Giải thưởng của Viện Hàn lâm khoa học Australia có lịch sử gần 100 năm, được trao cho các nhà khoa học đóng góp tích cực cho ngành công nghiệp, thúc đẩy lợi ích cộng đồng và các mục tiêu quốc gia.

Giải thưởng trên không chỉ đem đến nhiều sự hỗ trợ về kinh tế trong quá trình nghiên cứu khoa học mà còn mang đến cho anh Duy, cùng các nhà khoa học nằm trong danh sách được vinh danh, có cơ hội giao lưu, trao đổi cùng hơn 45 nhà khoa học đạt giải Nobel và gần 600 nhà khoa học trẻ khác trên toàn thế giới vào tháng 7 sắp tới tại Thành phố Lindau, Đức.

Không chỉ được vinh danh, anh Duy còn vượt qua hai vòng tuyển chọn để có mặt trong danh sách 14 nhà khoa học phát biểu ở hội nghị. Bài nói đề cập đến việc sử dụng các phương trình vật lý cơ bản trong động lực học dòng chảy, kết hợp mô hình vật lý và mô hình sinh học để quan trắc, dự báo chất lượng nước.

Anh dự kiến trình bày ứng dụng của học máy khoa học (scientific machine learning), một phương pháp phân tích dữ liệu mới, trong nghiên cứu này. Các phương trình vi phân riêng phần của hàm phi tuyến tính được đưa vào hàm mất mát (loss function) khi huấn luyện dữ liệu cho mạng thần kinh nhân tạo (neural network), cho ra kết quả dự đoán chính xác và lâu dài hơn. Đây là phương pháp có thể ứng dụng cho các khu vực thiếu dữ liệu quan trắc, hữu ích trong việc dự báo nguồn nước và chất lượng nước ở các nước đang phát triển như Việt Nam.

Được biết, anh đang là tiến sĩ Động lực học Chất lỏng, làm việc tại chương trình An ninh Nguồn nước, Viện Nghiên cứu Quốc gia Australia (CSIRO). Hướng nghiên cứu anh theo đuổi là phát triển mô hình dòng chảy rối, giải quyết các vấn đề thiên tai và biến đổi khí hậu.

Để được xét duyệt nhận giải thưởng danh giá trên, anh Duy phải chuẩn bị nhiều hồ sơ để giới thiệu bản thân và các dự án nghiên cứu khoa học của anh từ tháng 8 năm 2023.

Các hồ sơ cần chuẩn bị bao gồm: Danh sách giải thưởng đã đạt được từ khi học đại học đến giờ; quá trình giảng dạy, đào tạo; 5 bài báo khoa học tiêu biểu nhất; bằng sáng chế; các dự án hoạt động xã hội; các bài luận và thư giới thiệu.

Danh sách giải thưởng của anh Duy, dài khoảng 7 trang, bao gồm: Học bổng toàn phần trong quá trình học đại học, thạc sĩ và tiến sĩ; thành tích tốt nghiệp xuất sắc Đại học Bách khoa Saint Petersburg (Nga); học bổng President từ Đại học Notre Dame (Mỹ); giải luận án tiến sĩ xuất sắc nhất Đại học Sydney (Australia); các giải thưởng tại các hội thảo khoa học;….

Về 5 bài báo được yêu cầu, anh lựa chọn những bài viết được đăng trên các tạp chí hàng đầu trong ngành, xoay quanh những nghiên cứu về mô hình trong các dự án anh Duy đang theo đuổi. Đa số đều liên quan tới chất lượng nước, dòng chảy, thủy lực,… kết hợp với trí tuệ nhân tạo, học máy và liên quan đến vật lý.

3 trong số 5 bài báo khoa học tiêu biểu của anh Duy nhận được nhiều giải thưởng từ các tạp chí đăng tải như: Featured Articles; Editor's Choice; Best Paper Awards. Về thư giới thiệu, anh Duy có hai lá thư giới thiệu từ Giám đốc Khoa học của CSIRO và Trưởng Khoa Cơ khí của Đại học Sydney.

Sau quá trình chuẩn bị hồ sơ, anh Duy phải trải qua nhiều vòng thẩm định từ nhóm, khoa, trường và viện CSIRO, mỗi vòng chỉ được chọn ra 2 nhà khoa học phù hợp nhất. Bên cạnh đó, ngoài viện CSIRO, Australia có từ 140-150 trường và viện lớn nhỏ.

PV