Ngày 7/12 vừa qua, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) đã tổ chức cuộc họp với các ngân hàng hội viên để kêu gọi thống nhất áp dụng mức lãi suất huy động tại các kỳ hạn tối đa 9,5%/năm (kể cả các khoản khuyến mại cộng lãi suất).

Sau cuộc họp, VNBA đã có công văn báo cáo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) kết quả cuộc họp và kiến nghị Thống đốc một số giải pháp hỗ trợ các Ngân hàng Thương mại (NHTM) liên quan đến hỗ trợ thanh khoản từ nay đến hết Tết nguyên đán 2023. Đồng thời thống nhất mức lãi suất huy động tại các kỳ hạn tối đa 9,5%/năm.

Theo Hiệp hội ngân hàng Việt Nam, một số NHTM điều chỉnh tăng mạnh lãi suất huy động gây nên tình trạng cạnh tranh huy động gay gắt, tạo tâm lý bất ổn đối với cả người gửi tiền và người đi vay.

Để ổn định thị trường, đồng thời hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, trao đổi với báo giới, ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng (VNBA) cho biết, hiện đã có 100% hội viên của Hiệp hội ngân hàng đồng thuận ở cả hai nội dung.

Thứ nhất, đồng thuận huy động lãi suất tiền gửi cao nhất chỉ ở mức cao nhất 9,5% trên tất cả các kỳ hạn trong đó ko được thưởng liên quan đến lãi suất. Điều này sẽ ngăn chặn tình trạng cạnh tranh lãi suất huy động giữa cá tổ chức tín dụng.

Thứ hai, bên cạnh đồng thuận giảm lãi suất huy động về tối đa 9,5%/năm, các tổ chức tín dụng cũng rất đồng thuận ngoài việc đảm bảo giảm lãi suất cho vay tối đa 0,5-2% tùy theo khả năng tài chính của mỗi đơn vị.

Đầu tháng 12, hàng loạt ngân hàng tiếp tục tăng mạnh lãi suất huy động

Thực tế, khoảng 3 tháng gần đây, các ngân hàng đồng loạt lao vào "cuộc đua" tăng lãi suất huy động. Thậm chí, ngay cả 4 ngân hàng thương mại lớn thuộc nhóm nhà nước gồm BIDV, Vietcombank hay Vietinbank cũng buộc phải tham gia.

Các ngân hàng có lãi suất tăng mạnh trong tháng 12 có thể kể đến như: ABBank tăng 2,7%/năm, Ngân hàng Bắc Á tăng 1,6%/năm, Ngân hàng Đông Á tăng 1,55%, Sacombank tăng 1,5%/năm… Bên cạnh đó cũng có một số ngân hàng giữ nguyên lãi suất không đổi so với tháng trước như: HDBank, MBBank, SHB, Eximbank, Agribank, VietinBank, Vietcombank, BIDV…

Theo khảo sát từ người viết, tính từ đầu tháng 12 đến trước ngày 8/12, loạt ngân hàng tiếp tục tăng mạnh lãi suất huy động đến 10%/năm.

Đơn cử tại Ngân hàng Quốc dân (NCB), mức lãi suất huy động cao nhất đã lên tới 10,1%/năm tại các kỳ hạn từ 13 tháng trở lên với hình thức gửi online. Chương trình chỉ áp dụng cho các khách hàng lần đầu tiên gửi tiết kiệm tại NCB.

Với các khách hàng thông thường, mức lãi suất online cao nhất được áp dụng là 9,9%/năm với các kỳ hạn dài 13-60 tháng. Tại các kỳ hạn ngắn dưới 6 tháng, NCB áp dụng mức lãi suất kịch trần 6%/năm.

Với tiết kiệm truyền thống, ngân hàng áp dụng mức lãi suất 9,7%/năm tại các kỳ hạn từ 13 tháng trở lên.

Một ngân hàng khác cũng có mức lãi suất tiết kiệm sau áp dụng khuyến mãi trên 10% là ngân hàng OCB. Cụ thể, đối với hình thức gửi tiết kiệm online, mức lãi suất cao nhất ngân hàng áp dụng là 9,3%/năm tại các kỳ hạn từ 12 tháng trở lên.

Khi gửi số tiền từ 50 tỷ đồng trở lên, khách hàng sẽ được cộng thêm 1,5%/năm với kỳ hạn 6 tháng hoặc 1,2%/năm với kỳ hạn 12 tháng. Như vậy, khi gửi số tiền từ 50 tỷ đồng tại kênh tiết kiệm online, khách hàng có thể được hưởng mức lãi suất 10,5%/năm tại kỳ hạn 6 tháng và 12 tháng.

Khảo sát ngày 6/12, lãi suất huy động tại Nam A Bank cao nhất là 10%/năm. Theo đó, khách hàng gửi tiền tại kỳ hạn 12 tháng,13 tháng với khoản tiền gửi từ 500 tỷ đồng trở lên được áp dụng lãi suất 10%/năm và phải được được phê duyệt của Tổng giám đốc.

Ngân hàng SCB cũng đang có lãi suất khá cao là 9,95%/năm, áp dụng với mọi khoản tiền gửi tại kỳ hạn 12 tháng. Tại ABBank ghi nhận mức lãi suất huy động 11,5%/năm áp dụng cho khoản tiền gửi dưới 1.500 tỷ đồng gửi tại kỳ hạn 13 tháng. Hay tại Dong A Bank, lãi suất cao nhất lên tới 9,85% tại kỳ hạn 13-36 tháng.

Như vậy, so với cuối năm 2021, nhìn chung, lãi suất huy động của hệ thống ngân hàng hiện nay đã tăng khoảng 3% - 4% ở các kỳ hạn trên 6 tháng và trên 12 tháng.

Theo các ngân hàng có nhiều nguyên nhân khiến lãi suất huy động hiện nay chưa có xu hướng giảm. Cụ thể, một số ngân hàng quy mô vừa và nhỏ vẫn buộc phải tăng lãi suất lên mức cao hơn mặt bằng chung của thị trường để giữ chân khách hàng (do người dân có hiện tượng thiếu niềm tin vào NHTM cổ phần quy mô nhỏ nên có xu hướng gửi tiền đến các ngân hàng có vốn nhà nước), chứ không hẳn gặp vấn đề thanh khoản.

Giao dịch tín chấp trên thị trường liên ngân hàng bị hạn chế, các giao dịch hầu như đều bị yêu cầu có tài sản đảm bảo và bị áp tỷ lệ phòng vệ rủi ro quá cao so với thời điểm trước đó.

Các NHTM có quy mô vừa và nhỏ buộc phải thực hiện giao dịch tiền tệ có tài sản đảm bảo như giấy tờ có giá để đáp ứng nhu cầu thanh khoản hàng ngày, tuy nhiên, khối lượng giấy tờ có giá sẵn có để phục vụ cho nhu cầu trên không nhiều.

Bên cạnh đó, áp lực thực hiện quy định về tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn, cho vay trung dài hạn (tỷ lệ này đã bị giảm từ 37% xuống 34% vào tháng 10/2022, theo lộ trình thì tháng 10/2023 sẽ giảm tiếp tục xuống 30%) dẫn đến các NHTM đẩy lãi suất huy động vốn trung dài hạn lên cao hơn nhằm đảm bảo tuân thủ quy định.

Hoàng Long (t/h)