Trên thực tế vừa qua, các cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều trường hợp phụ tùng ô tô làm bị làm giả, làm nhái, vi phạm sở hữu trí tuệ trên thị trường. Mới đây, Đội quản lý thị trường số 5, Cục Quản lý thị trường Hà Nội phối hợp với Đội Cảnh sát Kinh tế Công an quận Hai Bà Trưng đã triệt phá 2 vụ sản xuất và kinh doanh mua bán phụ tùng ô tô giả với nhiều thủ đoạn tinh vi. Chủ hàng phụ tùng giả cho biết, phụ tùng làm giả, làm nhái lại được tiêu thụ chạy hơn so với sản phẩm chính hãng bởi giá rẻ hơn nhiều và có nhiều thợ sửa xe, gara ô tô đặt hàng. 

Người dùng bỏ tiền thật nhưng lại mua hàng giả bởi chúng đã được đặt với cái tên mới, thay vì hàng nhái thì là hàng OEM - hàng gia công thương hiệu để tăng giá trị. Còn với những đơn vị sản xuất, nhà nhập khẩu chính hãng, câu chuyện về lợi nhuận kinh tế, quyền lợi và uy tín của sản phẩm đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Tại TP HCM, vào cuối năm 2022, Cục Nghiệp vụ Quản lý thị trường đã phối hợp với Đội Quản lý thị trường số 2, Đội Quản lý thị trường số 3 thuộc Cục Quản lý thị trường TP. HCM chia thành nhiều tổ công tác, đồng loạt kiểm tra 9 cửa hàng kinh doanh thiết bị, phụ kiện âm thanh xe hơi tại đường An Dương Vương, phường 4, quận 5.

Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng ghi nhận rất nhiều sản phẩm là phụ tùng, linh kiện, đồ trang trí ô tô được đựng trong túi ni lông, thùng giấy với nhiều mẫu mã, thương hiệu khác nhau. Ngoài việc phát hiện hàng hóa được bày bán, lực lượng chức năng còn có rất nhiều hàng hóa được lưu trữ trong kho của các cửa hàng. Tại thời điểm làm việc, các chủ cửa hàng chưa xuất trình được giấy tờ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa.

Sau quá trình kiểm tra, lực lượng chức năng nhận định nhiều hàng hóa có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu nổi tiếng, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ và các mặt hàng có dấu hiệu đã qua sử dụng.

Việc kiểm tra nhằm kịp thời xử lý vi phạm triệt để, góp phần xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, bảo vệ doanh nghiệp làm ăn chân chính, bảo vệ nhãn hiệu hàng hoá được Nhà nước bảo hộ và tránh vi phạm các quy tắc, các quy ước về công ước quốc tế mà Việt Nam đã ký kết.

Đối với những hiệp định thương mại tự do Việt Nam đã ký kết, việc bảo hộ thực thi quyền sở hữu trí tuệ luôn là một trong những nội dung quan trọng của các cam kết. Chính vì vậy, cần có sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng cũng như các doanh nghiệp. Đồng thời, cần có những quy định pháp luật chặt chẽ hơn, các chế tài và những công cụ chính sách mạnh mẽ hơn để chấm dứt triệt để vấn nạn hàng giả, hàng nhái.

Có thể thấy, hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ xảy ra trên mọi lĩnh vực, địa bàn, ở cả khu vực sản xuất, lưu thông và xuất nhập khẩu, với mọi loại hàng hóa, từ hàng tiêu dùng thông thường đến các hàng hóa có giá trị cao, hàng hóa có chức năng quan trọng. Hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ không chỉ sản xuất ở Việt Nam, mà còn sản xuất cả ở nước ngoài và đưa về Việt Nam tiêu thụ.

Bên cạnh đó, vấn nạn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng đối với các mặt hàng phụ tùng, phụ kiện ô tô nói riêng, hàng hóa nói chung xuất hiện chẳng những ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng, an toàn tính mạng của người sử dụng. Dưới góc độ kinh tế, hàng giả, hàng nhái, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đang làm phương hại rất lớn đến cả lợi nhuận và uy tín của những doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh chân chính, tạo tác động tiêu cực đến quyết định đẩy mạnh đầu tư của các doanh nghiệp này.

Hà Chi