Tài khoản định danh điện tử là gì?

Theo quy định tại Khoản 6 Điều 3 Nghị định 59/2022/NĐ-CP, tài khoản định danh điện tử là tập hợp gồm tên đăng nhập, mật khẩu hoặc hình thức xác thực khác được tạo lập bởi cơ quan quản lý định danh và xác thực điện tử.

VneID là gì?

Theo Khoản 12 Điều 3 Nghị định 59/2022/NĐ-CP, VNelD là ứng dụng trên thiết bị số; “dinhdanhdientu.gov.vn”, “vneid.gov.vn” là trang thông tin định danh điện tử do Bộ Công an tạo lập, phát triển để phục vụ hoạt động định danh điện tử và xác thực điện tử trong giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ hành chính công và các giao dịch khác trên môi trường điện tử; phát triển các tiện ích để phục vụ cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Những đối tượng nào đủ điều kiện được cấp tài khoản định danh điện tử?

Theo Điều 11 Nghị định 59/2022/NĐ-CP, các đối tượng được cấp tài khoản định danh điện tử bao gồm? 

- Công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên; đối với công dân Việt Nam là người chưa đủ 14 tuổi hoặc là người được giám hộ được đăng ký theo tài khoản định danh điện tử của cha, mẹ hoặc người giám hộ.

- Người nước ngoài từ đủ 14 tuổi trở lên nhập cảnh vào Việt Nam; đối với người nước ngoài là người chưa đủ 14 tuổi hoặc là người được giám hộ được đăng ký theo tài khoản định danh điện tử của cha, mẹ hoặc người giám hộ.

Khi đăng ký tài khoản, cá nhân cần khai báo đầy đủ các thông tin như sau:

Số định danh cá nhân, số hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế.

Họ và tên

Ngày tháng năm sinh

Giới tính

Quốc tịch (Đối với người nước ngoài)

Số điện thoại, email

Đối với người chưa đủ 14 tuổi, hoặc người mất năng lực hành vi dân sự thì bổ sung thêm thông tin về số định danh cá nhân, hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế. 

Đối với người chưa đủ 14 tuổi, hoặc người mất năng lực hành vi dân sự thì bổ sung thêm thông tin về số định danh cá nhân, hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế. 

Có mấy loại tài khoản định danh điện tử?

Theo Điều 12 Nghị định 59/2022/NĐ-CP, có 2 mức độ tài khoản định danh điện tử là mức độ 1 và mức độ 2. Trong đó: 

Mức độ 1: Là tài khoản được tạo trong trường hợp thông tin của công dân kê khai đã được so sánh, đối chiếu trùng khớp với thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Thông tin của người nước ngoài được so sánh, đối chiếu trùng khớp với thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về xuất nhập cảnh (trừ ảnh chân dung và vân tay).

Mức độ 2 là tài khoản được tạo lập trong trường hợp thông tin của cá nhân kê khai đã được xác minh bằng ảnh chân dung, hoặc vân tay trùng khớp với thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước công dân hoặc Cơ sở dữ liệu quốc gia về xuất nhập cảnh. 

Cách đăng ký tài khoản định danh điện tử

Đăng ký tài khoản định danh điện tử mức độ 1 trên ứng dụng VNeID

Bước 1: Tải app VNeID về thiết bị di động

Tải app VNeID về thiết bị dùng hệ điều hành iOS tương thích:

iPhone: Yêu cầu iOS 13.0 trở lên.

iPad: Yêu cầu iPadOS 13.0 trở lên.

iPod touch: Yêu cầu iOS 13.0 trở lên.

Máy Mac: Yêu cầu macOS 11.0 trở lên và máy Mac có chip Apple M1 trở lên.

Bạn truy cập vào ứng dụng AppStore để tải app về miễn phí

Đối với thiết bị di động sử dụng hệ điều hành Android, bạn có thể tải app VNeID trên ứng dụng Google Play hoặc CH Play.

Bước 2: Đăng ký tài khoản định danh điện tử

Bạn mở ứng dụng VNeID đã được cài đặt trên thiết bị di động, sau đó chọn mục “Đăng ký” (1) ở góc phải phía dưới màn hình.

Sau đó, thực hiện nhập các thông tin đăng ký để tiếp tục (2) bao gồm:

- Số định danh cá nhân: là số thẻ căn cước công dân gắn chip hoặc bạn có thể tham khảo cách tra cứu mã định danh cá nhân Tại đây

- Số điện thoại: sẽ dùng để nhận thông tin đăng ký và mã OTP xác thực.

Sau khi điền thông tin đăng ký bạn nhấn chọn “Đăng ký” để hoàn tất

Bước 3: Quét mã QR và kiểm tra lại thông tin

Hệ thống gửi yêu cầu truy cập camera và quét mã QR trên thẻ căn cước công dân (1) của bạn.

Sau khi quét CCCD, hệ thống sẽ hiển thị các thông tin đăng ký tài khoản (2) bao gồm: Số định danh cá nhân, SĐT, Họ và tên, Giới tính, Ngày tháng năm sinh, Nơi thường trú, Địa chỉ hiện tại (Số nhà, phố, tổ dân phố…)

Bạn hãy xác nhận lại thông tin, sau đó tích chọn (3) vào mục "tôi đồng ý với điều khoản sử dụng ứng dụng và dịch vụ" sau đó nhấn “Đăng ký”.

Bước 4: Nhập mã OTP để thiết lập mật khẩu

Sau khi kiểm tra chính xác thông tin và đăng ký, hệ thống sẽ gửi mã OTP qua tin nhắn SMS trên điện thoại (đã đăng ký ở trên) để kích hoạt đăng ký thành công. Nhập mã xác thực vào app để thiết lập mật khẩu.

Lưu ý: Mật khẩu đăng nhập app định danh điện tử VNeID phải từ 8 - 20 ký tự, bao gồm cả số, chữ Hoa, chữ thường và có ít nhất 1 ký tự đặc biệt. Ví dụ: BHXHdientueBH@2022

Bước 5: Đăng ký tài khoản định danh điện tử

Đăng nhập bằng mật khẩu vừa nhập, chọn “Đăng ký tài khoản định danh điện tử mức 1 (thực hiện trực tuyến)”.

Danh sách dịch vụ tài khoản mức 1

Cập nhật thông tin Phòng chống dịch bệnh (ví dụ: Phòng chống Covid)

Tích hợp thông tin cá nhân từ Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Dân cư

Đăng nhập Cổng Dịch vụ công quốc gia

Cập nhật các tin tức, bài viết và các thông báo mới nhất từ Bộ Công An

Dùng thanh toán hóa đơn

Các bước đăng ký tài khoản mức 1 gồm:

• Đọc thông tin từ chip của thẻ căn cước công dân
• Chụp ảnh chân dung cá nhân đăng ký
• Hoàn thiện thông tin đăng ký và gửi hồ sơ

Bước 6: Sử dụng tính năng NFC

Sau khi đọc hướng dẫn các bước “Đăng ký tài khoản mức 1” (1). Bạn nhấn chọn “Bắt đầu”.để sử dụng tính năng NFC (2).

Giải thích thuật ngữ: NFC là tên viết tắt 3 chữ cái đầu của cụm từ tiếng anh Near-Field Communications, dịch ra là công nghệ kết nối trường gần, cho phép giao tiếp tầm ngắn giữa các thiết bị tương thích với nhau. NFC cần ít nhất một thiết bị truyền (Ví dụ: thẻ CCCD gắn chip điện tử) và một thiết bị khác để nhận tín hiệu (Ví dụ: điện thoại di động).

Lưu ý khi sử dụng NFC:

Bật tính năng NFC trong phần cài đặt của điện thoại (thiết bị nhận tín hiệu).

Xác định vị trí đặt thẻ CCCD gắn chíp.

Cụ thể: Đặt phần chip trên thẻ căn cước tại vị trí chính giữa phía trên của mặt sau khu vực gần Camera của điện thoại. Khi ứng dụng thông báo đang đọc thông tin từ chíp bạn cần giữ nguyên thẻ CCCD và điện thoại cho tới khi có thông báo đọc thông tin thành công.

Nếu đã thực hiện theo như hướng dẫn mà ứng dụng không hiển thị thông báo đang đọc thông tin thì bạn cần di chuyển chận thẻ CCCD từ trên xuống dưới dọc theo chiều dài của thiết bị điện thoại.

Bạn nhấn chọn "tôi đã hiểu" để sử dụng tính năng NFC

Đăng ký tài khoản định danh điện tử mức độ 2

Bao gồm các dịch vụ tài khoản mức 1 và kèm theo:

Tích hợp thông tin thẻ CCCD gắn chip từ hệ thống CCCD Quốc gia

Tích hợp thông tin các giấy tờ tùy thân và thông tin người phụ thuộc và nhóm thông tin các Bộ, Ngành.

Dịch vụ an sinh xã hội

Chia sẻ thông tin đã được định danh điện tử

Để đăng ký tài khoản định danh điện tử mức độ 2, cần đến trực tiếp cơ quan Công an khi đã có căn cước công dân gắn chip, hoặc làm thủ tục cấp, đổi, cấp lại CCCD gắn chip. Các bước thực hiện như sau:

Bước 1: Thông báo với Cán bộ về việc làm hồ sơ cấp tài khoản định danh điện tử. Khai báo thông tin đăng ký bao gồm: Số điện thoại, Email. Nếu có nhu cầu tích hợp thông tin về người phụ thuộc vào hồ sơ đăng ký cấp tài khoản định danh điện tử thì có thể cung cấp thêm thông tin. 

Ngoài ra, nếu muốn tích hợp thông tin về: Giấy phép lái xe, đăng ký xe, BHXH, BHYT trên ứng dụng định danh điện tử quốc gia. Công dân lưu ý mang các giấy tờ gốc để đối chiếu.

Bước 2: Công dân làm hồ sơ cấp, đổi, cấp lại CCCD gắn chip điện tử bao gồm các thông tin nhân thân cùng thông tin sinh trắc. 

Bước 3: Cán bộ xử lý hồ sơ cấp/đổi/cấp lại CCCD gắn chip theo quy trình.

Bước 3: Cán bộ xử lý hồ sơ cấp/đổi/cấp lại CCCD gắn chip theo quy trình.

Có bắt buộc đăng ký tài khoản định danh điện tử không?

Hiện nay, Nghị định 59/2022/NĐ-CP quy định về định danh và xác thực điện tử không có quy định nào bắt buộc công dân phải đăng ký tài khoản định danh điện tử.

Tài khoản định danh điện tử bị khóa trong trường hợp nào?

Những trường hợp khóa tài khoản định danh điện tử được quy định tại Điều 19 Nghị định 59/2022/NĐ-CP.

Cụ thể, tài khoản định danh điện tử sẽ bị khóa trong các trường hợp sau:

1. Công dân yêu cầu khóa tài khoản của mình; người vi phạm điều khoản sử dụng app VNeID; người bị thu hồi căn cước công dân hoặc chủ thể danh tính điện tử chết.

2. Cơ quan tiến hành tố tụng, cơ quan chức năng có thẩm quyền hoặc bên sử dụng dịch vụ có yêu cầu khóa tài khoản định danh điện tử, thì gửi đề nghị khóa tài khoản tới cơ quan công an để xem xét, giải quyết.

Trong thời hạn 2 ngày làm việc, thủ trưởng cơ quan công an nơi tiếp nhận đề nghị khóa tài khoản phê duyệt việc khóa tài khoản nếu đúng quy định.

Trường hợp từ chối khóa tài khoản thì có văn bản trả lời nêu rõ lý do.

Đối với người nước ngoài, ngoài những nội dung tương tự như trên, tài khoản định danh của họ cũng sẽ bị khóa nếu chủ tài khoản hết hạn sử dụng hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế; chủ thể danh tính điện tử hết thời hạn cư trú trên lãnh thổ Việt Nam.

Còn đối với chủ tài khoản là tổ chức, Khoản 3 Điều 19 của Nghị định 59 nêu rõ tài khoản định danh bị khóa khi chủ thể có yêu cầu khóa; vi phạm điều khoản sử dụng ứng dụng VNelD; tổ chức giải thể, dừng hoạt động theo quy định.

Cũng theo Điều 19 nêu trên, tài khoản định danh điện tử sẽ được mở khóa trong các trường hợp sau:

1. Hệ thống tự động mở khóa ngay tài khoản định danh điện tử khi các căn cứ khóa tự động tài khoản định danh điện tử đã hết.

2. Cơ quan tiến hành tố tụng, cơ quan chức năng có thẩm quyền hoặc bên sử dụng dịch vụ có yêu cầu mở khóa tài khoản định danh điện tử thì gửi đề nghị đến cơ quan công an để giải quyết.

Để yêu cầu khóa hoặc mở khóa tài khoản định danh điện tử, người dân có thể thực hiện theo 3 cách thức sau:

1. Chủ tài khoản làm theo hướng dẫn trên ứng dụng VNeID.

2. Liên hệ với tổng đài tiếp nhận và giải quyết các yêu cầu về định danh và xác thực điện tử, cung cấp những thông tin xác thực theo yêu cầu.

3. Công dân đến cơ quan quản lý định danh và xác thực điện tử, cung cấp thông tin xác thực chủ tài khoản để yêu cầu khóa, mở khóa tài khoản của mình.

Cũng theo Nghị định 59, từ ngày 20.10, mỗi cá nhân hay tổ chức đều có danh tính điện tử.

Đây là thông tin của chủ thể trong hệ thống định danh và xác thực điện tử, cho phép xác định duy nhất cá nhân hoặc tổ chức đó trên môi trường điện tử.

Kích hoạt tài khoản định danh điện tử như thế nào?

Theo Điều 18 Nghị định 59/2022/NĐ-CP, chủ thể danh tính điện tử thực hiện kích hoạt tài khoản định danh điện tử trên ứng dụng VNelD trong vòng 07 ngày kể từ ngày nhận được thông báo kết quả cấp tài khoản định danh điện tử.

Sau 07 ngày, nếu tài khoản định danh điện tử không được kích hoạt, chủ thể danh tính điện tử liên hệ với cơ quan quản lý định danh và xác thực điện tử thông qua tổng đài tiếp nhận và giải quyết các yêu cầu về định danh và xác thực điện tử để thực hiện việc kích hoạt tài khoản.

Ai có thẩm quyền cấp tài khoản định danh điện tử?

Theo Điều 20 Nghị định 59/2022/NĐ-CP, người có thẩm quyền cấp tài khoản định danh điện tử bao gồm:

- Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Bộ Công an có thẩm quyền cấp tài khoản định danh điện tử; quyết định khóa, mở khóa tài khoản định danh điện tử tự động trên hệ thống định danh và xác thực điện tử và đề nghị khóa, mở khóa tài khoản định danh điện tử của cơ quan cấp cục hoặc tương đương trở lên.

- Trưởng phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quyết định khóa, mở khóa tài khoản định danh điện tử đối với đề nghị được tiếp nhận tại Công an cấp tỉnh.

- Trưởng Công an cấp huyện quyết định khóa, mở khóa tài khoản định danh điện tử đối với đề nghị được tiếp nhận tại Công an cấp huyện.

- Trưởng Công an cấp xã quyết định khóa, mở khóa tài khoản định danh điện tử đối với đề nghị được tiếp nhận tại Công an cấp xã.

Tự đăng ký tài khoản định danh điện tử tại nhà được không?

Theo Điều 14 Nghị định 59/2022/NĐ-CP quy định về trình tự, thủ tục đăng ký tài khoản định danh điện tử đối với công dân Việt Nam thì:

- Công dân có thể đăng ký tài khoản định danh điện tử mức độ 1 thông qua ứng dụng VNeID.

- Công dân không thể tự đăng ký tài khoản định danh điện tử mức độ 2 tại nhà mà phải đến Công an xã, phường, thị trấn hoặc nơi làm thủ tục cấp thẻ Căn cước công dân để đăng ký tài khoản định danh điện tử mức độ 2.

Công dân có thể tự tích hợp những giấy tờ, thông tin sau vào VNeID:

- Tích hợp thẻ BHYT vào VNeID

- Tích hợp giấy phép lái xe/bằng lái xe vào VNeID

- Tích hợp thông tin người phụ thuộc vào VNeID

Khánh An