Nghiên cứu mới đã nêu bật những vấn đề liên quan tới quá trình trao đổi chất hậu phẫu thuật giảm cân, đặc biệt là tác động của nó đối với nồng độ axit mật và việc điều chỉnh sự thèm ăn. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người trải qua phẫu thuật giảm cân có nồng độ axit mật (isoUDCA) thấp quá mức cho phép, điều này ngược lại làm tăng cảm giác thèm ăn và khiến khả năng trao đổi chất kém hơn.

Theo đó, phẫu thuật giảm cân là phẫu thuật cắt bỏ một phần dạ dày hoặc cấy ghép thiết bị điện giúp hạn chế lượng thức ăn nạp vào và giảm khả năng hấp thu chất dinh dưỡng của cơ thể, từ đó giúp giảm cân. Mặc dù phẫu thuật giảm cân đã được chứng minh là một phương pháp điều trị sức khỏe lâu dài và hiệu quả, nhưng đó vẫn là một phương pháp khá tốn kém. 

Khoảng 25-50% người trải qua loại phẫu thuật này sẽ gặp tác dụng phụ nghiêm trọng như táo bón, hội chứng Dumping, nhiễm trùng vết thương. Đa số người bệnh sau khi phẫu thuật phải theo dõi sức khỏe đặc biệt trong vòng 5 năm. Do đó, không có gì ngạc nhiên khi chỉ có khoảng 1% những người muốn giảm cân chọn thử thách bản thân với loại phẫu thuật này.

Sau khi theo dõi nồng độ axit mật của một nhóm bệnh nhân sau phẫu thuật và một nhóm không phẫu thuật tại thành phố Amsterdam (Hà Lan), các nhà nghiên cứu phát hiện một chất bổ sung chất xơ giúp làm giảm mức isoUDCA một cách tự nhiên. Phát hiện này mở ra cơ hội phát triển một phương pháp giảm cân mới, vừa giúp giảm cảm giác thèm ăn vừa cải thiện chức năng trao đổi chất tốt hơn, mà không cần phải thực hiện bất cứ ca phẫu thuật giảm cân nào cả.

“Sau khi hiểu rõ hơn về sự tương tác phức tạp giữa di truyền, hệ vi sinh vật đường ruột và chế độ ăn uống trong việc điều chỉnh nồng độ axit mật và tác động của chúng đối với sự thèm ăn và chức năng trao đổi chất, chúng tôi đã có thể phát triển các phương pháp mới giúp ngăn ngừa và điều trị bệnh béo phì”, Cristina Menni, tác giả của nghiên cứu thuộc Đại học King (London, Anh), cho biết. 

Đây không phải là lần đầu tiên các nhà khoa học nghiên cứu về việc sử dụng hệ vi sinh đường ruột để tìm ra “chìa khóa” cho vấn đề giảm cân, nhưng các nhà nghiên cứu tại Đại học King và Trung tâm Y tế Đại học Amsterdam đã làm sáng tỏ một tác dụng chính vốn chưa được hiểu rõ của phẫu thuật giảm giảm cân, đó là cảm giác thèm ăn. Các cơ chế trao đổi chất phù hợp làm giảm cảm giác thèm ăn, từ đó tìm ra một phương pháp điều trị giảm cân an toàn và hiệu quả. 

“Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy chất chuyển hóa vi khuẩn cụ thể như chất xơ có thể làm giảm sự thèm ăn. Điều này có thể giúp xây dựng các nghiên cứu bổ sung chế độ ăn uống nhằm tăng cảm giác no lâu và cải thiện các thông số về sức khỏe gan”, nghiên cứu viên Ana Valdes từ Trường Đại học Nottingham cho biết.

Nghiên cứu nhấn mạnh vai trò to lớn của vi khuẩn đường ruột trong việc ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và điều chỉnh mức nồng độ axit mật isoUDCA.

“Nghiên cứu này nhấn mạnh vai trò chính của chất xơ trong việc điều chỉnh sự thèm ăn và chuyển hóa thông qua các vi khuẩn đường ruột cụ thể. Hệ vi sinh vật đường ruột và các sản phẩm hóa học của nó như các axit mật này hứa hẹn rất nhiều trong việc giảm béo phì mà không cần phẫu thuật xâm lấn”, Tim Spector, giáo sư Dịch tễ học Di truyền tại Đại học King chia sẻ. 

Thùy Mai