Thiếu công nghiệp chế biến bảo quản

Sau những ngày mưa lũ hầu hết các loại rau củ và thực phẩm tươi sống đều có xu hướng tăng, nhất là các loại rau lá. Ngay tại siêu thị Vinmart Trung Hòa (N05, KĐT Trung Hòa Nhân Chính, Hoàng Đạo Thúy, Quận Cầu Giấy, Hà Nội) trong sáng ngày 18/10 theo quan sát của phóng viên lượng rau lá ở đây đều có giá bán tăng hơn so với trước đó.

Điển hình rau muống giá bán được niêm yết 25.000 đồng/kg trong khi giá trước đó là 20.500 đồng/kg, bắp cải có giá 25.200 đồng/kg tăng gần 5000 đồng/kg so với trước (giá trước 20.200 đồng/kg), cải làn có giá 53.000 đồng/kg trong khi giá trước đó 46.300 đồng/kg…

Bên cạnh giá giá cao, theo ghi nhận của PV nhiều sạp hàng rau ở siêu thị còn có hiện tượng thiếu rau và các mặt hàng không phong phú.

Không chỉ các siêu thị, ngay ở chợ truyền thống, nhiều người bán hàng cho biết, do thời tiết thất thường, mưa nhiều nên nguồn cung thiếu ổn định.

Đánh giá hiện tượng rau tăng giá sau mưa, ông Vũ Vinh Phú – nguyên Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội cho biết, rau tăng giá sau mưa lũ là câu chuyện lặp đi lặp lại nhiều năm nay, nguyên nhân là do cung không đủ cầu.

“Sau đợt mưa lũ kéo dài hầu hết khu vực trồng rau xung quanh Hà Nội đều bị ảnh hưởng. Mưa lớn, nước ngập khiến rau bị dập nát, ngập nước không thu hoạch được. Mặt khác rau các tỉnh chuyển về Hà Nội cũng giảm.

Trong khi Hà Nội cần lượng rau lớn mỗi ngày. Với có khoảng hơn 7 triệu dân như hiện tại, mỗi ngày 1 người ăn khoảng 300gr, có nghĩa mỗi ngày Hà Nội cần 2,1 tấn rau, chưa kể khách sạn, nhà hàng…Tất cả các yếu tố này khiến giá rau tăng lên”, ông Vũ Vinh Phú Phú đánh giá.

Theo ông Phú vấn đề giá rau tăng những ngày sau mưa không phải bây giờ mới xảy ra điều đó cho thấy, chúng ta không chủ động tích trữ, không chủ động nguồn cung đề phòng khi xảy ra thiên tai địch họa, mà muốn tích trữ rau phải có công nghệ.

“Ở các nước có khí hậu lạnh như Hàn Quốc, Trung Quốc người ta có những rau khô như xu hào, rau cải xấy khô ép thành bánh, rong biển khô…những sản phẩm rau này tuy không ngon bằng rau tươi nhưng sẽ đảm bảo có rau trong bữa ăn đồng thời không đẩy giá sản phẩm này lên cao.

Còn chúng ta luôn có tâm lý ỷ lại vào khí hậu nhiệt đới nên không dự trữ. Bây giờ nếu chúng ta có sản phẩm rau dự trữ sẽ không đẩy giá rau tươi tăng chóng mặt như vừa qua”, ông Phú nói.

Đặt ra vấn đề công nghệ chế biến, bảo quản ông Phú thẳng thắn cho rằng đây trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước.

 “Chúng ta phải đầu tư công nghiệp chế biến, dự trữ rau, củ quả để phòng rủi ro thiên tai. Hiện nay kho lạnh công nghệ cao có thể cấp đông bảo quản cho xu hào, bắp cải tươi trong 3-4 tháng. Những kho lạnh công nghệ cao này nhà nước phải đầu tư”, ông Phú cho biết.

Lo ngại rau không an toàn trà trộn

Ở góc độ kinh tế, ông Phú cho rằng khi rau tăng giá không chỉ tăng chi phí sinh hoạt của người dân mà còn góp phần tạo ra nghịch lý được mùa mất giá hay được giá mất mùa.

Cụ thể, sau khoảng thời gian mưa bão giá rau tăng, người dân đổ xô trồng rau. Đến khi ổn định thời tiết giá rau rẻ như cho, thậm chí cho bò ăn.

“Giá rau lúc tăng 2-3 lần, có lúc rẻ đến nỗi cho bò ăn. Nghịch lý này đến từ việc không ổn định được thị trương, không đảm bảo nguồn cung, thiếu công nghiệp chế biến và bảo quản”, ông Phú nhấn mạnh.

Trở lại với thực tế giá rau hiện nay theo ông Phú giá rau từ nay cuối năm sẽ tăng, không chỉ rau mà các sản phẩm hoa quả đặc trưng cuối năm khu vực miền Bắc cũng tăng do chịu ảnh hưởng của đợt mưa lũ kéo dài vừa qua.

“Riêng đợt mưa lũ vừa qua coi như đợt trồng rau đầu tiên của vụ đông đã thất bại, do đó không có gì ngạc nhiên nếu giá rau sẽ tăng hoặc giữ giá như hiện nay trong thời gian tới”, ông Phú dự đoán.

Cũng theo ông Phú, khi rau tăng giá điều lo ngại nhất rau Trung Quốc tràn vào.

“Khi thiếu người ta sẽ vơ cà vơ cấu, nguyên tắc “cung thiếu dẫn đến cầu xô bồ”, có nghĩa do thiếu rau nên nguồn gốc rau thế nào, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm hay không, có tồn dư thuốc bảo vệ thực vật hay không sẽ bị buông lỏng. Đây là điều đáng lo ngại nhất”, ông Phú nhấn mạnh.