Ngành công nghiệp bán dẫn (hay còn gọi là vi mạch) hiểu đơn giản là tập hợp các thành phần tham gia vào lĩnh vực thiết kế cũng như chế tạo nên toàn bộ các linh kiện, thiết bị điện tử. Mà linh kiện, thiết bị điện tử là thứ không thể thiếu, đặc biệt quan trọng trong kỷ nguyên công nghệ.

Với vị trí địa chính trị, kinh tế quan trọng, những năm gần đây, Việt Nam dần trở thành điểm đến lý tưởng của các nhà đầu tư lớn. Nước ta nằm trên một trong những tuyến giao thông hàng hải quan trọng, nhộn nhịp nhất thế giới; là vùng đất giàu tiềm năng và cũng là một trong những khu vực phát triển năng động nhất trên toàn cầu hiện nay.

Sự dịch chuyển của các chuỗi sản xuất chất bán dẫn toàn cầu cũng đã và đang mở ra cơ hội cho ngành công nghiệp bán dẫn trong nước. Việt Nam đang nổi lên như một điểm đến của nhiều hãng sản xuất linh kiện điện tử, bán dẫn khi thu hút được một số doanh nghiệp hàng đầu thế giới như Intel, Samsung, Foxconn, Amkor… tới đầu tư xây dựng nhà máy.

Tuy nhiên, ngành công nghiệp bán dẫn đòi hỏi nguồn lực đầu tư rất lớn, đội ngũ nhân lực cùng chuyên gia trình độ cao; đồng thời cần thời gian và một tầm nhìn dài hạn. Việt Nam không thiếu kỹ sư điện tử, công nghệ thông tin có trình độ, nhưng nhân lực trình độ cao trong lĩnh vực bán dẫn, đồng thời thông thạo ngoại ngữ để có thể nắm bắt ngay công việc vẫn còn thiếu trầm trọng; việc đào tạo phát triển nguồn nhân lực không thể triển khai ngay trong một thời gian ngắn. Bên cạnh đó, năng lực vốn đầu tư của các doanh nghiệp Việt Nam còn rất hạn chế. Đa phần các doanh nghiệp đều có quy mô vừa và nhỏ, trong khi để đầu tư nhà máy sản xuất chip đòi hỏi máy móc hiện đại, quy trình chuẩn mực, công suất đủ lớn và chi phí rất cao.

Vì vậy, chia sẻ trên Vietq, các tác giả Bùi Huy Hải - Trần Thị Thu Hường (Trường Đại học Kinh tế - Kỹ thuật Công nghiệp, Bộ Công Thương) cho biết, để hỗ trợ ngành công nghiệp bán dẫn phát triển trong thời gian tới, Việt Nam vẫn cần thực hiện thêm một số giải pháp cụ thể sau:

Một là, tập trung phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn; hỗ trợ và thúc đẩy các trường đại học lớn ở Việt Nam tập trung nghiên cứu chuyên môn, phát triển nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực này (bao gồm cả việc nghiên cứu phát triển công nghệ lõi và nguồn lực phục vụ cho nhà máy sản xuất); phát triển các ngành/chuyên ngành chuyên sâu về các lĩnh vực nghiên cứu, thiết kế, chế tạo thiết bị bán dẫn như: công nghệ thiết kế vi mạch, công nghệ đo kiểm - đóng gói, công nghệ laser, công nghệ diot phát quang, công nghệ diot thu/phát...

Hai là, thành lập trung tâm quốc gia hỗ trợ ngành bán dẫn. Các nước như Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc) và Hàn Quốc đều có 1 trung tâm điều phối, kết nối các trường đại học và các công ty, doanh nghiệp.

Ba là, đẩy mạnh việc thu hút, kêu gọi các tập đoàn sản xuất bán dẫn đầu tư vào Việt Nam, đồng thời có cơ chế hỗ trợ hấp dẫn và lâu dài cho họ.

Bốn là, có cơ chế hỗ trợ và thúc đẩy các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp Việt Nam tập trung nghiên cứu và phát triển ngành bán dẫn, bao gồm cả phát triển các nghiên cứu về công nghệ lõi và phát triển nguồn lực phục vụ cho nhà máy sản xuất.

Năm là, cần sớm xây dựng và phát triển các mã ngành đào tạo chuyên sâu trong lĩnh vực bán dẫn cùng các chính sách khuyến khích đặc thù, cụ thể là chú trọng các chính sách hỗ trợ trong các nghiên cứu công nghệ lõi, chính sách ưu tiên trong đào tạo nguồn lực chất lượng cao cho ngành công nghiệp bán dẫn…

PV