Bé trai được sinh ra từ những bà mẹ bị nhiễm SARS‐CoV‐2 trong khi mang thai có nhiều khả năng nhận được chẩn đoán chậm phát triển thần kinh trong 12 tháng đầu đời cao hơn gấp đôi so với bé trai sinh ra từ những bà mẹ khỏe mạnh. Tuy nhiên, hiện tượng trên không xảy ra ở các bé gái.

Dự án sử dụng hồ sơ sức khỏe điện tử của hơn 18.355 trẻ em được sinh ra tại 8 bệnh viện ở Massachusetts, trong đó có 883 (4.8%) trẻ em được sinh ra từ những bà mẹ bị nhiễm COVID trong thai kỳ.

Trong nghiên cứu này, các bé trai có nhiều khả năng được chẩn đoán mắc một loạt các rối loạn phát triển trong 18 tháng đầu. Các chứng rối loạn phát triển được phát hiện bao gồm chậm nói và chậm phát triển ngôn ngữ, phát triển tâm lý, chức năng vận động và cả khuyết tật về trí tuệ.

Theo Tiến sĩ Roy Perlis, bác sĩ tâm thần tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts, đồng tác giả của nghiên cứu, các bệnh nhiễm trùng khác trong khi mang thai và nguy cơ rối loạn phát triển thần kinh gia tăng ở các trẻ em thường liên quan đến rối loạn phổ tự kỷ.

Phát hiện này chỉ là phát hiện mới nhất cho thấy một loạt các bệnh nhiễm trùng ở mẹ có thể làm thay đổi sự phát triển não bộ của thai nhi, đặc biệt là ở các bé trai. Trước đây, đã có các nghiên cứu tìm thấy mối liên hệ giữa các bệnh nhiễm trùng như cúm và cytomegalovirus với các bệnh rối loạn phát triển thần kinh như chứng tự kỷ và tâm thần phân liệt.

“Các bào thai nam được biết là dễ bị tổn thương hơn khi tiếp xúc với các bệnh truyền nhiễm từ người mẹ trong thời kỳ mang thai”, Tiến sĩ Andrea Edlow, tác giả chính của nghiên cứu chia sẻ.

 "Hầu hết con của những bà mẹ mắc COVID khi mang thai sẽ không mắc các bệnh rối loạn phát triển thần kinh ngay lập tức, kể cả khi có một số nguy cơ gia tăng", TS.Perlis cho biết

Nhóm nghiên cứu đã tìm cách sử dụng hồ sơ sức khỏe điện tử để nghiên cứu các yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ của thai nhi. Nhóm xác định các trường hợp người mẹ mắc các bệnh tiểu đường, huyết áp cao hoặc nhiễm trùng như cúm khi mang thai, sau đó theo dõi sức khỏe người con khi lớn lên.

“Khi đại dịch COVID nổ ra, chúng tôi đã cố gắng xem xét sự phát triển não bộ của thai nhi và các nguy cơ ảnh hưởng đến chúng khi người mẹ nhiễm SARS-CoV-2. Nếu một người mẹ bị nhiễm SARS-CoV-2 khi mang thai con trai, thì đứa trẻ trong 12 tháng đầu sau sinh có khả năng mắc bất kỳ bệnh liên quan đến rối loạn phát triển thần kinh nào cao hơn 94%. SARS-CoV-2 hiếm khi lây nhiễm cho thai nhi, nhưng vẫn có những ảnh hưởng nhất định”, TS. Edlow chia sẻ.

Với bệnh cúm hoặc COVID-19, nguy cơ đối với thai nhi dường như chủ yếu đến từ khả năng miễn dịch của người mẹ đối với nhiễm trùng. Hệ miễn dịch là hệ thống phòng thủ tự nhiên của cơ thể để chống lại vi-rút, tế bào miễn dịch tạo ra các protein được gọi là cytokine, giúp điều chỉnh hệ thống miễn dịch. Những cytokine thực sự quan trọng đối với phản ứng miễn dịch ban đầu.

Tuy nhiên, các cytokine này cũng có thể gây ra Hội chứng cơn bão cytokine hay còn gọi là hội chứng giải phóng cytokine. Đây là tình trạng hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mức với các tác nhân xâm nhập như virus gây bệnh và dẫn đến phản ứng viêm toàn hệ thống. Các cytokine có thể đi qua nhau thai và gây viêm não thai nhi. Và các nghiên cứu trên động vật cho thấy tình trạng viêm này tác động đến não của thai nhi nam nhiều hơn so với thai nhi nữ, và dẫn đến những ảnh hưởng khác sau sinh.

Các nhà nghiên cứu có kế hoạch tiếp tục đánh giá những đứa trẻ trong nghiên cứu của họ trong vài năm nữa. Từ đó tìm ra liệu tình trạng chậm phát triển thần kinh ở các bé trai có tiếp tục kéo dài hay sẽ được chẩn đoán như rối loạn phổ tự kỷ.

"Tôi hy vọng những triệu chứng đó sẽ biến mất, và thật hạnh phúc nếu sau 2-3 năm, công việc theo dõi của chúng tôi sẽ khép lại”, TS. Perlis cho biết.

Thùy Mai