Tại Diễn đàn "Chuyển đổi Kỹ thuật số trong Nông nghiệp: Hướng đi tiếp theo tại Việt Nam", ông Thomas Jacobs, Giám đốc Quốc gia, Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) tại Việt Nam, Campuchia và Lào đã có những chia sẻ về ứng dụng công nghệ số vào nông nghiệp, giúp ngành nông nghiệp Việt Nam tiến lên vị thế tiên tiến.

Ông Thomas Jacobs nhấn mạnh ngành nông nghiệp đang ở một mốc then chốt. Với một tương lai đầy triển vọng với nhiều cơ hội tăng trưởng cả trong nước và quốc tế, thành công của ngành nông nghiệp ở Việt Nam sẽ phụ thuộc vào khả năng duy trì tính cạnh tranh bằng những sản phẩm chất lượng, có thể truy xuất nguồn gốc và bền vững được cung cấp thông qua chuỗi cung ứng hiệu quả. Đồng thời, ngành nông nghiệp cũng cần phải nhanh chóng bắt kịp lộ trình tăng trưởng xanh và phát thải carbon thấp vì đây là ngành phát thải khí nhà kính lớn thứ hai ở Việt Nam, đóng góp khoảng 20% lượng phát thải khí nhà kính hàng năm của cả nước.

Giảm phát thải, nâng cao hiệu quả và tăng cường tính bền vững trong chuỗi giá trị nông nghiệp sẽ giúp hiện thực hóa cam kết của chính phủ Việt Nam về đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, ngăn chặn tình trạng mất đa dạng sinh học và mang lại sinh kế bền vững. Chính phủ cũng đã đặt ra các mục tiêu cụ thể để giảm lượng khí thải mêtan từ sản xuất lúa gạo và đảm bảo không sản xuất cà phê ở những khu vực rừng đã bị tàn phá. 

Để đạt được những mục tiêu này, chính phủ, nông dân, các công ty kinh doanh nông nghiệp và các bên liên quan chủ chốt khác trong lĩnh vực nông nghiệp cần chung tay hành động. Công nghệ kỹ thuật số trong nông nghiệp sẽ là giải pháp căn bản, đi kèm với những giải pháp về đổi mới sáng tạo và nguồn vốn đầu tư của khu vực tư nhân.

Do các hộ nông dân quy mô nhỏ chiếm đa số ở Việt Nam, thách thức trong việc triển khai các công nghệ và phương pháp sản xuất mới, giải quyết các tác động tiêu cực đến môi trường và nâng cao hiệu quả, chất lượng sản phẩm và gia tăng giá trị, rất phức tạp.

Đồng thời, ông cũng nhấn mạnh về những hỗ trợ của IFC trong lĩnh vực nông nghiệp. "Hoạt động của IFC trong lĩnh vực này hiện đang tập trung ở cấp cơ sở. Để chuyển đổi ngành nông nghiệp, điều quan trọng là chúng tôi phải làm việc trực tiếp với các công ty kinh doanh nông nghiệp và các nhà cung cấp sản phẩm cho họ, vốn là các nông hộ nhỏ. Chúng tôi đã và đang hợp tác với các doanh nghiệp ở Việt Nam để giúp nông dân sản xuất các loại lương thực thiết yếu như gạo và các mặt hàng nông sản xuất khẩu quan trọng như cà phê và hạt tiêu, áp dụng các công cụ kỹ thuật số và phương pháp canh tác thông minh với khí hậu để tăng sản lượng và giảm chi phí. Chúng tôi có thể giúp nâng cao sản lượng, thúc đẩy việc đạt các yêu cầu canh tác để được cấp chứng nhận cũng như cung cấp dữ liệu để báo cáo về tác động của khí hậu – một lĩnh vực ngày càng quan trọng khi các nhà cung cấp muốn báo cáo về tính bền vững trong chuỗi cung ứng của mình.

Ví dụ, chúng tôi nhận thấy có thể đạt được mục tiêu này đối với ngành lúa gạo. Việc áp dụng phương pháp tưới ngập khô xen kẽ thay vì làm ngập mặt ruộng toàn thời gian có thể giảm lượng khí thải mêtan khoảng 40%", ông Thomas Jacobs cho biết.

Bên cạnh đó, ông cũng cho hay IFC đang đầu tư vào các công nghệ tiên tiến trong chuỗi giá trị nông nghiệp, chẳng hạn như Apeel giúp kéo dài thời hạn sử dụng của sản phẩm, ngư nghiệp điện tử hướng dẫn nông dân tối ưu hóa việc cho cá ăn, và Sayurbox, nền tảng kết nối trực tiếp nông dân với người tiêu dùng thông qua bán lẻ trực tuyến; và giúp khách hàng áp dụng những sáng kiến này thông qua các dịch vụ tư vấn.

"Chúng tôi sẵn sàng giúp các đối tác của mình đạt được những mục tiêu về biến đổi khí hậu đã được cam kết trong Hiệp định Paris về Biến đổi khí hậu năm 2015 và hỗ trợ lập kế hoạch giảm phát thải. Công nghệ canh tác tiên tiến có thể giúp nông dân tăng sản lượng và giảm chi phí.

Chúng tôi đã hỗ trợ chủ yếu về công nghệ trong lĩnh vực nông nghiệp của Việt Nam, ví dụ như hợp tác với các khách hàng, như ECOM, doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh cà phê toàn cầu, và Simexco, công ty kinh doanh cà phê của Việt Nam, những người có mặt tại đây hôm nay và chút nữa sẽ chia sẻ kinh nghiệm của mình cũng như đề xuất nhiều giải pháp phù hợp để cung cấp kiến thức và tư vấn về những thực hành canh tác cải tiến cho nông hộ nhỏ. Chúng tôi muốn giúp người nông dân cải thiện chất lượng sản phẩm và tăng năng suất cũng như sinh kế.

Giải pháp kỹ thuật số đã được phát triển để cung cấp cho các doanh nghiệp sản xuất thực phẩm như Jacobs Douve Egberts JDE, là công ty Mỹ - Hà Lan đang thu mua cà phê từ Việt Nam, nhận dữ liệu cây trồng theo thời gian thực để góp phần cấp chứng nhận và báo cáo về tác động của khí hậu một cách tích cực và có thể truy xuất nguồn gốc", ", Giám đốc Quốc gia IFC  tại Việt Nam, Campuchia và Lào khẳng định.

Tuy nhiên ông cũng cho biết bên cạnh các mục tiêu của chính phủ, vẫn còn rất nhiều khó khăn, thách thức cần giải quyết. Ngành nông nghiệp Việt Nam đang bị đe dọa bởi tác động của biến đổi khí hậu, đặc biệt là ở vùng đồng bằng sông Cửu Long màu mỡ, nơi dễ bị ảnh hưởng bởi nước biển dâng và xâm nhập mặn. Chúng ta cần hợp tác để đầu tư và thực hiện các giải pháp cần thiết nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp nông nghiệp ở Việt Nam thích ứng với biến đổi khí hậu và sản xuất sản phẩm có giá trị cao thông qua cải tiến công nghệ và môi trường.

Hương Mi