Loạt sai phạm tại 3 dự án BT của Phúc Sơn

Thanh tra Chính phủ vừa công bố thông báo kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách, pháp luật liên quan đến các dự án BT (xây dựng - chuyển giao) có chủ trương sử dụng quỹ đất thanh toán tại khu vực sân bay Nha Trang (TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa).

Theo kết luận thanh tra, trong 6 dự án BT sử dụng quỹ đất thanh toán tại sân bay Nha Trang có 3 dự án UBND tỉnh Khánh Hòa có các quyết định phê duyệt dự án (tháng 8 và 9/2016) đều giao cho Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn (Công ty Phúc Sơn) làm nhà đầu tư, đồng thời đã giao đất thanh toán để hoàn vốn cho Phúc Sơn.

Đáng chú ý, các quyết định giao đất này đều được thực hiện trước khi hợp đồng BT được ký kết.

Trong đó, dự án các tuyến đường, các nút giao thông kết nối với khu sân bay Nha Trang có tổng mức đầu tư dự kiến 725,3 tỉ đồng; đất thanh toán hoàn vốn đã giao 4,07ha với giá trị đất tạm tính hơn 741,6 tỉ đồng.

Dự án BT nút giao thông Ngọc Hội có tổng vốn đầu tư dự kiến 1.378,9 tỉ đồng; đất hoàn vốn đã giao 5,37ha, giá trị quỹ đất tạm tính 1.358,4 tỉ đồng.

Dự án BT đường vành đai kết nối nút giao thông Ngọc Hội có tổng mức đầu tư dự kiến 1.180,1 tỉ đồng; đất thanh toán đã giao 9,68ha với tổng giá trị đất tạm tính 1.099,25 tỉ đồng.

Tổng quỹ đất hoàn vốn cho các dự án trên thuộc dự án khu trung tâm đô thị thương mại – dịch vụ- tài chính-du lịch Nha Trang.

Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra hàng loạt sai phạm, tồn tại liên quan đến 3 dự án này. Cụ thể, tiến độ thi công của 3 dự án BT đến nay rất chậm. Nguyên nhân chủ yếu là do công tác đền bù giải phóng mặt bằng và việc thay đổi, điều chỉnh quy hoạch, thay đổi thiết kế ảnh hưởng tiến độ dự án.

Các dự án không hoàn thành đưa vào khai thác, sử dụng theo tiến độ vào khoảng cuối năm 2017, mặc dù đã gia hạn đến tháng 6/2021 nhưng thực tế đến thời điểm thanh tra mới thi công đạt hoảng 27% khối lượng xây lắp. Không thực hiện đúng tiêu chí công trình cấp bách để thực hiện được áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt.

Ngoài ra, việc phê duyệt đề xuất dự án, báo cáo nghiên cứu khả thi, tổng mức đầu tư, ký hợp đồng BT không phù hợp với tờ trình cáo cáo Thủ tướng Chính phủ và được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận tại văn bản số 1175/Ttg-KTN làm tăng tổng mức đầu tư lên 484 tỷ đồng, kéo dài thời gian thực hiện dự án lên thêm 30 tháng,…

Việc lập, thẩm định, phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, ký hợp đồng BT còn có một số sai sót trong áp dụng định mức, đơn giá, biện pháp thi công, … làm tăng tổng mức đầu tư 3 dự án BT lên 499,202 tỷ đồng.

Phương án hoàn vốn nêu trong hợp đồng BT không phù hợp với đề xuất của UBND tỉnh được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận; Phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư đàm phán và ký kết hợp đồng 3 dự án BT có giá trị hợp đồng BT cao hơn giá trị dự án BT được tỉnh phê duyệt trong kế hoạch lựa chọn nhà đầu tư là 73,49 tỷ đồng (tổng 3 hợp đồng BT) là vi phạm về nguyên tắc xét duyệt trúng thầu.

Công tác lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế và dự toán cũng còn nhiều hạn chế, tồn tại, chất lượng chưa đảm bảo yêu cầu, còn để xảy ra nhiều sai sót, vi phạm dẫn tới phải điều chỉnh nhiều lần trong quá trình thi công ảnh hưởng đến dự án, một số nội dung phê duyệt chưa phù hợp với thiết kế cơ sở, giải pháp xử lsy nên đường đất yếu không phù hợp ảnh hưởng đến chất lượng công trình,…

Thanh tra Chính phủ nêu rõ, để xảy ra những vi phạm nêu trên, trách nhiệm thuộc về nhà đầu tư – Công ty Cổ phần tập đoàn Phúc Sơn và UBND tỉnh Khánh Hoà; giám đốc các Sở: Kế hoạch và Đầu tư, Xây dựng, Tài chính và Môi trường, Tài chính,…; Văn phòng UBND tỉnh; lãnh đạo UBND tỉnh Khánh Hoà trong thời kỳ của dự án.

Những dự án “khủng” của Tập đoàn Phúc Sơn

Theo giới thiệu trên website phucsongroup.com.vn, Công ty CP Tập Đoàn Phúc Sơn tiền thân là Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng Phúc Sơn, chính thức được thành lập ngày 6/1/2004. Ngày 4/8/2009, doanh nghiệp được đổi tên thành Công ty CP Đầu tư hạ tầng đô thị Phúc Sơn. Ngày 27/7/2010, doanh nghiệp đổi tên thành Công ty CP phần Tập đoàn Phúc Sơn và hoạt động dưới tên gọi này cho đến nay.

Tập đoàn Phúc Sơn có trụ sở chính tại thôn Phúc Lập, xã Tam Phúc, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc. Ngành nghề chính là kinh doanh bất động sản, quyền sử dụng đất thuộc chủ sở hữu, chủ sử dụng hoặc đi thuê. Chủ tịch kiêm người đại diện pháp luật của Công ty Cổ phần tập đoàn Phúc Sơn là ông Nguyễn Văn Hậu.

Doanh nghiệp này được biết đến là chủ đầu tư nhiều dự án lớn tại Phú Thọ, Khánh Hòa,… đặc biệt tại Vĩnh Phúc, doanh nghiệp này là chủ đầu tư hàng loạt dự án lớn lên hàng nghìn tỷ đồng.

Những dự án mà Tập đoàn Phúc Sơn được giao triển khai từ rất sớm, bắt đầu từ năm 2013 có thể kể đến như dự án Khu Trung tâm thương mại và Nhà ở Phúc Sơn (Vĩnh Tường) với quy mô 114ha; khu nhà ở cho người có thu nhập thấp 15 tầng (Vĩnh Yên); khu đô thị hai bên đường Phù Đổng (Việt Trì, tỉnh Phú Thọ) với quy mô 149ha.

Doanh nghiệp này cũng được giao đầu tư dự án Khu chợ đầu mối nông sản thực phẩm, hệ thống kho vận và khu đô thị Thương mại thuộc huyện Vĩnh Tường với quy mô diện tích lập quy hoạch 186,49 ha. Trong đó, đất thuộc phạm vi dự án gồm: 92,99 ha đất xây dựng thương mại đô thị; 32,62 ha đất xây dựng Chợ đầu mối nông sản thực phẩm; 17,41 ha đất xây dựng hệ thống kho vận; 11,15 ha đất xây dựng Chợ điện tử, vật liệu xây dựng.

Đầu năm 2019, Tập đoàn Phúc Sơn đã được UBND tỉnh Vĩnh Phúc giao làm chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng, kinh doanh hạ tầng Cụm Công nghiệp Thổ Tang - Lũng Hòa, huyện Vĩnh Tường với quy mô gần 36ha với tổng vốn đầu tư xây dựng hạ tầng dự án dự kiến 427,032 tỷ đồng.

Bên cạnh những dự án này, Phúc Sơn gây chú ý nhiều nhất khi đầu tư các dự án ở Nha Trang. Như đã đề cập, doanh nghiệp này đã đầu tư 3 dự án BT tại Nha Trang và được thanh toán bằng quỹ đất đối ứng gần 20ha trên nền sân bay Nha Trang cũ với giá tạm tính là 3.261 tỷ đồng vào năm 2016.

Tuy nhiên trước đó, vào cuối năm 2015 UBND tỉnh Khánh Hòa đã tổ chức bàn giao gần 63ha đất sân bay Nha Trang cho Tập đoàn Phúc Sơn và điều này được xác định là không đúng quy định.

Tại khu đất này, Tập đoàn Phúc Sơn đã triển khai dự án Khu trung tâm đô thị - thương mại - dịch vụ - tài chính - du lịch Nha Trang (Dự án khu Sân bay Nha Trang cũ) bao gồm: phân khu 2A, phân khu 2 và 3, chia thành 1.300 lô đất nhà ở và hàng trăm căn biệt thự đơn lập với tổng mức đầu tư được giới thiệu lên đến 10.000 tỷ đồng.

Theo tìm hiểu, dự án Khu trung tâm Đô thị - Thương mại - Dịch vụ - Tài chính - Du lịch Nha Trang thuộc khu đất sân bay Nha Trang cũ, là khu đất đã có chủ trương chuyển đổi sang đất đô thị theo đồ án Điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Nha Trang tỉnh Khánh Hòa đến năm 2025.

Kết luận của Thanh tra Chính phủ cũng xác định, trong khi các dự án BTsử dụng quỹ đất thanh toán tại khu vực sân bay Nha Trang do Tập đoàn Phúc Sơn thực hiện vẫn chưa hoàn thành sau nhiều năm thi công. Thế nhưng, từ năm 2016 đến nay, Tập đoàn này đã phân lô bán nền rầm rộ gần hết các khu “đất vàng” sân bay Nha Trang và thu lợi.

Thời điểm năm 2018, trên các sàn giao dịch bất động sản, đất tại dự án sân bay Nha Trang cũ có giá 50-150 triệu đồng/m2, nhiều lô đất rao bán đến gần 200 triệu đồng/m2.

Liên quan đến sai phạm trên, tháng 5/2018, Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hòa đã yêu cầu Tập đoàn Phúc Sơn dừng ngay việc ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và thu tiền của khách hàng tại dự án này, đồng thời lập biên bản vi phạm và tham mưu cho UBND tỉnh Khánh Hòa ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính với Tập đoàn Phúc Sơn số tiền 275 triệu đồng.

Ngoài các dự án trên, Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn cũng từng gây sự chú ý bằng việc công bố dự án “siêu nghĩa trang” tại tỉnh Vĩnh Phúc với tổng mức đầu tư 70 triệu USD. Tuy nhiên, dự án này đã bị dừng vì nhiều lý do.

Hải Lan

vnfinance.vn