Theo một chương trình SHTT đặc biệt dành cho học sinh, Văn phòng SHTT của Georgia, Sakpatenti, đã phát triển một loạt các tài liệu giáo dục đầy màu sắc nhằm nâng cao nhận thức về sở hữu trí tuệ trong giới trẻ.

Nếu chúng ta muốn thành công trong việc hiện thực hóa tiềm năng đổi mới và sáng tạo của quốc gia thông qua việc sử dụng hiệu quả quyền SHTT, chúng ta cần thay đổi thái độ của mọi người đối với việc đổi mới cũng như sự khuyến khích và các biện pháp bảo vệ mà quyền SHTT mang lại. Và chúng ta cần thúc đẩy sự hiểu biết về những lợi ích cụ thể có thể mang lại từ việc sử dụng hiệu quả các quyền này. Mặc dù về luật pháp, các quy định và cơ chế thực thi hiệu quả đều cần thiết nhưng bản thân chúng không tạo được sự xem trọng trong công chúng đối với quyền sở hữu trí tuệ. Chúng ta cần phải thu phục trái tim và tâm trí họ.

Và còn cách nào tốt hơn để làm điều này ngoài việc tiếp cận với các em học sinh? Xét cho cùng, việc xây dựng hiểu biết về vai trò của quyền sở hữu trí tuệ trong việc hỗ trợ đổi mới và sáng tạo, gầy dựng sự tôn trọng nhiều hơn đối với quyền sở hữu trí tuệ ngay từ khi còn nhỏ sẽ dễ dàng hơn nhiều so với việc thay đổi nhận thức sai lầm đã tồn tại từ lâu. Đó là lý do tại sao gần đây Sakpatenti đã phát triển và khởi động một dự án giáo dục đặc biệt dành cho học sinh tiểu học. Mục đích là vừa truyền cảm hứng cho trẻ em về sự sáng tạo và những khả năng vô hạn của nó, vừa xây dựng sự tôn trọng đối với các quyền SHTT.

Vui vẻ cùng Sở hữu Trí tuệ

Một chương trình SHTT đặc biệt được triển khai dành cho học sinh trong bối cảnh cải cách giáo dục đầy tham vọng của Chính phủ Georgiahướng tới một mô hình giáo dục năng động, lấy người học làm trung tâm. Việc truyền đạt những thông điệp đúng đắn đến học sinh theo cách phù hợp sớm được nhận ra không phải là một việc dễ dàng. Thách thức thực sự là tìm ra cách tạo dựng và truyền đạt các thông điệp chính về sở hữu trí tuệ sao cho trải nghiệm học tập của trẻ em trở nên thú vị và vui vẻ.

Đó là lý do tại sao Sakpatenti hợp tác với Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và Dự án Giáo dục Tiểu học Georgia (G-PriEd). Nhóm G-PriEd bao gồm các giáo viên ở những ngôi trường và các nhà văn chuyên nghiệp được giao nhiệm vụ phát triển tài liệu đọc cho học sinh tiểu học (lớp 1-6). Với sự giúp đỡ của họ và sự đóng góp vô giá của tác giả truyện thiếu nhi Irma Malatsidze và họa sĩ vẽ tranh minh họa cho trẻ em Zurab Zulakauri, một loạt các câu chuyện cổ tích minh họa cùng với các bài tập và giáo án trên lớp cho học sinh từ lớp 3-5 được xây dựng. Và chúng đã thực sự thành công!

Tài liệu bao gồm năm câu chuyện xoay quanh các chủ đề về bản quyền, nhãn hiệu và sáng chế: Doremius Solasi (bản quyền), Star Candles (nhãn hiệu), Umbrella, Washing Machine and Compass (nhà sáng chế và sáng chế).

Các câu chuyện

Các chủ đề về việc đổi mới, sáng tạo và việc bảo vệ chúng chạy xuyên suốt các câu chuyện, mỗi chủ đề diễn ra ở một vùng đất cổ tích khác nhau. Quốc gia đầu tiên, Intellectiana, tích cực khuyến khích đổi mới và sáng tạo, và cư dân của họ được hưởng lợi rất nhiều từ các công nghệ tiên tiến và một bối cảnh văn hóa thịnh vượng.

Quốc gia thứ hai, Smartliana (smartali có nghĩa là "luật" trong tiếng Georgia), là một quốc gia nơi sự đổi mới được coi trọng và bảo vệ. Công dân của đất nước này được công nhận rộng rãi là những người ủng hộ tinh thần công bằng và nhiệt thành của nhà nước pháp quyền. Và thứ ba, Mokobriana (mekobre có nghĩa là “cướp biển” trong tiếng Georgia), đầy rẫy những tên cướp biển và những kẻ vi phạm quyền SHTT khác.

Tuy nhiên, khi khép lại câu chuyện, người dân Mokobianan nhận thức được tầm quan trọng của SHTT và các lợi ích kinh tế và xã hội của nó. Họ thậm chí còn đặt ra một hệ thống SHTT để đảm bảo các nhà sáng chế có thể kiếm sống công bằng từ tài năng của họ và cộng đồng được hưởng lợi từ công việc của họ. Và khi người dân nâng cao nhận thức và xây dựng sự tôn trọng đối với quyền SHTT, mọi người bắt đầu được hưởng lợi từ nền kinh tế đang phát triển mạnh của đất nước.

Cũng như tất cả các câu chuyện cổ tích khác, ở đây mỗi câu chuyện đều kết thúc có hậu. Và khi họ có thể đơn giản hóa thực tế phức tạp, họ đưa ra cách thức hữu ích và hấp dẫn để khiến giới trẻ suy nghĩ về SHTT, vai trò của nó trong việc hỗ trợ đổi mới và sáng tạo cũng như thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Những mẫu truyện trên hiện là một phần của tài liệu đọc bổ sung dành cho học sinh tiểu học và cho đến nay đã được phân phối đến hơn 500 trường công lập trên khắp cả nước. Chúng cũng có sẵn trực tuyến tại: www.kargiskola.ge  và http://Sakpatenti.org.ge/ka/publications.

Các tài liệu này cũng nổi bật trong các hoạt động tiếp cận Ngày Sở hữu Trí tuệ Thế giới của Sakpatenti. Đơn cử: đối với chiến dịch Ngày sở hữu trí tuệ thế giới năm 2017, một loạt tài liệu giáo dục bổ sung được phát hành dựa trên những câu chuyện cổ tích xoay quanh chủ đề của chiến dịch: Đổi mới - Cải thiện cuộc sống. Những tài liệu này, cũng nêu bật những đổi mới mang tính bước ngoặt từ trang web của Sakpatenti, nhằm nâng cao hiểu biết của học sinh về tác động của các phát minh đối với cuộc sống hàng ngày và đóng góp của chúng đối với tiến bộ công nghệ.

Bài học rút ra

Kinh nghiệm rút ra từ việc triển khai chương trình đó là tầm quan trọng bao gồm việc giảng dạy của các chuyên gia trong quá trình phát triển và thực hiện cũng như sự cần thiết phải thống nhất trước về các thông điệp và nội dung cụ thể. Nếu không có đội ngũ chuyên gia tài năng và giỏi giang sẽ không thể tạo nên toàn bộ tài liệu chương trình.

Chúng tôi học được rằng chỉ phát triển tài liệu đọc và cung cấp cho các trường học là không đủ. Giáo án bổ sung là điều cần thiết nếu giáo viên muốn truyền đạt hiệu quả các thông điệp được lồng ghép trong các câu chuyện đến lớp học của họ. Kinh nghiệm của chúng tôi cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo rằng giáo viên có kiến thức cơ bản về SHTT, vai trò và tầm quan trọng của nó. Chỉ khi được trang bị những hiểu biết đó, giáo viên mới có thể quản lý và thực hiện các bài học một cách hiệu quả về các chủ đề liên quan đến SHTT và đạt được kết quả mong muốn.

Tác động và Kết quả

Tác động ban đầu của dự án đã rất ấn tượng. Học sinh đã tích cực tham gia vào các tài liệu này, điều này đã làm dấy lên nhiều cuộc thảo luận sôi nổi xung quanh đổi mới, sáng tạo và sở hữu trí tuệ. Các em đã nhanh chóng hiểu tại sao sự đổi mới và các quyền SHTT bảo vệ nó lại quan trọng đến vậy. Nhưng việc xây dựng sự tôn trọng đối với sở hữu trí tuệ trong giới trẻ là một quá trình liên tục đòi hỏi sự cam kết lâu dài. Đó là lý do tại sao tiếp cận công chúng là một trong những ưu tiên hàng đầu của Sakpatenti.

Kế hoạch cho tương lai

Sakpatenti sẽ tiếp tục xây dựng dựa trên những thành công gần đây của mình và mở rộng phạm vi cung cấp các tài liệu liên quan đến SHTT cho học sinh ở mọi lứa tuổi. Lên kế hoạch về Board game, câu đố và nhiều hoạt động khác được thiết kế để truyền cảm hứng cho học sinh và giúp các em tìm hiểu về SHTT.

Thông qua Trung tâm Đào tạo Sở hữu Trí tuệ Quốc gia được thành lập gần đây của Sakpatenti và hợp tác với Học viện WIPO, phạm vi tiếp cận giáo dục đang được nỗ lực mở rộng hơn nữa. Như là tổ chức nhiều cơ hội học tập trong lớp học và từ xa khác nhau cho sinh viên đại học, giáo viên và các chuyên gia thực thi pháp luật để nâng cao kiến thức của họ về SHTT.

Tuổi trẻ là tương lai của chúng ta. Trong số đó có những nhà phát minh, nhà sáng tạo, doanh nhân và người nắm giữ quyền quyết định. Đó là lý do tại sao điều quan trọng đối với Sakpateni là phải tham gia với người trẻ và trau dồi hiểu biết của họ về vai trò của SHTT trong việc thúc đẩy đổi mới, sáng tạo và hiệu quả kinh tế./.

Đinh Thị Doan, Chuyên gia Sở hữu trí tuệ.

Được viết bởi Giám đốc Trung tâm SHTT quốc gia Georgia – Sakpatenti, Georgia

Nguồn: Georgian schoolchildren have fun with intellectual property (wipo.int)