Mới đây, trường hợp 2 người tử vong sau khi gây mê vào sáng ngày 25/12 tại Bệnh viện đa khoa Trí Đức đã gây hoang mang dư luận. Cả 2 bệnh nhân này đều có biểu hiện sốc phản vệ như khó thở, mệt xỉu, trụy mạch sau khi được gây mê phẫu thuật.

2 nạn nhân xấu số được xác định là chị Quách Thị Mai P. (sinh năm 1979, ở phường Trúc Bạch, quận Ba Đình, Hà Nội) và anh Hoàng Văn Trấn (sinh năm 1982, ở Tân Mai, Hoàng Mai, Hà Nội). Đặc biệt, cả 2 bệnh nhân đều được dùng thuốc tiền mê và gây mê giống nhau.

Sau khi sự việc xảy ra, Cục Quản lý khám chữa bệnh - Bộ Y tế đã có văn bản yêu cầu Sở Y tế Hà Nội xuống kiểm tra tại Bệnh viện Đa khoa Trí Đức để tìm ra nguyên nhân vụ việc, đồng thời bước đầu đề nghị tạm đình chỉ công tác phẫu thuật, thủ thuật của bệnh viện này.

Như vậy có thể thấy việc gây mê có thể để lại hậu quả rất nghiêm trọng, rủi ro lớn nhất có thể là tử vong. Dưới đây là một số kiến thức quan trọng liên quan đến gây mê.

Những người dễ gặp biến chứng khi gây mê

Được biết công đoạn gây mê là công đoạn quan trọng giúp bệnh nhân không còn cảm giác đau đớn trước khi thực hiện phẫu thuật y tế. Tuy nhiên thuốc gây mê cũng như nhiều loại thuốc khác, nó có thể mang lại tác dụng phụ hoặc các tai biến.

Và những tác dụng phụ này thường dễ xảy ra với trẻ sơ sinh, người lớn tuổi đã bị suy giảm hệ miễn dịch, những người mắc bệnh nghiêm trọng như tiểu đường, bệnh tim, bệnh về máu, bệnh phổi, viêm phổi tắc nghẽn mãn tính, hen suyễn.

Không chỉ vậy, nhiều ca phẫu thuật còn phải sử dụng đến thuốc gây mê có tác dụng co mạch như mổ tắc ruột, viêm ruột thừa hay thuốc mê liều cao như bệnh nhân bị sốc nhiễm trùng, sốc mất máu, sốc tim... Những loại thuốc gây mê này lại có nguy cơ tác dụng phụ nhiều hơn.

Quy trình gây mê

Được biết, một kíp gây mê gồm một bác sĩ gây mê và một điều dưỡng phụ mê. Trong khi bác sĩ gây mê chịu trách nhiệm về chuyên môn cũng như quyết định các kỹ thuật gây mê thì điều dưỡng sẽ chịu trách nhiệm về các phương tiện, dụng cụ, đường truyền, thuốc, máy trong quá trình gây mê.

Trước khi tiến hành gây mê thì bác sĩ sẽ phải thăm khám lâm sàng và tiến hành các xét nghiệm cho bệnh nhân, có thể trước ngày phẫu thuật 1 tuần hoặc vài ngày. Với trường hợp cấp cứu thì các bác sĩ gây mê sẽ khám ngay trước khi tiến hành thủ thuật.

Biến chứng tử vong do sốc phản vệ khi gây mê

Một rủi ro nguy hiểm nhất sau khi gây mê chính là tử vong do sốc phản vệ

PGS.TS Công Quyết Thắng - Chủ tịch Hội Gây mê Hồi sức Việt Nam cho hay trường hợp sốc phản vệ có thể xảy ra với tất cả những can thiệp đưa vật thể lạ vào cơ thể người bệnh, kể cả là thuốc, vắc xin và nó có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

PGS Thắng cũng cho biết thêm rằng mỗi loại thuốc thì sẽ có tỷ lệ gây tai biến khác nhau vì vậy tỷ lệ sốc phản vệ sẽ tùy vào từng loại thuốc và tùy vào thể trạng từng bệnh nhân.

Cũng nói về hiện tượng sốc phản vệ, PGS.TS Hoàng Công Đắc - nguyên Phó giám đốc Bệnh viện E trung ương (Hà Nội) cho hay đây là hiện tượng xảy ra khi hệ miễn dịch của người bệnh nhạy cảm quá mức với một chất gây dị ứng mà họ được tiếp xúc. Sau khi dị ứng thì cơ thể con người sẽ tự kích thích ra một chất có tên là histamine và khiến người bệnh có biểu hiện sốc. Nếu không được xử lý kịp thời thì biến chứng này dễ gây tử vong cho người bệnh.

Những biểu hiện sốc phản vệ là bệnh nhân sẽ bị hạ thân nhiệt, tụt huyết áp, tăng tính thấm thành mạch, co thắt cơ trơn và trụy tim mạch. Những biểu hiện này xảy ra rất nhanh, có thể chỉ là vài phút hay vài giây sau khi rút kim tiêm gây mê.

Hiện tại trường hợp sốc phản vệ xảy ra khá nhiều và con số bệnh nhân gặp trường hợp này tăng nhiều so với 5 - 10 năm trước. Chi phí thuốc cấp cứu sốc phản vệ không đắt tiền, nhưng quan trọng là phải rất nhanh, thời gian tính bằng giây.

Những nguyên nhân khác có thể gây tử vong sau khi gây mê

Ngoài sốc phản vệ thì còn nhiều nguyên nhân khiến bệnh nhân tử vong sau khi gây mê. Trong trường hợp bác sĩ không đủ chuyên môn, không xác định được đủ liều lương và nồng độ gây mê khiến bệnh nhân tỉnh dậy giữa ca phẫu thuật.

Trường hợp này sẽ khiến tâm sinh lý bệnh nhân bị xáo trộn, người bệnh bị đau sẽ dẫn đến huyết áp tăng nhanh chóng, thiếu máu cơ tim, vỡ mạch máu và gây tử vong.

Trong trường hợp bác sĩ cho quá liều thuốc gây mê thì sẽ khiến bệnh nhân hôn mê không hồi tỉnh dẫn đến tử vong. Vì cơ chế của thuốc gây mê sâu là nhằm ức chế tim mạch, tuần hoàn cơ thể, mạch máu; do đó, nếu ức chế quá lâu thì tim mạch sẽ ngừng đập… 

• Quá trình hình thành một thai nhi
• Thực đơn giảm cân bằng trứng luộc trong 2 tuần
• Thuốc gia truyền xứ Mường, cứu tinh của các chị em

PV