Những đối thủ đáng gờm...

Chuyện các tập đoàn bán lẻ “cá mập” thâm nhập thị trường Việt Nam là một xu thế đang diễn ra và không thể ngăn cản được, vì Việt Nam đã hội nhập, mở cửa. Nhìn từ phía các doanh nghiệp Việt, chắc chắn sự xuất hiện của những đối thủ đáng gờm này có thể gây ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động kinh doanh, đặc biệt trong bối cảnh hiện nay: kinh tế khó khăn, thị trường bất động sản đang đình trệ.

Tại sao bất động sản có liên quan? Vì trước khi thị trường này bị đóng băng thì các nhà bán lẻ như chúng tôi có thể đi thuê mặt bằng khá dễ dàng, nhờ đó không phải đầu tư vốn lớn cho khâu này. Nhưng bây giờ tình hình đã khác. Áp lực thanh khoản khiến các nhà kinh doanh bất động sản có xu hướng không muốn cho thuê mà bán đứt tài sản để trả nợ cho ngân hàng. Do đó các nhà bán lẻ Việt Nam đang phải đối diện với áp lực vốn rất lớn so với trước đây để thu xếp mặt bằng. Nói cách khác, trước đây chúng tôi không phải ra vốn nhiều cho phần cứng, nhưng bây giờ phải ra vốn cho cả phần cứng lẫn phần mềm. Trong khi đó, các nhà bán lẻ nước ngoài có tiềm lực tài chính dồi dào hơn; khi cần vốn họ có thể huy động được nguồn vốn ở nước họ với lãi suất rất thấp, thấp hơn mặt bằng lãi suất ở Việt Nam nhiều.

Thêm vào đó, lo ngại về nguy cơ bị “thôn tính”, xóa sổ thương hiệu của một số doanh nghiệp Việt cũng không phải không có cơ sở. Đã có trường hợp xảy ra như vậy. 

Chiến lược chọn bạn mà chơi

Tôi cho rằng trong việc này yếu tố quan trọng nhất vẫn là nội lực của doanh nghiệp. Mỗi doanh nghiệp phải chọn cho mình một chiến lược với những giải pháp  phù hợp, căn cứ vào mục tiêu, tôn chỉ riêng. Hợp tác với nước ngoài hay không, nếu có thì hợp tác trong lĩnh vực nào và đến đâu? Phải nói thẳng là các tập đoàn bán lẻ trên thế giới với quy mô về vốn liếng, tiềm năng về công nghệ và kinh nghiệm thương trường dạn dày hàng chục, hàng trăm năm luôn luôn có nhiều lợi thế hơn và sẵn sàng nuốt chửng “ông bạn đường” nhỏ bé, nếu mình không đủ sức song hành với họ trong một chặng đường dài. Tóm lại phải lượng sức mà hoạch định chiến lược đề kháng; đặc biệt là phải khéo léo chọn bạn mà chơi!

Bản thân Co.opMart cũng có đối tác nước ngoài. Chúng tôi đã thành lập Liên doanh Saigon Co.op & FairPrice và ngày 17-5 vừa rồi đã chính thức khai trương Co.opXtraplus Thủ Đức - đại siêu thị kết hợp phân phối số lượng lớn đầu tiên tại Việt Nam.

Chúng tôi lựa chọn hợp tác trong lĩnh vực kinh doanh đại siêu thị bởi vì đại siêu thị là mô hình kinh doanh quy mô rất lớn, cần có nguồn vốn dồi dào, đối tác giàu kinh nghiệm, nắm vững công nghệ bán lẻ hiện đại. Thứ hai, chúng tôi đã cân nhắc kỹ và lựa chọn đối tác là Tập đoàn NTUC FairPrice (Singapore), một hợp tác xã kinh doanh bán lẻ số 1 của Singapore. Tôn chỉ và quan điểm kinh doanh của các tổ chức hợp tác xã khác hẳn so với các tập đoàn tư bản khác; do cùng là hợp tác xã, FairPrice và Co.opMart sẽ dễ dàng tìm được tiếng nói chung hơn.

Cuối cùng, nhưng không kém phần quan trọng, chúng tôi đã cân nhắc rất kỹ về tỷ lệ vốn góp. Saigon Co.op nắm giữ 64% vốn, dù đối tác sẵn sàng góp nhiều hơn, nhưng chúng tôi khống chế tỷ lệ ở mức đó và ràng buộc ngay từ đầu trong hợp đồng liên doanh là chúng tôi luôn luôn phải nắm cổ phần chi phối trong mọi trường hợp. Đó là hướng đi của chúng tôi, có thể chưa phải tối ưu đối với các doanh nghiệp khác. Nhưng nếu không muốn bị thôn tính, tôi vẫn muốn nhấn mạnh một lần nữa yêu cầu cực kỳ quan trọng là lựa chọn đối tác. Đi với một người khổng lồ cũng có cái hay, nhưng có cái cần phải cẩn trọng, lường trước các tình huống xảy ra với mình