Theo báo Tuổi Trẻ đưa tin, mới đây ông Trần Khắc Lễ - phó giám đốc Sở Giáo dục và đào tạo tỉnh Phú Yên - cho biết vừa ký công văn gửi các phòng giáo dục và đào tạo cùng các đơn vị trực thuộc cảnh báo và đề nghị phối hợp phòng chống sách giả, sách in lậu vào trường học.

Theo công văn trên, Sở Giáo dục và đào tạo Phú Yên cảnh báo hiện nay trên thị trường các tỉnh phía Nam, trong đó có tỉnh Phú Yên, đã xuất hiện rất nhiều sách của Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam bị in lậu với số lượng lớn.

Đó là các loại sách: vở bài tập toán, vở bài tập tiếng Việt từ lớp 1 đến lớp 5, sách bài tập các môn chính từ lớp 6 đến lớp 9, sách tiếng Anh mới (đề án 2020), sách hướng dẫn học tin học, sách học mỹ thuật mới theo định hướng phát triển năng lực cấp tiểu học.

Sách in lậu được scan theo bản gốc nhưng đôi khi bị mất tiêu đề, không được kiểm duyệt, phần thông tin xuất bản thể hiện không chính xác. Chữ trong sách in lậu tuy được xử lý lại nhưng quan sát kỹ sẽ thấy bị vỡ, nét đậm nhưng không sắc, đôi lúc bị nứt.

 Chất lượng sách in lậu kém hơn sách thật và nhiều sách bị lỗi keo dán làm bong ra từng mảng, đóng xén méo lệch, nhăn gáy, thiếu hoặc lộn trang.

Tem chống giả trên sách giả bị nhòe, không sắc nét; thẻ cào thông minh được in gần như nguyên bản nhưng chỉ sử dụng một số xêri nên không thể đăng nhập và sử dụng tài nguyên trên Internet.

Sở Giáo dục và đào tạo Phú Yên đề nghị khi có nhu cầu đăng ký sách để phát hành và sử dụng trong nhà trường theo nguyện vọng của phụ huynh, học sinh, lãnh đạo các đơn vị, trường học nên liên hệ trực tiếp với các công ty, đơn vị phát hành sách có uy tín hoặc các đơn vị thành viên và công ty CP sách và thiết bị trường học trong hệ thống phát hành của Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam để mua, trang bị cho trường học.

Theo báo Nhân Dân, tuy chưa có con số thống kê cụ thể từ cơ quan chức năng, song theo ước tính từ các cơ sở kinh doanh sách, thiệt hại do sách lậu mỗi năm lên đến hàng chục tỷ đồng. Chẳng những các công ty sách, nhà xuất bản thiệt hại kinh tế, uy tín mà phía tác giả, bạn đọc cũng là những đối tượng bị ảnh hưởng đến quyền và lợi ích. Sách lậu giảm giá, sách thật ế ẩm thì tiền bản quyền cho tác giả cũng giảm theo. Chưa hết, do quá trình in ẩu, chất lượng và nội dung sách không bảo đảm khiến chính tác giả, nhà xuất bản mất uy tín. Về phía độc giả, khi bỏ tiền mua sách lậu, đương nhiên họ sở hữu sản phẩm kém về hình thức, chất lượng.

Qua khảo sát, có thể nhận thấy phần lớn người đọc đều có tâm lý thích mua sách giá rẻ, được chiết khấu cao. Thậm chí, không ít người đặt thành tiêu chí để quyết định việc mua sách hay không. Nhờ in ấn gia công rẻ tiền, không phải trả phí bản quyền cho tác giả, không mất các kinh phí khác trong quá trình in ấn xuất bản như: Giấy phép, tiền dịch, hiệu đính, biên tập viên, nhân viên chế bản, họa sĩ trình bày bìa…, cho nên sách lậu đáp ứng nhu cầu thực tế ấy. Bên cạnh đó, người đọc chưa phân biệt được sách thật và sách giả, thích được giảm giá, miễn phí nên luôn có thói quen mua hàng ở vỉa hè, cơ sở nhỏ lẻ hoặc tìm phiên bản sách điện tử lậu trên in-tơ-nét thay vì đến những cơ sở quy mô lớn. So sánh thị trường sách ở hai thành phố lớn là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh có thể thấy, ở TP Hồ Chí Minh người đọc có thói quen tới các nhà sách để mua sách và hầu như địa bàn không có các hàng sách vỉa hè - nơi lượng lớn sách lậu thường được bày bán. Ngược lại, ở Hà Nội, có rất nhiều sách vỉa hè, bán vào thời điểm ban đêm, trưng biển “đại hạ giá” chiết khấu từ 50 đến 80% giá bìa. Việc kiểm soát, dẹp bỏ những hàng sách dạng này cũng góp phần làm “sạch” thị trường sách.

Hoàng Oanh