Độc đáo nghề mâm dồn truyền thống
Nằm cách trung tâm huyện Thanh Ba khoảng 10 km, Đỗ Xuyên nổi tiếng với nghề đan lát truyền thống. Không ai nhớ nghề đan lát xuất hiện từ bao giờ, chỉ biết rằng đó là nghề mưu sinh giúp người nông dân vượt qua bao mùa mưa lũ.
Làng nghề Đỗ Xuyên tạo nên thương hiệu bằng những nét văn hoá truyền thống và thổi hồn tinh hoa văn hóa mảnh Đất Tổ Hùng Vương bởi những sản phẩm gia công, thủ công mỹ nghệ từ tre, nứa,...
Nhắc đến những sản phẩm đan lát nổi tiếng của làng nghề Đỗ Xuyên, không thể không kể đến mâm dồn - sản phẩm đặc biệt làm từ những thanh nứa ghép nối lại theo hình tròn. Xưa kia mâm dồn được sử dụng trong sinh hoạt hàng ngày, theo thời gian, nếp sống xưa cũng thay đổi, mâm dồn ngày nay trở thành phẩm vật để trưng bày hay bày cỗ cúng gia tiên. Ảnh: Minh Thơm
Nghề làm mầm dồn đã có từ lâu, nhưng qua biến cố thời gian và cơ chế thị trường, giờ đây ở làng Đỗ Xuyên chỉ còn duy nhất gia đình ông Đỗ Quang Trung ở khu 4 là còn giữ nghề. Tính đến nay, ông Trung đã có hơn 50 năm gắn bó với nghề làm mâm dồn. Ảnh: Minh Thơm
Theo chia sẻ của ông Trung, để làm ra chiếc mâm dồn phải qua nhiều khâu, công đoạn tỉ mỉ. Ảnh: Minh Thơm
Đầu tiên là chọn nguyên liệu nứa đảm bảo không quá già, quá non, ngâm trong ao tối thiểu 6-8 tháng, sau đó được vớt lên. Ảnh: Minh Thơm
Qua quá trình lọc, phân loại, pha, vót, băm nan, cuốn, ghép, dồn thanh nứa vào với nhau rồi đem phơi cho khô nước, bào nhẵn, khảm trai, thảo sơn cho chắc và tiến hành sơn 5 nước để hoàn thiện sản phẩm. Ảnh: Minh Thơm
Mỗi một công đoạn làm mâm đều đòi hỏi sự tỉ mỉ, kỳ công và khéo léo của người thợ. Ảnh: Minh Thơm
Đối với ông Trung, chiếc mâm dồn khi hoàn thành cần phải đảm bảo độ chắc chắn và tính thẩm mỹ cao vì vậy mọi công đoạn đều phải thật chính xác từng chi tiết. Chính điều này cũng làm nên sự độc đáo và giá trị của các sản phẩm mâm dồn truyền thống. Ảnh: Minh Thơm
Cũng theo ông Trung, trong quá trình làm mâm thì khâu dồn nứa với nhau là khó nhất, cần sự phối hợp nhịp nhàng giữa các người thợ. Cứ một lớp sơn dính lại chồng một lớp cuộn nan. Cứ như thế cho đến khi tạo ra thành hình tròn. Ảnh: Minh Thơm
Cũng theo ông Trung, trong quá trình làm mâm thì khâu dồn nứa với nhau là khó nhất, cần sự phối hợp nhịp nhàng giữa các người thợ. Cứ một lớp sơn dính lại chồng một lớp cuộn nan. Cứ như thế cho đến khi tạo ra thành hình tròn. Ảnh: Minh Thơm
Tuy giờ đã có máy móc hỗ trợ nhưng đa phần các công đoạn đều phải làm thủ công. Vậy nên để làm ra một chiếc mâm hoàn thiện cần 10-18 tiếng lao động kéo dài trong 15-20 ngày, bởi cần có thời gian chờ phơi cho khô nước, khô sơn. Ảnh: Minh Thơm
Mỗi năm, riêng gia đình nhà ông Trung sản xuất được từ 150-200 chiếc mâm dồn với nhiều mẫu mã, kích cỡ đa dạng. Sản phẩm được đánh giá cao đó là bởi vẻ ngoài bóng đẹp và bền chắc. Để có được lớp sơn như vậy người thợ phải quét sơn nhiều lần và có kỹ thuật cao. Ảnh: Minh Thơm
Để phục vụ nhu cầu của mọi người, gia đình nhà ông Trung làm mâm dồn với đủ mọi kích cỡ từ 38 đến 89cm đường kính. Đỉnh điểm dịp cuối năm, gia đình ông Trung làm không kịp “Hiện nay gia đình chưa đáp ứng hết nhu cầu đặt mua hàng của mọi người, vừa do thiếu lao động, vừa do những sản phẩm thủ công này đòi hỏi theo một quy trình sản xuất nghiêm ngặt và một phần nữa yếu tố thời tiết cũng quan trọng”. Ảnh: Minh Thơm
Minh Thơm
TIN LIÊN QUAN
Tin khác
