Thách thức của công nghệ mới và an ninh mạng trong kỷ nguyên chuyển đổi số
Chi hội An toàn thông tin phía Nam - VNISA phía Nam phối hợp cùng Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông, Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM công bố kế hoạch tổ chức Hội thảo và triển lãm an toàn thông tin khu vực phía Nam năm 2023.
Theo đó, Hội thảo và triển lãm an toàn thông tin khu vực phía Nam năm 2023 có chủ đề “Công nghệ mới và An ninh mạng trong kỷ nguyên chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo”, sẽ diễn ra vào ngày 25/8, tại Trung tâm hội nghị GEM Center (số 8, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Quận 1, TP.HCM).
Bà Võ Thị Trung Trinh - Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM - cho biết hội thảo và triển lãm an toàn thông tin khu vực phía Nam là sự kiện quan trọng hàng năm thu hút sự quan tâm của giới khoa học công nghệ trong lĩnh vực công nghệ thông tin và an toàn thông tin, cũng như sự quan tâm của lãnh đạo các cơ quan, doanh nghiệp đang triển khai các ứng dụng chuyển đổi số, các cơ quan quản lý Nhà nước và trung ương trên địa bàn các tỉnh, thành phía Nam.
“Năm nay, với chủ đề mới liên quan đến vấn đề làm sao đảm bảo những công nghệ mới trong kỷ nguyên thực hiện chuyển đổi số. Đặc biệt, đối với TP.HCM đang đẩy mạnh công tác chuyển đổi số, đẩy mạnh hoạt động đưa bộ máy của chính quyền hoạt động trong nền kinh tế chuyển đổi số, đòi hỏi công tác đảm bảo an toàn thông tin được thực hiện hiệu quả”, bà Trinh chia sẻ.
Tuy nhiên, thời gian qua, việc phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ mới đã làm ảnh hưởng đến hoạt động liên quan đến công đảm bảo an toàn thông tin, trong đó xuất hiện những thách thức về lừa đảo trực tuyến, về mất an toàn thông tin mạng diễn ra khá phức tạp, ảnh hưởng đến cộng đồng, người dùng. Việc triển khai một công nghệ, dịch vụ mới trên không gian mạng, bên cạnh những hiệu quả và tiện ích mang đến, cần cảnh giác khả năng công nghệ bị khai thác để lừa đảo.
Vì vậy, đại diện Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM mong muốn thông qua hội thảo giúp nâng cao việc khai thác ứng dụng hiệu quả công nghệ mới vào công tác quản lý, điều hành cũng như phục vụ nhu cầu công việc, góp phần xây dựng môi trường số an toàn lành mạnh.
Đại diện Sở cũng nhấn mạnh đây là việc không chỉ của riêng Sở Thông tin và Truyền thông thành phố mà cần sự chung tay của cả cộng đồng, các hiệp hội, các doanh nghiệp…
Nhận định về toàn cảnh công nghệ thông tin tại Việt Nam, ông Ngô Vi Đồng - Phó Chủ tịch Hiệp hội An toàn thông tin - VNISA - Chủ tịch Chi hội phía Nam - cho biết năm 2023 được đánh dấu bằng sự tăng tốc của xu hướng chuyển đổi số, được nhiều doanh nghiệp, cơ quan nhà nước ứng dụng hiệu quả trên không gian số. Tuy nhiên, bên cạnh đó là tội phạm mạng sử dụng công nghệ cao để lừa đảo và trục lợi đang là vấn đề nổi cộm đáng quan ngại.
Trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (Machine Learning - ML) đã được nghiên cứu và ứng dụng từ nhiều năm trước. Ngay trong lĩnh vực an toàn thông tin, giai đoạn trước cũng đã có nhiều ứng dụng của AI/ML... Song chưa bao giờ xã hội chứng kiến một làn sóng ồ ạt hay trào lưu tương tự như ChatGPT từ tháng 11/2022. Thực tế, khi cộng đồng còn chưa kịp nắm bắt thông tin và có sự đề phòng thì hacker đã tận dụng công nghệ mới để lừa đảo trục lợi, trở thành một vấn đề nổi cộm đáng lo ngại.
“Điển hình, với sự trợ giúp của ChatGPT, tội phạm mạng có thể tạo ra một phần mềm đánh cắp dữ liệu tinh vi, vượt qua sự giám sát của các ứng dụng chống mã độc phổ biến hiện nay. Hay một loại hình lừa đảo phổ biến khác là tội phạm tạo đoạn hội thoại, đoạn phim giả mạo người thân để lừa các nạn nhân. Thủ đoạn này không hề khó khi ứng dụng công nghệ mới và mang lại lợi nhuận kinh tế rất cao cho tội phạm mạng khi mà nhiều người dùng còn chưa có nhận thức đúng và đủ về an toàn thông tin”, ông Đồng chia sẻ.
Theo ông Đồng, việc triển khai một công nghệ, dịch vụ mới trên không gian mạng, bên cạnh những hiệu quả và tiện ích, còn cần cảnh giác với khả năng công nghệ bị khai thác để lừa đảo. Việc nâng cao nhận thức cho người dân là cần thiết song chúng ta cũng cần xem xét các phương thức tấn công - Attack Modeling mỗi khi thiết kế và phát triển ứng dụng có công nghệ mới nổi, có nhiều hàm lượng AI/ML áp dụng trong đó.
Ông Đồng nhận định, cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin, vấn đề bảo mật và an toàn thông tin trở nên ngày càng quan trọng và cấp thiết.
Do đó, năm nay, bên cạnh những vấn đề truyền thống của an toàn thông tin như mã độc, hệ thống giám sát phát hiện sự cố và ứng dụng xử lý tự động, bảo vệ dữ liệu..., Hội thảo và triển lãm An toàn thông tin khu vực phía Nam còn tập trung vào những vấn đề mới, cấp thiết như bảo vệ hệ thống công nghiệp và hạ tầng trọng yếu, ứng dụng AI/ML trong một số lĩnh vực như thị giác máy tính, phát hiện mã độc, lừa đảo công nghệ cao...
Đáng chú ý, tại Hội thảo ngày 25/8 tới, VNISA sẽ chia sẻ một số nét chính về bức tranh toàn cảnh an toàn thông tin của khu vực phía Nam, tình hình an toàn thông tin chung của Việt Nam và thế giới. Đồng thời, nêu lên những cảnh báo, phòng ngừa và các khuyến nghị thiết thực với các cơ quan, doanh nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra ngày một mạnh mẽ và sâu rộng trong xã hội.
Thanh Thảo