Tai bay vạ gió

Trao đổi với phóng viên Sở hữu trí tuệ online, anh  Phạm Văn T. (Hà Nội ) cho biết bản thân rất bức xúc vì bỗng nhiên bị tai vạ từ trên trời rơi xuống. Mặc dù không hề vay nợ của ngân hàng hay tổ chức tín dụng nào nhưng bỗng nhiên anh nhận được những tin nhắn, những cuộc điện thoại quấy rối, chửi bới, thậm chí là đe dọa và yêu cầu anh T. phải trả khoản tiền mà một người quen của anh đã vay của họ.

Mặc dù đã giải thích mình không vay nợ, hay bảo lãnh cho bất kỳ khoản nợ của ai nhưng các đối tượng vẫn không ngừng quấy rối anh T. Không chỉ dừng lại ở những tin nhắn và những cuộc điện thoại, những đối tượng trên còn tự ý xử dụng hình ảnh chân dung của anh T. để lồng ghép, rồi đăng tải trên mạng xã hội với mục đích bội nhọ, xúc phạm cá nhân anh khi vu cho anh là đồng bọn lừa đảo...

Quá bức xúc vì chẳng liên quan gì đến chuyện vay nợ kia, anh T. đã liên hệ với số điện thoại được các đối tượng để lại. Kết quả là anh T. nhận được những câu nói rất khó nghe cùng tuyên bố sẽ tiếp tục đăng hình anh T. lên mạng xã hội và gửi cho người thân quen. Dù anh T. cố giải thích chỉ quen chứ không liên quan đến khoản vay “con nợ” của các đối tượng, nhưng họ khăng khăng không nghe và yêu cầu anh phải đưa “con nợ” đến gặp họ để giải quyết thì câu chuyện bêu riếu kia mới chấm dứt.

Đối diện với những trò vu khống, đe dọa, bêu xấu, làm nhục nhiều lần, anh T. mất rất nhiều thời gian để giải thích cho đến khi bạn bè, người thân hiểu câu chuyện này không có thật. “Đây là khoảng thời gian vô cùng căng thẳng, thậm chí khủng hoảng nghiêm trọng về tinh thần của tôi” – anh T. chia sẻ.

Có thể xử lý hình sự

Một điều tra viên cung cấp cho phóng viên thông tin, thời gian gần đây, tình trạng nhiều người bỗng dưng bị một số kẻ lạ mặt khủng bố tinh thần bằng cách đưa hình ảnh, thông tin vu khống họ lên mạng xã hội nhằm bêu xấu, nhục mạ để gây áp lực đòi nợ. Các đối tượng này sử dụng nhiều sim rác, nick facebook ảo nên việc truy tìm thủ phạm rất mất công. “Qua quá trình xác minh điều tra, chúng tôi thấy đủ căn cứ có thể khởi tố hình sự các đối tượng vi phạm. Tuy nhiên, do tâm lý chung, nhiều “bị hại” sau một thời gian thấy yên ổn trở lại thì không muốn khuấy lên sự việc nữa. Còn nếu làm đến cùng, bằng các biện pháp nghiệp vụ, thì việc truy các đối tượng vi phạm cũng không phải là khó” - điều tra viên này cho biết.

Luật sư Đặng Thành Chung - Giám đốc Công ty luật TNHH An Ninh (Đoàn luật sư Hà Nội) cho biết: Hiện nay, việc đăng những thông tin có nội dung đòi nợ thông thường lên facebook không bị pháp luật ngăn cấm nếu giữa các cá nhân có vay nợ thực sự với nhau. Còn với các trường hợp không có vay nợ mà lại bị kẻ khác vu khống, đe dọa, thì tại Nghị định 72/2013/NĐ-CP về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên mạng internet đã ghi rõ: Nghiêm cấm hành vi đưa thông tin xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự và nhân phẩm của cá nhân và tiết lộ những bí mật khác do pháp luật quy định. 

Trong những trường hợp đã kể trên, có thể thấy một số đối tượng cho vay nặng lãi, hay một số ngân hàng sử dụng công ty đòi nợ thuê để đăng thông tin giả mạo, bịa đặt, đe dọa, thóa mạ, hạ thấp danh dự của người khác nhằm gián tiếp đòi khoản nợ đã cho vay là hành vi vi phạm pháp luật. Hiện những hành vi này sẽ bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự khi xét thấy có đầy đủ các yếu tố cấu thành tội phạm. Ngoài ra, người bị đăng thông tin vu khống có thể khởi kiện dân sự, yêu cầu người có hành vi vi phạm phải bồi thường thiệt hại và xin lỗi công khai.

Về xử phạt hành chính: Tại điểm g, khoản 3, Điều 66 Nghị định 174/2013 thì mức phạt cho các hành vi vi phạm “Cung cấp, trao đổi, truyền đưa hoặc lưu trữ, sử dụng thông tin số nhằm đe dọa, quấy rối, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác”; “Thu thập, xử lý và sử dụng thông tin của tổ chức, cá nhân khác mà không được sự đồng ý hoặc sai mục đích theo quy định của pháp luật” là từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng.

Về truy cứu trách nhiệm hình sự: Hành vi này còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015 tại các Điều 155 - Tội làm nhục người khác, hoặc Điều 156 - Tội vu khống, hoặc Điều 170 - Tội cưỡng đoạt tài sản nếu cơ quan có thẩm quyền xem xét và nhận thấy hành vi có đầy đủ các yếu tố cấu thành các tội phạm này.

 Thanh Tùng