Tại hội thảo, một vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm là hiệu quả kinh tế, giải pháp tạo nguồn thu trong chuyển đổi số hoạt động báo chí, xuất bản. Theo Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh, việc thu phí người dùng trên nền tảng digital được coi là yếu tố tiên quyết trong chuyển đổi số báo chí tại Việt Nam. Tuy nhiên, hiện không ít tòa soạn e ngại thu phí đọc và cho rằng độc giả không bỏ tiền mua các tác phẩm báo chí.

Vì vậy theo ông, các tòa soạn nên suy nghĩ cách tạo ra sản phẩm riêng biệt để độc giả bỏ tiền mua. Sản phẩm không cần phải quá đắt đỏ. Chúng ta phải nhận thức được việc chuyển đổi số liên quan việc đa dạng hóa nguồn thu của các cơ quan báo chí.

Tổng Biên tập Báo Nhân Dân đề cập một nguy cơ nữa với báo chí trong quá trình chuyển đổi số, đó là nguy cơ trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ cướp đi độc giả của báo chí.

Hiện lượng độc giả đến từ công cụ tìm kiếm chiếm khoảng 50% lượng truy cập các website. Khi việc ứng dụng công nghệ AI trả lời câu hỏi người dùng trở nên phổ biến, độc giả không đọc báo chí nữa thì nguy cơ mất 50% độc giả rất cao và các tòa soạn sẽ mất luôn nguồn quảng cáo.

Cùng quan điểm, Thứ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm cũng cho biết một vấn đề thách thức trong chuyển đổi số ở các tòa soạn là phải tìm mô hình kinh doanh, mô hình thu nhập mới phù hợp với phương thức sản xuất và phát hành nội dung trên không gian số.

“Khi chuyển từ báo in sang báo điện tử, người đọc mất thói quen là trả tiền để mua báo. Mọi người khi đọc tin trên mạng sẽ phải xem quảng cáo khiến người xem có trải nghiệm khó chịu và quảng cáo cũng tiềm ẩn nhiều nguy hiểm khác”, ông Lâm nói.

Vì thế, trong quá trình chuyển đổi số, các cơ quan báo chí-xuất bản phải tìm kiếm một mô hình kinh doanh mà những tệp người dùng khác nhau sẵn sàng chấp nhận trả phí xem một phần hoặc toàn phần nội dung báo chí.

Cũng trong ngày 30/11 tại Hà Nội, Cục Báo chí (Bộ Thông tin và Truyền thông) và Google News Initiative đã tổ chức tổng kết chương trình đào tạo Chuyển đổi số báo chí năm 2023.

 Phát biểu tại chương trình, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh cho biết: Chương trình hợp tác có sự tham gia của 17 cơ quan báo chí trong 2 năm qua. Các đơn vị báo chí địa phương tích cực hợp tác với Google còn hơn cả cơ quan báo chí Trung ương và tích cực áp dụng chuyển đổi số.

Thứ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông cũng đánh giá: Sự hợp tác này có ý nghĩa tốt cho báo chí Việt Nam. Qua trao đổi, sự hợp tác giữa cơ quan báo chí và Google chuyên nghiệp hơn, sâu hơn , đi vào mô hình, sử dụng dữ liệu.

“Sự hợp tác với Google có sự hợp tác chung và với một số cơ quan báo chí. Bộ ủng hộ sự hợp tác này để hợp tác này với báo chí Việt Nam và cơ quan quản lý nâng lên tầm cao mới. Nâng cao năng lực cơ quan báo chí Việt Nam và thông tin bản quyền, chính thống để có sự hợp tác hai bên cùng có lợi”, ông Nguyễn Thanh Lâm cho biết.

Trong khi đó, vào sáng 1/12, tại TP Đà Lạt (tỉnh Lâm Đồng), Cục Báo chí (Bộ Thông tin và Truyền thông) tổ chức chương trình tập huấn “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong sản xuất tin, bài” cho lãnh đạo các cơ quan báo chí. 

Chương trình được tổ chức nhằm mục tiêu hỗ trợ cho sự phát triển của báo chí cách mạng Việt Nam hòa nhập với sự phát triển của báo chí thế giới, góp phần thực hiện tốt vai trò trong việc xây dựng khát vọng về một Việt Nam hùng cường và vươn cao hơn nữa. 

Thông tin tại Chương trình, đồng chí Đặng Khắc Lợi, Phó Cục trưởng Cục Báo chí xuất bản (Bộ Thông tin và Truyền thông) cho biết, hiện nay việc ứng dụng AI đã được sử dụng đa dạng và mang lại nhiều lợi ích, nhưng báo chí chưa tận dụng để phát huy hiệu quả của trí tuệ nhân tạo. Tòa soạn nên đầu tư vào việc hoàn thiện hệ thống AI, qua đó có nhiều tin, bài góp phần làm hài lòng độc giả. 

Tự động tạo nội dung: Công nghệ AI có thể được sử dụng để tạo ra nội dung tin tức và bài viết tự động dựa trên dữ liệu và thông tin có sẵn. Điều này giúp tăng cường tốc độ sản xuất nội dung và giảm thời gian cần thiết cho việc viết tin, bài.

Phân tích xu hướng và dữ liệu: AI có thể được sử dụng để phân tích xu hướng và dữ liệu từ các nguồn khác nhau như mạng xã hội, trang tin tức và diễn đàn để đưa ra thông tin chi tiết về các chủ đề đang hot, tin tức nổi bật và sở thích của độc giả.

Tối ưu hóa SEO: AI có thể được sử dụng để tối ưu hóa nội dung tin tức và bài viết để tăng cường hiệu suất SEO, giúp nội dung được tìm kiếm và đọc nhiều hơn trên các công cụ tìm kiếm.

Hà Anh