Trà Matcha là một loại bột mịn được làm từ lá của cây Camellia sinensis, loại cây được sử dụng để sản xuất các loại trà trắng, xanh lá cây, đen và trà ô long. Loại trà đã tồn tại hơn 900 năm có thể chính là thứ mà bác sĩ chỉ định để điều trị chứng trầm cảm.

Trong những năm gần đây, việc sử dụng trà này đem lại lợi ích sức khỏe do hàm lượng chất chống oxy hóa và chất chống viêm cao. Trà Matcha cũng có thể làm giảm lo lắng và cải thiện tâm trạng.

Trầm cảm là chứng rối loạn tâm thần phổ biến nhất trên toàn thế giới và có thể làm suy yếu đáng kể chức năng thường ngày. Ở Mỹ, cứ 5 người trưởng thành có 1 người sẽ phải vật lộn với chứng rối loạn trầm cảm vào một thời điểm nào đó trong đời. Mặc dù khởi phát bệnh ở mỗi người khác nhau, cơ chế gây ra trầm cảm được cho là do chức năng dopaminergic trong não bị giảm sút.

Dopamine là chất dẫn truyền thần kinh và hormone tích cực “chịu trách nhiệm” về cảm giác vui vẻ, hài lòng và động lực. Khám nghiệm tử thi cho thấy chức năng và biểu hiện của thụ thể dopamin D1 giảm đáng kể ở những bệnh nhân mắc chứng rối loạn trầm cảm nặng.

Các loại thông thường như thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI), thuốc ức chế tái hấp thu serotonin và norepinephrine (SNRI), thuốc chống trầm cảm 3 vòng có thể điều trị thành công chứng trầm cảm bằng cách tăng nồng độ dopamine, serotonin và norepinephrine trong não. Tuy nhiên, chúng có nhiều tác dụng phụ và mọi người có thể phát triển sức đề kháng với chúng.

Trà matcha như một giải pháp thay thế an toàn, tự nhiên. Các nhà nghiên cứu từ Đại học Kumamoto, Nhật Bản trước đây đã phát hiện ra rằng trà Matcha cải thiện mức độ lo lắng ở những con chuột khỏe mạnh bằng cách kích hoạt thụ thể dopamine D1. Gần đây, họ muốn xem xét kỹ hơn tác dụng của trà đối với mạch não.

Các nhà nghiên cứu đưa những con chuột biến đổi gen có khả năng chịu đựng căng thẳng (BALB/c) và dễ bị căng thẳng (C57BL/6J) cô lập với xã hội. Họ cho biết việc dùng trà matcha chỉ làm giảm trầm cảm ở nhóm chuột dễ bị căng thẳng.

Tiến sĩ Yuki Kurauchi, tác giả chính của nghiên cứu cho hay: “Trà matcha làm giảm thời gian bất động ở những con chuột căng thẳng nhiều hơn do bị cô lập với xã hội và biểu hiện hành vi giống như trầm cảm cao hơn nhóm có khả năng chịu đựng căng thẳng.

Thời gian bất động là thước đo mức độ tuyệt vọng về hành vi ở chuột và thời gian này tăng lên là một dấu hiệu của bệnh trầm cảm”.

Để hiểu rõ hơn, các nhà nghiên cứu thực hiện phân tích hóa mô miễn dịch đối với não chuột; kết hợp các kỹ thuật giải phẫu, miễn dịch và sinh hóa để chụp ảnh các thành phần mô riêng biệt. Họ phát hiện ra rằng, ở những con chuột dễ bị căng thẳng, trà matcha kích hoạt vỏ não trước trán (PFC) và nhân accumbens (NAc).

PFC là vùng não nhạy cảm nhất với căng thẳng, trong khi NAc đóng vai trò chính trong việc xử lý các tác nhân kích thích. Cả hai đều rất quan trọng để kiểm soát mức độ dopamine của não. Việc kích hoạt PFC và NAc làm tăng nồng độ dopamine, cải thiện tâm trạng. 

“Những kết quả này cho thấy bột trà matcha có tác dụng giống như thuốc chống trầm cảm bằng cách kích hoạt hệ thống dopaminergic của não và điều này bị ảnh hưởng bởi trạng thái tinh thần của cá nhân. Việc kết hợp matcha vào các chương trình nâng cao sức khỏe giúp cải thiện tiện ích phổ biến của trà”, TS Kurauchi nói thêm.

Nhận định này có ý nghĩa đối với nghiên cứu trong tương lai và sự phát triển của các loại thuốc chống trầm cảm mới.

Hồng Hạnh