Từng được biết tới là tổng công ty hàng đầu trong sản xuất thiết bị cơ khí xây dựng, thi công xây lắp các công trình công nghiệp và cũng là chủ sở hữu của thương hiệu khóa nổi tiếng Minh Khai lừng danh, nhưng mới đây qua Thanh tra, Bộ Tài chính chỉ rõ Tổng công ty Cơ khí xây dựng (COMA) đang ôm khoản nợ khổng lồ lên tới hơn 1.000 tỷ đồng.

Đây là một phần của kết luận Thanh tra Bộ tài chính số 763/KL-TTr ngày 23/08/2018 tại Tổng công ty Cơ khí Xây dựng và 8 đơn vị thành viên từ ngày 11/4 đến ngày 25/5 vừa qua.

"Lộ" khoản nợ khủng

Thực hiện quyết định số 54/QĐ-TTr ngày 6/4/2018 của Chánh thanh tra Bộ Tài chính về việc thanh tra tài chính tại Tổng Công ty cơ khí xây dựng, đoàn thanh tra đã tiến hành thanh tra tại 8 đơn vị, gồm Công ty mẹ - Tổng Công ty Cơ Khí Xây dựng, Công ty Cổ phần Khóa Minh Khai, Công ty TNHH Một thành viên Xây lắp và Kinh doanh vật tư thiết bị số 27, Công ty TNHH Một thành viên Sản xuất Xuất nhập khẩu Dịch vụ và Phát triển Nông thôn, Công ty Cổ phần Cơ khí và Xây lắp Thái Bình, Công ty Cổ phần Cơ khí và Xây lắp Sông Chu; Công ty Cổ phần Cơ Khí Xây dựng số 2 Bắc Hà, Công ty Cổ phần Cơ khí Xây dựng và Lắp máy Điện nước.

Theo kết luận thanh tra, COMA và các công ty con đang sở hữu khối tài sản trên 1.200 tỷ đồng. Qua thanh tra tại Tổng công ty COMA và 8 công ty con, Thanh tra bộ Tài chính phát hiện có 5/8 công ty con không bảo toàn được vốn nhà nước, có dấu hiệu mất an toàn tài chính doanh nghiệp.

Báo cáo tài chính hợp nhất năm 2017 của Tổng công ty COMA ghi nhận công ty mẹ và 5 công ty con trực thuộc kinh doanh thua lỗ, có lỗ lũy kế lớn, không bảo toàn và phát triển vốn nhà nước. Trong đó, công ty mẹ COMA lỗ luỹ kế 51,5 tỷ đồng; các công ty con - COMA 27 lỗ 14,3 tỷ đồng, công ty CP cơ khí xây dựng và lắp máy điện nước lỗ 49,6 tỷ đồng, công ty Decoimex lỗ 9,6 tỷ đồng. Ngoài ra, công ty CP khóa Minh Khai, từng là niềm tự hào của thời bao cấp - cũng lỗ 4,8 tỷ đồng.

Điều đáng lưu ý, nợ phải trả của Tổng công ty COMA được xác định tại thời điểm cuối năm 2017 là khoảng 1.267 tỷ đồng, gồm nợ phải trả trong hạn 1.052 tỷ đồng, nợ phải trả quá hạn khoảng 214 tỷ đồng. Bên cạnh đó, nợ phải trả chưa đối chiếu của Coma khoảng 437,3 tỷ đồng.

Theo Thanh tra Bộ Tài chính, có đến 5/8 doanh nghiệp có hệ số nợ cao, mất cân đối về khả năng thanh toán các khoản nợ. Cụ thể, hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu của Coma 27 11,25 lần; Hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu tại Coma 17 là 5,62 lần; tại Decoimex 56 lần; tại Coma 2 là 3,75 lần; tại Comael là 3,62 lần.

Nợ thuế trăm tỷ

Cũng theo kết luận của thanh tra, tổng doanh thu và thu nhập khác của Tổng công ty năm 2017 là 457 tỷ đồng, trong đó doanh thu thuần là 447 tỷ đồng, doanh thu tài chính là 2,7 tỷ đồng, thu nhập khác là 7,2 tỷ đồng. Tổng doanh thu và thu nhập khác của 8 doanh nghiệp được thanh tra là 532 tỷ đồng, trong đó doanh thu bán hàng là 521 tỷ đồng, doanh thu tài chính là 3,9 tỷ đồng, thu nhập khác là 7,2 tỷ đồng.

Qua thanh tra, phát hiện có 2/8 doanh nghiệp hạch toán thiếu doanh thu với số tiền 1,8 tỷ đồng, gồm: Công ty Cổ phần Cơ khí xây dựng số 2 Hà Bắc (hạch toán thiếu doanh thu công trình chế tạo kết cấu thép cầu máy khoan số tiền 1,7 tỷ đồng), Công ty mẹ (hạch toán thiếu doanh thu tài chính đối với khoản cổ tức năm 2016 tại COMA 9 với số tiền 162 triệu đồng).

Về hạch toán chi phí, kết quả thanh tra cho thấy có 4/8 doanh nghiệp hạch toán tăng không đúng chi phí với số tiền 2,2 tỷ đồng gồm: Công ty Cổ phần Khóa Minh Khai (848 triệu đồng), Công ty Cổ phần Cơ khí Xây lắp Thái Bình (106 triệu đồng), Công ty Cổ phần Xây lắp sông Chu (224 tỷ đồng), Công ty Cổ phần cơ khí xây dựng và lắp máy điện nước (1 tỷ đồng). Có 2/8 doanh nghiệp hạch toán thiếu chi phí với số tiền 2 tỷ đồng, gồm: Công ty TNHH MTV Xây lắp và Kinh doanh vật tư thiết bị số 27 (709 triệu đồng), Công ty Cổ phần Cơ khí xây dựng số 2 Hà Bắc (1,3 tỷ đồng).

Ngoài ra, Công ty mẹ còn thanh toán cho Coma 7 quá quy định về tạm ứng thanh toán số tiền 3 tỷ đồng đối với dự án đầu tư xây dựng công trình tuyến đường lên tượng đài Thánh Gióng.

Ngoài ra, Công ty mẹ còn thanh toán cho Coma 7 quá quy định về tạm ứng thanh toán số tiền 3 tỷ đồng đối với dự án đầu tư xây dựng công trình tuyến đường lên tượng đài Thánh Gióng.

Theo kết quả thanh tra, có 6/8 doanh nghiệp đến thời điểm thanh tra chưa nộp các khoản nợ thuế lên tới 149 tỷ đồng. 

Cụ thể, Công ty mẹ chậm nộp 107,8 tỷ đồng, Công ty Cổ phần Khóa Minh Khai chậm nộp 544 triệu đồng, Công ty TNHH MTV xây lắp và kinh doanh vật tư thiết bị số 27 chậm nộp 852 triệu đồng, Công ty Cổ phần Cơ khí và Xây lắp sông Chu chậm nộp 1,9 tỷ đồng, Công ty Cổ phần Cơ khí xây dựng số 2 Hà Bắc chậm nộp 8,7 tỷ đồng, Công ty Cổ phần Cơ khí xây dựng và lắp máy điện nước chậm nộp 29 tỷ đồng.

Ngoài ra, 4/8 công ty kê khai không đúng, dẫn đến thiếu thuế phải nộp 602 triệu đồng. 

Cụ thể, Công ty Cổ phần Cơ khí và Xây lắp Thái Bình kê khai thiếu thuế phải nộp ngân sách 31 triệu đồng; Công ty Cổ phần Cơ khí và Xây lắp sông Chu kê khai thiếu thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp 44 triệu đồng; Công ty Cổ phần Cơ khí xây dựng số 2 Hà Bắc kê khai thiếu thuế phải nộp cho ngân sách 241 triệu đồng; Công ty Cổ phần Cơ khí Xây dựng và lắp máy điện nước kê khai thiếu thuế phải nộp cho ngân sách 284 triệu đồng. Bên cạnh đó, kết luận kiểm tra cũng chỉ ra Công ty mẹ chưa nộp về Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp 12,5 tỷ đồng…

Căn cứ kết quả thanh tra, thanh tra Bộ Tài chính kiến nghị với Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc Tổng Công ty Cơ khí Xây dựng tổ chức quản lý tài chính chặt chẽ để nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, tăng hiệu quả sử dụng vốn. 

Lãnh đạo đơn vị cũng được kiến nghị rà soát lại, đánh giá hiệu quả và nguyên tắc đầu tư vốn đảm bảo đúng quy định, tránh tình trạng không bảo toàn vốn tại các doanh nghiệp.

Thanh tra Bộ Tài chính đề nghị lãnh đạo Tổng công ty COMA giám sát chặt chẽ công nợ; xác định rõ trách nhiệm, và xử lý đúng quy định pháp luật đối với các tập thể, cá nhân để xảy ra các tồn tại, hạn chế, khuyết điểm.

•  Quỳnh Búp Bê bị tố vi phạm bản quyền: Phương Oanh lên tiếng, VTV đã có động thái xử lý

• Từ 26/10, người thuê nhà sẽ không phải “mua điện” giá cao ngất từ chủ trọ

• Bộ TT&TT ra quyết định thu hồi các đầu số tổng đài không công khai giá cước

Thu Hiền