Loạn “thần y”

Thời gian gần đây, trên các trang mạng xã hội tràn lan những quảng cáo bằng video với mô típ: “Nhà tôi 3 đời chữa…” bằng phương pháp gia truyền. Đủ thứ bệnh, từ sỏi thận, xương khớp, tiểu đường đến ung thư, thậm chí cả Covid-19, tất cả đều được chữa khỏi nếu sử dụng thuốc của một lương y nào đó. Thuốc mà các vị thần y này sử dụng là thuốc nam, được gói rất cẩn thận. Nhiều loại thuốc không cần uống, chỉ cần đắp hoặc bôi là có ngay lập tức có thể hết bệnh. 

Điểm qua một vài quảng cáo “nhà tôi 3 đời”, có thể kể đến rất nhiều lương y được nhắc đến như: Bùi Thị Ban, Lê Thị Miểu, Triệu Thị Thanh,… Theo tìm hiểu của PV Sohuutritue.net, hầu như tất cả những “lương y” này đều là tự phong và thường dùng những lời có cánh để tự tâng bốc bản thân.

Điển hình, trên website phuanduong.vn, “lương y” Lê Thị Miểu được giới thiệu là: Người dân tộc Mường, sinh ra trong gia đình có 3 đời hành nghề y chữa bệnh cứu người. Từ nhỏ bà Miểu đã theo cha lên rừng hái thuốc. Sau đó học tại hội Đông y Hà Nội năm 1983;…

Trong khi đó, “lương y” Bùi Thị Ban ở Hòa Bình thì chắc nịch tuyên bố: “Với 40 năm kinh nghiệm làm việc từ Học Viện Y dược học cổ truyền Việt Nam, tôi đã kế thừa và phát huy bài thảo dược quý nhiều đời xóa sổ tận gốc bệnh viêm phổi, hen suyễn,…”.

Còn lương y Triệu Thị Thanh thì nhiều tiếng tăm hơn khi được giới thiệu là chủ tịch hội Đông Y xã Ba Vì (huyện Ba Vì, TP Hà Nội), đồng thời cũng là Phó Chủ nhiệm Hợp tác xã thuốc nam của địa phương.

Đặc biệt, quảng cáo của các thần y này thường được ưu tiên gắn ở những video có lượng tiếp cận cao. Và để tạo dựng uy tín, đa số các quảng cáo đều nhân danh là lương y gia truyền, nhiều đời chữa bệnh. Bên cạnh đó, quảng cáo còn không quên chèn những đoạn phỏng vấn của một số người được cho là đã chữa khỏi bệnh để “chiêu dụ” người xem. Thậm chí, những quảng cáo này còn dùng logo các đài truyền hình, cắt ghép, chỉnh sửa để làm giả thành những phóng sự truyền hình nhằm đánh lừa người tiêu dùng. Tất cả “lương y” tự phong này đều khẳng định chắc nịch: “Bệnh nhân bị mắc bệnh xương khớp trên 10 năm tôi còn giải quyết được thì đau xương khớp của bà con không là gì với tôi. Hãy gọi cho tôi theo số điện thoại …”.

Tiền mất tật mang

Việc các “thần y” tự phong này có thực sự chữa được các bệnh về phổi, xương khớp hay không thì chưa rõ, nhưng nhiều người vì tin vào quảng cáo “nhà tôi 3 đời” này mà tiền mất tật mang thì đã thấy rõ.

Mới đây, thông tin từ Bệnh Nhiệt đới TW cho biết, trung bình mỗi tháng, bệnh viện tiếp nhận khoảng 20 bệnh nhân nhập viện vì tự ý sử dụng các loại thuốc nam không rõ nguồn gốc. Đa số bệnh nhân cho biết họ nghe theo quảng cáo bán thuốc gia truyền "3 đời" chữa dứt điểm tiểu đường, thoái hoá khớp, sỏi thận, giảm cân, sinh con trai... nên đã không ngần ngại mua về uống. Nhiều bệnh nhân đến khám ngay lập tức phải nhập viện điều trị vì men gan tăng, vàng da, vàng mắt và đặc biệt có bệnh nhân suýt ngừng tim.

Trong khi đó, chia sẻ trên facebook cá nhân, BS Ngô Đức Hùng (khoa Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai) chia sẻ: “Vừa quay ra bếp rót cốc nước thì đột nhiên cái máy tính gào lên “nhà tôi 3 đời chữa xương khớp, bà con ai không khỏi cứ gọi cho tôi”, giật mình tuột hết cả hứng. Trong đội nhà tôi 3 đời ấy, một ngày đẹp giời mình bỗng phát hiện có ông bác hàng xóm ở quê, vốn ngày xưa là công nhân cơ khí, nay mặc áo blouse trắng muốt logo trường Y hết sức tiên phong đạo cốt ngồi quảng cáo thuốc 3 đời chữa bệnh, chắc bác là đời đầu”.

Được biết, Cục Quản lý y dược cổ truyền (Bộ Y tế) vừa có công văn gửi các địa phương về việc tăng cường quản lý Nhà nước trong lĩnh vực y, dược cổ truyền. Theo đó, thời gian qua, Cục Quản lý y, dược cổ truyền tiếp nhận nhiều phản ánh của các cơ quan truyền thông, báo chí và người dân về các trường hợp có dấu hiệu vi phạm pháp luật liên quan đến hành nghề khám, chữa bệnh y học cổ truyền, kinh doanh dược cổ truyền và quảng cáo sai sự thật về khám, chữa bệnh y học cổ truyền trên các nền tảng YouTube, Facebook tại các địa phương.

Theo quy định, các cơ sở sản xuất thuốc gia truyền được sở y tế địa phương cấp phép và chỉ lưu hành trong phạm vi tỉnh. Các bài thuốc này chỉ được lưu hành khi được Bộ Y tế và cơ quan chịu trách nhiệm về quản lý y dược cổ truyền cấp phép.

Thời gian tới, Bộ Y tế sẽ xây dựng và tăng cường hơn nữa hệ thống công nghệ thông tin để truy xuất nguồn gốc, chất lượng dược liệu. Cơ quan chức năng cũng sẽ đẩy mạnh công tác kiểm tra ngành Y dược cổ truyền tư nhân, đảm bảo thuốc đông y ra thị trường có chất lượng, nguồn gốc rõ ràng.

Nhật Linh