Đũa ăn một lần được ngày càng trở nên quen thuộc trong các quán ăn bình dân không chỉ vì giá thành quá rẻ mà còn bởi sự tiện dụng khi phục vụ khách hàng. Nhiều người còn nhiệt tình sử dụng loại đũa này bởi theo quan sát màu sắc bên ngoài của chúng khá bắt mắt và sạch sẽ. Tuy nhiên sự thật ẩn sau những đôi đũa trắng tinh này sẽ khiến nhiều người không khỏi bàng hoàng.

Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) Đài Loan gần đây đã phát hiện sản phẩm đũa dùng 1 lần của Việt Nam có chứa chất độc hại và yêu cầu thu hồi toàn bộ để đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng. Trang Taipei Times đưa thông tin, FDA Đài Loan đã thu 250 mẫu đũa tại 170 cửa hàng lớn nhỏ buôn bán các bộ đồ ăn dùng 1 lần, trong đó phát hiện có 1 mẫu chứa chất biphenyl và 3 mẫu khác có chứa chất hydrogen peroxide.

Đây là 2 chất tẩy trắng được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp. Việc tiếp xúc với hai loại chất này có thể gây ảnh hưởng nguy hại đến sức khỏe người dùng. Đặc biệt, biphenyl có nguy cơ tiềm ẩn là phá hủy phổi, dạ dày và tuyến tụy. Ở liều lượng thấp trong thời gian ngắn có thể gây hại cho gan, tuyến giáp, tiếp xúc lâu dài nguy cơ dẫn đến ung thư gan và các khối u ác tính.

Trước đó, đũa ăn môt lần cũng đã bị "tố" sử dụng chất làm trắng được  là Clo vì giá thành rẻ mà giúp tẩy trắng hiệu quả. Tuy nhiên, hóa chất này được các cơ quan y tế cảnh báo vì sẽ ảnh hưởng xấu đến hệ hô hấp, rất nguy hiểm với trẻ em và người cao tuổi. 

Kiểm tra của chi cục an toàn vệ sinh thực phẩm Tp.HCM với mẫu đũa tre loại dùng một lần đã phát hiện hoá chất sodium sunfite có hàm lượng 87,4 – 183,2ppm, và sulfure dioxide với hàm lượng 44,4 – 93ppm.

PGS.TS Trần Đáng, nguyên cục trưởng cục Vệ sinh an toàn thực phẩm (bộ Y tế) cho biết, các chất như: sodium sunfite, sulfure dioxide… về nguyên tắc không được sử dụng trong chế biến thực phẩm và những sản phẩm tiếp xúc với con người qua đường miệng, bởi “tuy hoá chất tồn dư trên đũa dùng một lần có thể không nhiều để xảy ra ngộ độc cấp tính, nhưng nó sẽ dẫn đến tổn thương mạn tính”.

Hoá chất có gốc lưu huỳnh như sulfure dioxide có thể gây rối loạn tại chỗ đường tiêu hoá, rối loạn vi khuẩn đường ruột, gây loét niêm mạc đường tiêu hoá… Nếu sử dụng thường xuyên, độc chất có thể ngấm vào máu và tích luỹ, dẫn tới rối loạn chức năng gan, thận, cơ quan tạo máu… là một trong những nguyên nhân gây bệnh mạn tính và ung thư.

Chia sẻ trên Sài Gòn tiếp thị, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, viện Công nghệ sinh học – công nghệ thực phẩm cho biết thêm, đũa dùng một lần thường được làm từ loại tre có chất lượng không tốt (tre non, tre tồn dư…), khả năng chịu ẩm mốc rất kém. Để chống nấm mốc và làm đũa trắng, cơ sở sản xuất sử dụng nhiều cách như sấy khô, dùng hoá chất. Sấy khô ít được sử dụng vì giá thành cao lại mất nhiều thời gian nên dùng hoá chất là cách phổ biến hơn.

Trong đó, lưu huỳnh là chất dễ sử dụng bởi giá rẻ, dễ mua, cách làm đơn giản... Đũa dùng một lần khi khử bằng lưu huỳnh sẽ giải phóng sulfure dioxide. Để đũa có mùi thơm át mùi hoá chất, người ta bỏ thêm vào đũa ngũ vị hương tạo mùi.

Ông Thịnh lưu ý: “Sản phẩm càng trắng thì càng độc bởi liều lượng hoá chất tẩy lớn. Nếu có cơ sở sản xuất nào đó sử dụng cả chất tẩy trắng, tẩy nấm mốc của bên công nghiệp để dùng trong lĩnh vực thực phẩm như sodium sunfite thì sẽ nguy hiểm vô cùng vì đây là chất khử rất mạnh”. Vì đũa dùng một lần sử dụng trực tiếp, không qua bất kỳ khâu rửa, hấp, tẩy nào nên nguy cơ hấp thụ hoá chất tồn dư trên đũa là rất cao.

“Nhận diện đũa dùng một lần sấy lưu huỳnh rất dễ: bóc lớp nylông bên ngoài đũa đi sẽ ngửi thấy mùi hăng hắc rất khó chịu. Nếu có nhu cầu đũa dùng một lần, nên chọn loại đũa màu trắng ngà, không đốm đen, bao bì bảo quản không rách thủng và nên mua một tuần trước khi dùng, ở những địa chỉ đã được giám sát về chất lượng”,PGS Thịnh khuyên.

• Tai nghe giả và những hậu họa khôn lường
• Thu hồi thuốc Esalep điều trị loét dạ dày do không đạt tiêu chuẩn
• Cách nhận biết hải sản bị tẩm ướp urê

PV (t/h)