Bộ chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) năm 2023 được coi là bức tranh về hiện trạng phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo của từng tỉnh/thành phố trên toàn quốc. 

Theo kết quả xếp hạng Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương năm 2023, Hà Nội là địa phương có điểm số cao nhất, đạt 62.86 điểm, xếp hạng 1. Sau đó là TP HCM (hạng 2), Hải Phòng (hạng 3), Đà Nẵng (hạng 4), Cần Thơ (hạng 5), Bắc Ninh (hạng 6), Bà Rịa- Vũng Tàu (hạng 7), Bình Dương (hạng 8), Quảng Ninh (hạng 9) và Thái Nguyên (hạng 10).

Về xếp hạng theo 6 vùng kinh tế xã hội, các địa phương vùng Đồng bằng sông Hồng có điểm trung bình cao nhất 45.17 điểm, tiếp đến là các địa phương vùng Đông Nam Bộ với 44.81 điểm. 

Các địa phương vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung và Đồng bằng sông Cửu Long có điểm số trung bình sát nhau, lần lượt là 36.96 điểm và 36.36 điểm. 

Hai vùng Tây Nguyên và Trung du và miền núi phía bắc có điểm số thấp gần như nhau, lần lượt là 32.72 điểm và 32.19 điểm. Bộ chỉ số cũng đưa ra top các địa phương dẫn đầu từng vùng và phân tích đánh giá theo nhóm thu nhập.

Kết quả đánh giá cho thấy sự phù hợp, tương đồng giữa kết quả PII 2023 với thực trạng phát triển kinh tế-xã hội của các địa phương. Các địa phương thuộc nhóm dẫn đầu là các địa phương có điều kiện tự nhiên và địa lý thuận lợi (tập trung ở các vùng Đồng bằng sông Hồng, Đông Nam Bộ), có ngành công nghiệp-xây dựng, dịch vụ chiếm tỉ trọng cao trong cơ cấu kinh tế, tập trung nhiều khu công nghiệp, có cơ sở hạ tầng phát triển và có hoạt động KHCN và đổi mới sáng tạo mạnh mẽ.

Ngược lại, các địa phương thuộc nhóm cuối là các địa phương còn hạn chế trong phát triển kinh tế- xã hội, có vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên chưa thuận lợi cho phát triển và ứng dụng KHCN và đổi mới sáng tạo vào phát triển kinh tế-xã hội (tập trung ở các vùng Tây Nguyên, Trung du và miền núi phía bắc).

Phát biểu tại chương trình, ông Huỳnh Thành Đạt - bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ - cho biết từ đầu năm 2023, Chính phủ giao nhiệm vụ Bộ Khoa học và Công nghệ cùng các địa phương triển khai bộ chỉ số đổi mới sáng tạo địa phương (PII) phạm vi toàn quốc.

Đây là nhiệm vụ trọng tâm hằng năm để góp phần cải thiện năng lực, kết quả đổi mới sáng tạo địa phương nói riêng và đổi mới sáng tạo cấp quốc gia nói chung; thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội đất nước dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

"Bộ Khoa học và Công nghệ tin rằng đây là một tài liệu hữu ích, cung cấp căn cứ khoa học và thực tiễn để các cơ quan, tổ chức, cá nhân trực tiếp là lãnh đạo các địa phương sử dụng trong việc xây dựng và thực thi các chính sách nhằm đẩy mạnh phát triển kinh tế xã hội ở địa phương dựa trên khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Bộ Khoa học và Công nghệ cũng tin tưởng rằng đây sẽ là tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà đầu tư về môi trường đầu tư và điều kiện nguồn lực cho hoạt động sản xuất kinh doanh ở các địa phương", ông Đạt nói.

Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Hoàng Minh làm rõ thêm về chỉ số PII, việc so sánh trực tiếp giữa các địa phương chỉ mang tính tương đối, không phải là mục đích chính của bộ chỉ số, bởi mỗi địa phương có các điều kiện, đặc điểm khác nhau và có định hướng phát triển khác nhau.

Theo đó, Bộ chỉ số PII cung cấp căn cứ khoa học và các minh chứng về điểm mạnh, điểm yếu, về các yếu tố tiềm năng và các điều kiện cần thiết để phát triển kinh tế-xã hội dựa trên khoa học và công nghệ và đổi mới sáng tạo của từng địa phương.

Trong báo cáo PII 2023, mỗi địa phương đều có một bảng thông tin tổng hợp trình bày chi tiết số liệu theo từng chỉ số (52 chỉ số), nhóm chỉ số (16 nhóm) và trụ cột (7 trụ cột), bên cạnh đó cũng trình bày 5 điểm mạnh, 5 điểm còn yếu của mỗi địa phương.

Trên cơ sở các thông tin chi tiết này, các cấp lãnh đạo có căn cứ khoa học và thực tiễn để xác định, lựa chọn các định hướng, giải pháp phù hợp cho phát triển kinh tế-xã hội dựa trên khoa học và công nghệ và đổi mới sáng tạo của địa phương mình.

Thứ trưởng Hoàng Minh cho biết thêm, Hà Nội đứng đầu cả nước ở cả xếp hạng đầu ra và đầu vào đổi mới sáng tạo nhờ dẫn đầu 14 chỉ số trong 52 chỉ số thành phần. Trong số này có các chỉ số về nghiên cứu và phát triển, đổi mới sáng tạo như nhân lực, chi cho nghiên cứu phát triển, số lượng tổ chức khoa học và công nghệ, tỉ lệ doanh nghiệp có hoạt động nghiên cứu phát triển, tỷ lệ doanh nghiệp có hoạt động đổi mới sáng tạo và các đầu ra về tài sản trí tuệ như sáng chế, giải pháp hữu ích, giống cây trồng, kiểu dáng công nghiệp hay các tác động đến kinh tế xã hội như chỉ số phát triển con người.

Hương Mi