Ngày 7/12/2023 Diễn đàn Khu công nghiệp: “Thúc đẩy phát triển bền vững các khu công nghiệp Dệt may và Da giày - Thách thức và cơ hội” được tổ chức tại Hà Nội. Diễn đàn tập trung thảo luận về các khó khăn thách thức và đề xuất các giải pháp nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững của các KCN dệt may tại Việt Nam.

Tham gia Diễn đàn có trên 130 đại biểu đại diện cho các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức phát triển, các tổ chức phi chính phủ trong nước và quốc tế, các hiệp hội liên quan, các nhãn hàng, ban quản lý các khu công nghiệp, doanh nghiệp vận hành KCN, các doanh nghiệp dệt may, da giày, nhà cung úng dịch vụ.

 Ngành Dệt may, Da giày đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam với việc góp phần dịch chuyển cơ cấu kinh tế và lao động nông nghiệp, nông thôn sang công nghiệp; giải quyết việc làm, tận dụng lợi thế lao động với vai trò là những ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam và sử dụng nhiều lao động; bảo đảm hàng hóa thiết yếu cho người dân; tạo nguồn thu ngoại tệ xuất khẩu, tạo tích lũy ban đầu khi dệt may và da giày là một trong những ngành có kim ngạch xuất khẩu và tốc độ tăng trưởng cao và là một trong những ngành hàng xuất khẩu chủ lực, giữ vai trò quan trọng đối với sự tăng trưởng của nền kinh tế; đóng góp cho chuỗi giá trị toàn cầu, gia tăng sức mạnh mềm gắn với mỗi thương hiệu sản phẩm. Quy mô xuất khẩu của ngành Da giày và Dệt may Việt Nam lần lượt đứng thứ 2 và thứ 3 thế giới (2022). 

Phát biểu tại Diễn đàn, đại diện Tổ chức IDH tại Việt Nam cho biết:  Trong những năm gần đây, số lượng các Khu công nghiệp (KCN) tại Việt Nam đã phát triển nhanh chóng trên toàn quốc và góp phần quan trọng trong việc thu hút đầu tư và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo công ăn việc làm cho hàng triệu công nhân. Hiện nay, Việt Nam có trên 400 KCN, trong đó có khoảng 3.000 nhà máy/nhà cung cấp dệt may tập trung ở phía Bắc, Nam và da giày tập trung ở phía Nam, đóng góp lớn cho phát triển KT-XH, giá trị xuất khẩu chiếm tới 12,52% GDP, doanh thu xuất khẩu 71 tỷ USD (dệt may 44 tỷ USD và da giày 27 tỷ USD) vào năm 2022, thu hút khoảng 4 triệu nhân công. Có thể thấy, ngành Dệt may là một trong các ngành sản xuất quan trọng, chiếm tỷ trọng xuất khẩu lớn cũng như tạo nhiều công ăn việc làm nhất trong các khu công nghiệp ở Việt Nam.

Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của các khu công nghiệp nếu không có phương án quản lý hiệu quả có thể làm tăng mức độ tác động đến môi trường, đặc biệt là ô nhiễm nước, khí thải, chất thải và phát thải khí nhà kính, ảnh hưởng đến phát triển bền vững các khu công nghiệp ở Việt Nam. Ngành dệt may và da giày là ngành gây ô nhiễm môi trường lớn thứ hai trên thế giới về những vẫn đề kể trên.

Cùng với đó đại diện Tổ chức IDH tại Việt Nam nhấn mạnh:  Trong thời gian tới, IDH phối hợp với các đối tác và tổ chức triển khai các hoạt động, cụ thể:

- Chương trình Khu Công nghiệp Dệt may và Da giày bền vững (INSTEP) hỗ trợ các KCN nâng cao tính minh bạch dữ liệu và tính bền vững môi trường và xã hội trong ngành dệt may. INSTEP xoay quanh 02 trụ cột chính với các can thiệp gồm, về mặt Môi trường, tập trung vào năng lượng, xử lý nước thải, xử lý hóa chất và minh bạch thông tin; về mặt Xã hội, tập trung vào gắn kết công nhân, trao quyền cho phụ nữ, đảm bảo sức khỏe lao động nghề nghiệp.

- Hoạt động đánh giá tính bền vững khu công nghiệp (IPSA) hỗ trợ đánh giá cơ bản về xã hội, môi trường và hiệu quả an toàn của các Khu công nghiệp và nhà máy đang được từng bước triển khai, đặc biệt hỗ trợ đánh giá, lựa chọn các KCN tham gia vào Chương trình hỗ trợ xây dựng KCN kiểu mẫu.

 Còn Vụ Quản lý các Khu kinh tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư chia sẻ: Ưu tiên thu hút và phát triển khu công nghiệp có công nghệ hiện đại, có hợp tác chuyển giao công nghệ, đảm bảo chất lượng, hiệu quả sử dụng tài nguyên và lao động, có giá trị gia tăng cao và tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu

Thúc đẩy phát triển khu công nghiệp sinh thái nhằm huy động nguồn lực lớn từ khu vực tư nhân cho các giải pháp công nghiệp xanh, đảm bảo an ninh năng lượng, đóng góp đáng kể vào nỗ lực ứng phó với biến đổi khí hậu của Việt Nam, thúc đẩy tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn, thực hiện hoạt động sản xuất theo hướng bền vững, đáp ứng tiêu chuẩn của chuỗi ngành hàng, chuỗi giá trị

Bộ Kế hoạch và Đầu tư mong muốn các khu công nghiệp của Việt Nam luôn là điểm đến tin cậy, hấp dẫn đối với các doanh nghiệp, các nhà đầu tư trong và ngoài nước và luôn đồng hành với các doanh nghiệp, các KCN, các tổ chức tỏng nước và quốc tế để hoàn thiện cơ chế, chính sách về khu công nghiệp nhằm xây dựng môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, thân thiện, thuận lợi cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư.

PV