Hạn chế tranh chấp tác quyền, nhạc sĩ - ca sĩ cần có hợp đồng làm việc rõ ràng
Chiều ngày 14/11, Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) đã phối hợp cùng các đơn vị tổ chức Hội thảo Bản quyền âm nhạc VCPMC 2023. Sự kiện nhằm trao đổi, chia sẻ thông tin trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ nói chung, quyền tác giả - quyền liên quan trong lĩnh vực âm nhạc nói riêng, đặc biệt là trên nền tảng kỹ thuật số.
Tại hội thảo, đại diện các tổ chức, cá nhân cùng thảo luận, chia sẻ nhằm làm rõ hơn các vấn đề liên quan đến tác phẩm và bản quyền tác giả âm nhạc; đặc biệt là việc bán đứt tác phẩm - ý nghĩa của việc bán đứt tác phẩm và những rủi ro tiềm ẩn từ việc bán đứt tác phẩm đến quyền lợi của nhạc sĩ, chủ sở hữu quyền tác giả.
Phát biểu tại Hội thảo, ông Đinh Trung Cẩn - Tổng Giám đốc VCPMC cho biết, thời gian gần đây, câu chuyện bản quyền âm nhạc giữa ca sĩ Noo Phước Thịnh và nhạc sĩ Đỗ Hiếu đang nhận được sự chú ý lớn từ dư luận.
Theo đại diện VCPMC, phần lớn mối quan hệ giữa ca – nhạc sĩ là đồng nghiệp, thân tình gắn bó và trên cơ sở tin tưởng lẫn nhau. Khi sáng tác một tác phẩm, nhạc sĩ sẽ giao cho đồng nghiệp mà không quan tâm đến giấy tờ hay ràng buộc. Điều này trở thành lỗ hỏng về mặt pháp lý, gây ra phiền toái, tranh chấp trong và sau quá trình làm việc. Do vậy, để hạn chế những tranh chấp phát sinh, lãnh đạo VCPMC cho rằng nhạc sĩ và ca sĩ khi làm việc cũng nhau cần phải có hợp đồng ràng buộc rõ ràng giữa hai bên.
“Khi giao tác phẩm cho ca sĩ điều tối thiểu phải có hợp đồng, thời hạn bao nhiêu năm và nội dung cụ thể ra sao. Tất cả khi ra tòa đều yêu cầu cụ thể giấy tờ, không thể nói miệng đây là sáng tác của tôi, tôi bán 2 năm, thế anh lấy gì để chứng minh?”, ông Cẩn chia sẻ bên lề hội thảo.
Ông Cẩn nhấn mạnh các tác giả hiện nay phải ý thức trong việc quản lý tác phẩm của mình. Mỗi người phải tự bảo vệ cho chính mình, sau đó mới tới pháp luật. Bởi lẽ, tác phẩm là chất xám, thời gian và cả tình cảm, tâm huyết nên có thể xem đây là “tài sản”.
“Tôi không nói đến chuyện đúng sai nhưng tác giả phải ý thức bảo vệ tác phẩm, kể cả dù là bạn ca sĩ rất thân với mình dù vậy trong công việc cần phải có hợp đồng. Pháp luật là phải có hợp đồng chứ không thiên về tình cảm được”, ông nói thêm.
Ngoài ra, nội dung hợp đồng cũng nên có sự ràng buộc cụ thể các điều khoản, chi tiết. Trong đó, điều mục chỉ biểu diễn hay dành chia sẻ lên các nền tảng mạng xã hội và kiếm tiền trên đó cũng là điều cần phải được xem xét kỹ lưỡng.
Trước đó, vào ngày 28/10 vừa qua, nhạc sĩ Đỗ Hiếu đã gây xôn xao mạng xã hội khi đăng tải nội dung yêu cầu Noo Phước Thịnh dừng hát 8 ca khúc làm nên tên tuổi của nam ca sĩ bao gồm: Mãi mãi bên nhau, Gạt đi nước mắt, Hold me tonight, Đừng nhìn lại, Đến với nhau là sai, Cause I love you, Xin đừng buông tay và Như phút ban đầu.
Theo chia sẻ của nam nhạc sĩ ở thời điểm đó, các bài hát nêu trên đã hết hạn độc quyền 2 năm kể từ ngày phát hành, tuy nhiên, sau thời gian dài thương lượng, hai bên vẫn chưa thể hoàn tất thủ tục và đi đến thống nhất tiến hành gia hạn hợp đồng.
Do đó, nhạc sĩ Đỗ Hiếu đã công bố thông tin " Kể từ ngày 28/10/2023: Mọi hành vi biểu diễn và sử dụng các tác phẩm âm nhạc của Đỗ Hiếu không có sự đồng ý của tác giả được xem như vi phạm bản quyền tác phẩm âm nhạc. Hy vọng phía ca sĩ tôn trọng tác giả, quyền tác giả và dừng lại hành vi biểu diễn, thu lợi nhuận từ việc biểu diễn các ca khúc nêu trên".
Sau thông báo từ phía Đỗ Hiếu, tối ngày 2/11, phía ca sĩ Noo Phước Thịnh đã gửi tới truyền thông phản hồi chính thức về ồn ào về việc bị tố 'hát chùa'.
Theo đó, Noo Phước Thịnh khẳng định, không có chuyện bản thân hát không trả tiền. Nam ca sĩ cũng cho biết, tất cả các show diễn của danh đầu phải có giấy phép của sở văn hóa và các ca khúc biểu diễn đều phải được VCPMV thông qua và thu phí.
Trung tâm VCPMC nhận được sự ủy quyền của các nhạc sĩ về quản lý và thu phí cho các ca khúc được biểu diễn, trong đó có nhạc sĩ Đỗ Hiếu. Phía nam nhạc sĩ cũng từng xác nhận với Noo Phước Thịnh rằng có nhận tiền tác quyền thông qua trung tâm mỗi lần nam ca sĩ biểu diễn trong nhiều năm qua.
Về lý do không mua độc quyền 8 ca khúc liên quan tới lùm xùm, Noo Phước Thịnh cho biết, đã nói chuyện và thống nhất với nhạc sĩ từ 1 tháng trước khi ồn ào xảy ra.
Anh cũng khẳng định không có chuyện bản thân bị cấm hát. Anh bày tỏ lý do không tái ký hợp đồng cùng nhạc sĩ Đỗ Hiếu là do không còn muốn tiếp tục hát 8 bài này. Khi nào muốn hát lại nam ca sĩ sẽ liên hệ trực tiếp với nhạc sĩ Đỗ Hiếu trên tinh thần tôn trọng tác quyền và các quy định hiện hành.
Khánh An