi 1, 2 giữa các vắc xin Pfizer, Moderna, AstraZeneca.Nghiên cứu trên quy mô hẹp hơn cho thấy có thể tiêm chéo giữa vaccine VeroCell và AstraZeneca hay VeroCell và Pfizer (nghiên cứu ở Thái Lan); giữa vaccine Sputnik V và AstraZeneca (nghiên cứu ở Nga).Riêng vaccine VeroCell của Sinopharm (Trung Quốc) tuy an toàn cao nhưng hiệu lực có thể hơi yếu ở người cao tuổi. Vì vậy nếu liều cơ bản là vaccine VeroCell nên được tiêm mũi tăng cường bằng vaccine công nghệ mới như AstraZeneca hoặc Pfizer.