Ngày 9/12, tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao, trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết quan điểm về vụ việc tiếng của bản Quốc ca Việt Nam trong trận đấu giữa đội tuyển Việt Nam - Lào tại vòng bảng AFF Suzuki Cup 2020 bị tắt tiếng trên nền tảng YouTube, người phát ngôn Lê Thị Thu Hằng cho biết:

“Theo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ này có trách nhiệm thực hiện chức năng quản lý nhà nước và phải thực hiện các biện pháp cần thiết để giữ gìn và phát huy giá trị của Quốc ca Việt Nam.

Theo đó, tất cả các cá nhân, tổ chức phải thực hiện nghiêm và không được có bất kỳ hành vi ngăn chặn việc phổ biến Quốc ca Việt Nam”.

Trước đó, khi theo dõi trận ra quân AFF Cup 2020 của tuyển Việt Nam trên nền tảng YouTube, khán giả không thể nghe ca khúc Tiến quân ca. Màn hình trận đấu hiện thông báo: "Vì bản quyền âm nhạc, chúng tôi buộc lòng phải tắt tiếng ở phần lễ chào cờ. Sau lễ chào cờ, tín hiệu âm thanh sẽ trở lại bình thường, mong quý vị khán giả thông cảm".

Hồi giữa tháng 11, dư luận từng bức xúc khi ca khúc Tiến quân ca bị vướng vấn đề bản quyền dù tác giả, cố nghệ sĩ Văn Cao, đã hiến tặng cho Nhân dân và Tổ quốc Việt Nam. BH Media - đơn vị đứng ra đăng ký sở hữu bản quyền ca khúc “Tiến quân ca” liên tục báo cáo cũng như xóa các video có ca khúc này trên nền tảng Youtube.

Phía đơn vị nắm bản quyền AFF Cup 2020 tại Việt Nam đã chủ động tắt tiếng khi đội tuyển Việt Nam hát quốc ca để tránh những rắc rối. Điều này đang tạo nên nhiều tranh cãi, thậm chí là sự bức xúc.

Sự cố tắt tiếng giai điệu Quốc ca trên kênh YouTube vừa qua cho thấy khung pháp lý liên quan đến những loại tài sản trí tuệ đặc biệt thuộc công sản, trong đó có Quốc ca, đang có những khiếm khuyết. Cần nghiêm túc rà soát và có biện pháp thích hợp để sửa chữa những khiếm khuyết ấy, tránh những chuyện tương tự đáng tiếc có thể xảy ra sau này.

Được biết, bài Quốc ca đã được gia đình tác giả hiến tặng cho Nhà nước, nghĩa là tác phẩm âm nhạc này đã là tài sản công. Luật quản lý, sử dụng tài sản công năm 2017 là khung pháp lý điều chỉnh ứng xử của chủ thể liên quan đến tất cả các loại công sản. 

Tuy nhiên, các quy định của luật rất chung chung, có thiên hướng chủ yếu chi phối các tài sản hữu hình phục vụ cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh, quản lý nhà nước và cung ứng dịch vụ công như nhà đất, trang thiết bị… và tiền bạc, chứ không quan tâm nhiều đến các loại tài sản vô hình như quyền sở hữu trí tuệ.

Luật sở hữu trí tuệ hiện hành, về phần mình, có nhắc đến Nhà nước trong các chủ sở hữu quyền tác giả được thừa nhận và giao cho Chính phủ quy định cụ thể việc sử dụng tác phẩm thuộc sở hữu nhà nước. 

Tuy nhiên, nghị định Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật sở hữu trí tuệ cũng chỉ có những quy định ngắn gọn và tổng quát về sử dụng tác phẩm thuộc sở hữu nhà nước; không có bất kỳ quy định nào áp dụng riêng cho tác phẩm đặc biệt thuộc sở hữu nhà nước như Quốc ca. 

Rất nhiều câu hỏi thiết thực không có lời đáp: tư nhân có quyền tự mình tạo bản hòa âm phối khí thể hiện giai điệu Quốc ca để sử dụng trong những sự kiện chính trị, văn hóa, thể thao chính thức? Tư nhân có quyền khai thác thương mại đối với bản hòa âm phối khí thể hiện giai điệu Quốc ca do mình tạo ra?...

Hà Châu