Trong khuôn khổ Dự án hợp tác giữa ASEAN và EU về bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (ECAPIII), nhằm nâng cao chất lượng, tính nhất quán và minh bạch hóa công việc do các cơ quan sở hữu trí tuệ ASEAN thực hiện với việc thẩm định và đăng ký kiểu dáng công nghiệp, Ban chỉ đạo dự án ECAP đã phê duyệt kế hoạch tổ chức xây dựng "Hướng dẫn chung" để áp dụng bởi các cơ quan sở hữu trí tuệ (SHTT) các nước ASEAN.

Tất cả các nước ASEAN đều đã và đang trong quá trình phê duyệt các quy định pháp luật về Kiểu dáng công nghiệp (dưới dạng một luật riêng hoặc chương hoặc điều khoản trong luật) cũng như rất nhiều quy định dưới luật, bao gồm những quy định hướng dẫn thi hành và quyết định hành chính bổ trợ khác.

Dự án xây dựng Hướng dẫn chung về thẩm định nội dung kiểu dáng công nghiệp của khu vực ASEAN một phần gặp trở ngại do có nhiều khác biệt tồn tại giữa các nước thành viên.

Sự khác biệt trong luật pháp của các quốc gia sẽ đặt tới yêu cầu nội luật hóa nếu có bất ký thay đổi nào. Tuy nhiên, việc xây dựng Hướng dẫn chung cho cả khu vực có thể khuyến khích hài hòa các tiêu chuẩn và điều kiện thẩm định kiểu dáng công nghiệp áp dụng trong khu vực. Các nguyên tắc chung này nhằm bổ sung hướng dẫn để hỗ trợ các tiêu chí thẩm định kiểu dáng công nghiệp được áp dụng bởi các cơ quan SHTT khu vực ASEAN.

Hướng dẫn chung này có thể được sử dụng như một công cụ đào tạo thiết thực cho các thẩm định viên kiểu dáng công nghiệp và như một tài liệu tham khảo cho các chuyên gia tư vấn chuyên ngành và các đại diện sở hữu công nghiệp.

Trên thực tế, kiểu dáng công nghiệp cũng có thể nhận được bảo vệ ở các Quốc gia Thành viên ASEAN thông qua luật bản quyền, mức độ mà kiểu dáng công nghiệp được công nhận là “tác phẩm” hoặc “tác phẩm của mỹ thuật ứng dụng”. Điều này có thể là do tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế theo Công ước Berne về bảo hộ các tác phẩm văn học và nghệ thuật năm 1886, được sửa đổi vào năm 1971, và từ các quy định trong luật bản quyền quốc gia bảo vệ các tác phẩm nghệ thuật ứng dụng. Tuy nhiên, các nguyên tắc chung này không giải quyết được việc bảo hộ các thiết kế hoặc tác phẩm nghệ thuật ứng dụng chưa đăng ký theo luật bản quyền, hoặc hết hiệu lực. Trong khi phần lớn vấn đề được đề cập trong luật pháp quốc gia và thông lệ của các Quốc gia Thành viên ASEAN là nhất quán phù hợp với các nguyên tắc chung trong bộ hướng dẫn, vẫn còn tồn tại một số khác biệt liên quan đến một vấn đề cụ thể.

Sử dụng bộ hướng dẫn làm tài liệu tham khảo sẽ góp phần thống nhất các tiêu chuẩn và tiêu chí cho thẩm định kiểu dáng công nghiệp tại các nước thành viên ASEAN. Các đăng ký kiểu dáng công nghiệp vẫn phụ thuộc vào luật pháp quốc gia và các quy định của các Quốc gia Thành viên ASEAN.

Minh Vân