Có hay không lợi ích nhóm trong lựa chọn sách giáo khoa?

Cử tri tỉnh Lâm Đồng mới đây kiến nghị Bộ GD&ĐT làm rõ việc có hay không lợi ích nhóm trong biên tập, lựa chọn SGK hiện nay; thay đổi SGK gây thất thoát, lãng phí tài sản của nhân dân.

Cùng đó, đề nghị Chính phủ sớm chỉ đạo xem xét trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân có liên quan đến vi phạm trong biên tập, lựa chọn SGK để xử lý nghiêm minh trước pháp luật.

Về vấn đề này, Bộ GD&ĐT cho hay, hiện nay, quy trình biên soạn SGK được các tổ chức, cá nhân thực hiện theo quy định của Luật Xuất bản, bảo đảm các tiêu chuẩn, tiêu chí về SGK. Ngoài ra, thực hiện việc xã hội hóa khâu biên soạn SGK theo Nghị quyết 88 của Quốc hội, các tổ chức, cá nhân tham gia biên soạn theo quy định tại Thông tư 33/2017/TT-BGDĐT và Thông tư 05/2022/TT-BGDĐT.

Các bài học trong SGK thể hiện đúng, đủ, rõ mức độ đáp ứng yêu cầu cần đạt của chương trình các môn học, hoạt động giáo dục.

SGK các lớp 1, 2, 3, 6, 7 và 10 đã được phê duyệt và đưa vào sử dụng đã đáp ứng được yêu cầu của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Trong quá trình tổ chức thực hiện, Bộ GD&ĐT cũng đã chỉ đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng SGK từ khâu biên soạn, thẩm định, lựa chọn và sử dụng SGK.

Việc lựa chọn SGK được thực hiện theo Thông tư 25/2020/TT-BGDĐT, trong đó quy trình lựa chọn SGK được quy định tại Điều 8, các Hội đồng lựa chọn SGK cấp tỉnh dựa trên kết quả lựa chọn của các cơ sở giáo dục phổ thông, đồng thời báo cáo UBND cấp tỉnh về quá trình lựa chọn và tiếp thu kết quả của các cơ sở.

Như vậy, theo Bộ GD&ĐT, các quy định của Thông tư bảo đảm tính dân chủ, công khai và minh bạch trong quá trình lựa chọn SGK.

Trong năm qua, Bộ GD&ĐT đã kiểm tra, thanh tra 14 tỉnh, TP. Kết quả cho thấy các cơ sở giáo dục phổ thông và Hội đồng lựa chọn SGK đã thực hiện đúng theo quy định, kết quả lựa chọn SGK của các Hội đồng môn học trùng với kết quả lựa chọn của các cơ sở giáo dục phổ thông.

Bộ GD&ĐT cho biết sẽ tiếp tục tăng cường công tác giám sát việc biên soạn SGK của các tổ chức, cá nhân. Đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra địa phương trong việc lựa chọn SGK, phát hiện những vướng mắc và xử lý các tiêu cực trong quá trình lựa chọn SGK nếu có.

Không tái sử dụng được SGK gây tốn kém cho nhân dân?

Cử tri thuộc Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng cũng phản ánh sách giáo khoa hiện nay không tái sử dụng được, gây lãng phí, tốn kém cho một bộ phận không nhỏ nhân dân, đây là điều hết sức bức xúc trong nhân dân, trong khi nước ta còn là một nước nghèo so với thế giới, việc giáo dục là công tác cốt cán để phát triển đất nước, nhiều nước trên thế giới còn khuyến khích học sinh đi học bằng nhiều hình thức cấp phát sách miễn phí, miễn phí học phí... cử tri đề nghị sớm nghiên cứu sửa đổi.

Về vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, đầu năm học Bộ đã ban hành quy định các trường phải "sử dụng hiệu quả sách giáo khoa trong quá trình dạy và học theo quy định của pháp luật".

Tuy nhiên, trong quá trình dạy và học vẫn còn có hiện tượng học sinh ghi chép vào sách giáo khoa, dẫn đến sách giáo khoa không tái sử dụng, gây lãng phí.

Thời gian quan, Bộ GD&ĐT nhiều lần chỉ đạo các nhà trường tổ chức tuyên truyền đến từng giáo viên và học sinh giữ gìn, bảo quản sách giáo khoa; không viết, vẽ vào sách để tái sử dụng... Đồng thời, Bộ GD&ĐT cũng yêu cầu các nhà xuất bản tổ chức rà soát, đánh giá cụ thể việc in ấn, phát hành sách giáo khoa nhằm tiết kiệm, giảm giá thành.

Minh Châu