Cụ thể, Đội Quản lý thị trường số 6 đã phối hợp với Đội Cảnh sát giao thông đường bộ Quốc lộ 1A, Phòng Cảnh sát Giao thông (Công an tỉnh Hà Tĩnh) dừng phương tiện khám, kiểm tra xe ô tô mang biển kiểm soát 34H-004.37, do ông Nguyễn Hữu Ngạn có địa chỉ tại phường Nam Đồng, thành phố Hải Dương (tỉnh Hải Dương), xe ô tô mang biển kiểm soát 34C-278.60, do ông Tăng Văn Giáp có địa chỉ phường Thạch Khôi, thành phố Hải Dương (tỉnh Hải Dương) và xe ô tô mang biển kiểm soát 37H-021.49, do ông Hồ Trọng Thuỷ có địa chỉ ở xóm 8, xã Quỳnh Minh, huyện Quỳnh Lưu (tỉnh Nghệ An) điều khiển di chuyển trên quốc lộ 1A qua địa bàn tỉnh Hà Tĩnh.

Tại thời điểm khám, kiểm tra 3 xe ô tô nói trên phát hiện chở 20.100 kg đường, đựng trong 402 bao; 50 kg/bao do Thái Lan sản xuất; các lái xe không xuất trình được các giấy tờ có liên quan.

Bằng các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh, các lái xe khai nhận toàn bộ số hàng trên mua trôi nổi trên thị trường về để kinh doanh kiếm lời nên không có bất kỳ hóa đơn, chứng từ chứng minh tính hợp pháp của hàng hóa.

Đội Quản lý thị trường số 6 đã củng cố hồ sơ, xác minh vụ việc, lập biên bản vi phạm hành chính về kinh doanh hàng hóa nhập lậu, đồng thời tham mưu lãnh đạo Cục Quản lý thị trường tỉnh Hà Tĩnh trình UBND tỉnh ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo thẩm quyền với tổng số tiền xử phạt 250.000.000 đồng; tịch thu toàn bộ số hàng trị giá 303.000.000 đồng.

Thời gian tới, Đội Quản lý thị trường số 6 sẽ tiếp tục tăng cường công tác cài cắm cơ sở, nắm bắt nguồn tin để kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh.

Có thể thấy, tình trạng buôn lậu mặt hàng đường cát không phải mới đây mà đã bùng phát từ nhiều năm trước. Tuy nhiên, mức độ vi phạm của các đối tượng buôn lậu đường ngày càng tinh vi hơn đã khiến công tác chống buôn lậu càng khó khăn, tình trạng đường lậu tuồn vào thị trường nội địa ngày càng lớn.

Đường lậu chủ yếu có xuất xứ từ Thái Lan, sau khi hàng cập bến tàu vào Việt Nam, các đối tượng thuê nhân công dùng xe máy chờ sẵn, vận chuyển đường lậu thẳng đến “kho” hàng. Tại đây, đường lậu được sang chiết vào bao giấy rồi đưa đi tiêu thụ.

Bên cạnh những sự vụ buôn lậu đường với số lượng "khủng" mà lực lượng đã phát hiện thì thủ đoạn điển hình là chia nhỏ khối lượng, đóng bao đường nhập lậu giả mạo là đường Việt Nam từ bên kia biên giới rồi sử dụng giấy tờ hợp pháp tuồn sâu vào nội địa; xóa hết các thông tin trên bao bì đựng đường để cơ quan chức năng không xác định được nguồn gốc xuất xứ…

Theo Hiệp hội Mía đường Việt Nam, các vụ việc được phát hiện gần đây chỉ là phần rất nhỏ của các hoạt động thương mại đường nhập lậu, vì đường Thái Lan xuất hiện tràn ngập trên thị trường với giá rẻ (đây là điều không thể được đối với đường Thái Lan nhập chính ngạch có đóng thuế chống phá giá chống trợ cấp lên đến 47,64%)".

Để ngăn đường lậu đội lốt đường Việt, Ban chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (BCĐ 389 quốc gia) đã đề xuất đưa yêu cầu truy xuất nguồn gốc mặt hàng đường thành yêu cầu bắt buộc đối với mọi cơ sở sản xuất chế biến đường.

Hệ thống truy xuất cần kết hợp với công nghệ như sử dụng mã QR code nhằm giúp các cơ quan chức năng kiểm tra được tính hợp pháp và xuất xứ hàng hóa một cách nhanh chóng. Đồng thời, yêu cầu ngăn chặn triệt để tình trạng lợi dụng hóa đơn chứng từ bán thanh lý đường nhập lậu bị tịch thu, hóa đơn mua bán đường trong nước để quay vòng hóa đơn. 

Phạm Tuấn