Cụ thể, theo nghiên cứu của nhóm các nhà khoa học do Tiến sỹ Ziyad Al-Aly tại Đại học Washington ở St. Louis dẫn đầu được đăng tải trên tập san y khoa BMJ, căng thẳng tâm lý do đại dịch có thể lan rộng, nhưng những người từng mắc COVID-19 có nguy cơ gặp các vấn đề sức khỏe tâm thần mới cao hơn nhiều so với những người cố gắng phòng tránh nhiễm bệnh.

Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học đã tiến hành so sánh gần 154.000 người bình phục ít nhất một tháng sau khi được chẩn đoán nhiễm virus SARS-CoV-2 với hơn 5,6 triệu người không mắc COVID-19 trước đó.

Trong vòng một năm, những người bình phục sau khi mắc COVID-19 có nguy cơ mắc mới chứng rối loạn lo âu cao hơn 35%, nguy cơ mắc mới chứng rối loạn trầm cảm cao hơn 39%, nguy cơ mới sử dụng thuốc chống trầm cảm cao hơn 55%, nguy cơ mắc mới chứng rối loạn sử dụng thuốc có chứa opioid mới cao hơn 34% và nguy cơ mắc mới chứng rối loạn không sử dụng thuốc có chứa opioid cao hơn 20%. Những người trong nhóm này có nguy cơ bị rối loạn giấc ngủ cao hơn 41% và dùng thuốc ngủ kê đơn cao hơn 63%.

Nhiều bệnh nhân COVID-19 cũng bị chứng "sương mù não" hoặc suy giảm chức năng nhận thức. Nghiên cứu cho thấy họ có nguy cơ bị suy giảm chức năng nhận thức cao hơn 80%, với các triệu chứng như hay quên, lú lẫn và thiếu tập trung.

Tiến sỹ Ziyad Al-Aly cũng nhấn mạnh việc những người mắc COVID-19 gặp phải các vấn đề về sức khỏe tâm thần sau khi hồi phục có thể dẫn tới những hậu quả nghiêm trọng hơn nữa.

Theo ông, "rối loạn sức khỏe tâm thần là một phần của hội chứng COVID-19 kéo dài, có thể ảnh hưởng gần như mọi cơ quan trong cơ thể".

"Việc người khỏi bệnh Covid-19 đối mặt với nguy cơ cao về sức khỏe tâm thần đòi hỏi nhận được sự quan tâm lớn hơn ngay từ bây giờ để giảm thiểu những hậu quả nghiêm trọng trong tương lai”, trưởng nhóm nghiên cứu nói.

Tiến sỹ Ziyad Al-Aly cho rằng tất cả những người đang trải qua một hoặc nhiều vấn đề nói trên đều không đơn độc. Tìm kiếm sự trợ giúp là cách tốt hơn cả để sớm phát hiện và điều trị những vấn đề đó.

Để hiểu thêm về mối liên hệ giữa Covid-19 và các vấn đề sức khỏe tâm thần, các nhà nghiên cứu cũng so sánh hồ sơ y tế của những người mắc cúm mùa từ tháng 10/2017 tới tháng 2/2020. Nhóm đối chứng được chia làm 2, gồm hơn 60.000 người không phải nhập viện và 12.000 người phải nhập viện. Các nhà nghiên cứu cho biết nguy cơ về sức khỏe tâm thần ở bệnh nhân Covid vẫn cao hơn, với người có triệu chứng nhẹ cao hơn 27%, còn người có triệu chứng nặng cao hơn 45%.

“Rối loạn sức khỏe tâm thần cho thấy một phần bản chất của hội chứng Covid kéo dài, có thể ảnh hưởng tới hầu như mọi cơ quan gồm não, tim và thận… Bằng chứng về Covid dài - từ nghiên cứu của chúng tôi và nhiều nhà khoa học khác - cho thấy sự cần thiết phải điều chỉnh nhận thức của chúng ta về virus Sars-CoV-2”, ông Al-Aly nói, đề cập đến virus gây ra đại dịch Covid-19.

Theo ông, đây không chỉ là một loại virus đường hô hấp, mà là một virus có tính hệ thống, có thể làm tổn hại và gây ra các hậu quả lâm sàng ở hầu hết các cơ quan, bao gồm rối loạn sức khỏe tâm thần và suy giảm nhận thức.

Tuy nhiên, nghiên cứu của nhóm Tiến sĩ Al-Aly có một số hạn chế như hầu hết người tham gia là nam giới da trắng cao tuổi và ít người trong số này được tiêm vaccine, bởi vì ở thời điểm tiến hành nghiên cứu, vaccine Covid-19 vẫn chưa được phổ biến rộng rãi. 

“Khi đại dịch tiếp tục tiến triển, các biến thể mới của Virus xuất hiện, các chiến lược điều trị Covid-19 cấp tính được cải thiện và độ bao phủ vaccine tăng lên, các nguy cơ về vấn đề sức khỏe tâm thần ở giai đoạn hậu cấp tính của Covid-19 cũng có thể thay đổi theo thời gian”, các nhà nghiên cứu lưu ý.

Hiện tại, các nhà khoa học vẫn nỗ lực tìm hiểu các yếu tố gây ra hội chứng Covid kéo dài (hơn 28 ngày), trong đó một số đang nghiên cứu xem liệu việc tiêm vaccine có giúp giảm nguy cơ mắc hội chứng này không.

Một đánh giá gần đây về 15 nghiên cứu của Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh cho thấy những người mắc Covid-19 sau khi đã tiêm 2 mũi vaccine của Pfizer/BioNTech, AstraZeneca hoặc Moderna hoặc một liều vaccine Janssen giảm 50% nguy cơ gặp phải triệu chứng Covid kéo dài so với người mới tiêm một mũi hoặc chưa tiêm.

Tuần trước, Tiến sĩ Al-Aly và một số nhà nghiên cứu khác cũng công bố một nghiên cứu với cùng các đối tượng của nghiên cứu nói trên. Kết quả cho thấy những người mắc Covid-19 có nguy cơ gặp phải các vấn đề về tim cao hơn. 

Theo ông, các nhà hoạch định chính sách và các chính phủ cần lưu tâm vấn đề này “trước khi chúng bùng nổ thành một cuộc khủng hoảng lớn hơn nhiều".

Linh An