Báo cáo Chỉ số AI 2024 đề cập đến các xu hướng như tiến bộ kỹ thuật trong AI, nhận thức của công chúng về công nghệ và động lực địa chính trị xung quanh sự phát triển của AI.

Báo cáo năm nay đã chỉ ra rằng, AI đang vượt trội hơn con người trong nhiều nhiệm vụ khác nhau, cụ thể như: phân loại hình ảnh, lý luận trực quan và khả năng hiểu tiếng Anh.

Tuy nhiên, vẫn còn một số loại nhiệm vụ mà AI không vượt quá khả năng của con người, đáng chú ý nhất là các nhiệm vụ nhận thức phức tạp. Những nhiệm vụ này bao gồm các nhiệm vụ như lập kế hoạch và lý luận thông thường bằng trực quan cũng như toán học ở cấp độ cạnh tranh.

Ngoài ra, báo cáo cũng cho biết, vào thời điểm năm 2014, giới học thuật đã dẫn đầu trong việc đưa ra các mô hình học máy, thì vào năm 2023, ngành sản xuất đã phát hành 51 mô hình học máy, trong khi đó, giới học thuật chỉ đưa ra được 15 mo hình. Điều thú vị là 21 mô hình đáng chú ý đã được tạo ra vào năm 2023 nhờ sự hợp tác giữa ngành và giới học thuật, cho thấy một đỉnh cao mới.

Để hiểu rõ hơn về bối cảnh địa chính trị đang phát triển trong quá trình phát triển AI, nhóm nghiên cứu Chỉ số AI đã phân tích quốc gia là nơi xuất phát của các mô hình đáng chú ý. Kết quả cho thấy, vào năm 2023, Hoa Kỳ dẫn đầu với 61 mẫu đáng chú ý, vượt xa 21 của Liên minh Châu Âu và 15 của Trung Quốc. Kể từ năm 2003, Hoa Kỳ đã sản xuất nhiều mẫu hơn các khu vực khác.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng, sự xuất hiện của AI đang giúp người lao động trên khắp thế giới làm việc hiệu quả và tạo ra hiệu suất làm việc tốt hơn.

Mặc dù việc sử dụng AI mà không có sự giám sát thích hợp có thể dẫn đến giảm hiệu suất, nhưng một số nghiên cứu đánh giá tác động của AI đối với lao động cho thấy AI cho phép người lao động hoàn thành nhiệm vụ nhanh hơn và cải thiện chất lượng đầu ra của họ.

Các nghiên cứu cũng cho thấy tiềm năng của AI trong việc thu hẹp khoảng cách kỹ năng giữa những người lao động có trình độ thấp và trình độ cao.

Báo cáo Chỉ số AI cũng cho biết, trong khi năm 2022 chứng kiến AI bắt đầu thúc đẩy khám phá khoa học, thì năm 2023 đã có những bước nhảy vọt hơn nữa về việc ra mắt ứng dụng AI liên quan đến khoa học. Các ví dụ bao gồm Synbot, một nhà hóa học robot điều khiển bằng AI để tổng hợp các phân tử hữu cơ và GNoME, phát hiện ra các tinh thể ổn định cho các hoạt động như chế tạo robot và sản xuất chất bán dẫn.

Cùng với sự phát triển 'phi mã' của lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, trong năm 2023, các quy định về kiểm soát AI cũng được ban hành rộng rãi ở nhiều quốc gia trên thế giới. 

Vào năm 2023, 25 quy định liên quan đến AI đã được ban hành ở Mỹ, tăng lên 56,3%. Hãy so sánh điều đó với năm 2016, khi chỉ có 1 quy định được ban hành.

Số lượng quy định liên quan đến AI được EU thông qua đã tăng từ 22 vào năm 2022 lên 32 vào năm 2023. Bất chấp số quy định tăng ở Mỹ, các quy định được EU phê duyệt vẫn đạt đỉnh điểm vào năm 2021, khi 46 quy định được thông qua.

Đặc biệt, 

Trong nỗ lực giảm bớt những lo ngại về quản trị AI trên toàn cầu, Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) đã thành lập một nhóm có tên là Liên minh Quản trị AI (AI Governance Alliance), bao gồm các nhà lãnh đạo ngành, chính phủ, tổ chức học thuật và tổ chức xã hội dân sự. Liên minh được thành lập nhằm mục đích thúc đẩy việc tạo ra các hệ thống AI minh bạch và toàn diện trên toàn cầu./.

TH