Ngày 30/10/2019, TP Hà Nội được vinh danh là thành viên Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO (UCCN) với mục tiêu lấy Nguồn lực văn hóa và Sáng tạo văn hóa làm nền tảng cho quá trình phát triển đô thị một cách bền vững.

Theo Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Đỗ Đình Hồng, sau 4 năm thực hiện các sáng kiến để thúc đẩy thiết kế sáng tạo trong các chương trình phát triển văn hóa, kinh tế, xã hội, Hà Nội đạt được những kết quả nhất định. 

Cụ thể, trong các năm 2019 - 2023, thành phố Hà Nội phối hợp với các bên liên quan tổ chức nhiều sự kiện nhằm hiện thực hóa các sáng kiến, cam kết của mình, đưa hoạt động thiết kế sáng tạo vào mọi mặt của đời sống. 

Ngoài ra, thành phố cũng tập trung phát triển các không gian phố đi bộ, không gian sáng tạo văn hóa, nghề thủ công. Nếu như thời điểm nộp hồ sơ ứng cử năm 2019, Hà Nội mới chỉ có 2 không gian đi bộ thì đến nay đã phát triển thêm 4 không gian và tiếp tục phát triển trong thời gian tới. Thành phố tổ chức các cuộc trưng bày, triển lãm mang tính sáng tạo được công chúng đánh giá cao. Các Lễ hội văn hóa, Lễ hội Thiết kế sáng tạo, các sự kiện sáng tạo thường xuyên được tổ chức…

Hà Nội cũng tham gia nhiều hội nghị, hội thảo và hoạt động kết nối với các thành phố trong Mạng lưới Thành phố Sáng tạo của UNESCO. Trong 2 năm 2020 - 2021, Thành ủy, UBND TP Hà Nội liên tiếp tổ chức 6 cuộc Hội thảo, Tọa đàm trong nước và quốc tế về “Nguồn lực văn hóa trong chiến lược phát triển Thành phố Sáng tạo của Thủ đô Hà Nội; “Phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 - Thực trạng và giải pháp”; “Xây dựng Trung tâm Thiết kế Sáng tạo Hà Nội”; “Phát huy các giá trị và nguồn lực văn hóa xây dựng Thủ đô “Văn hiến - văn minh - hiện đại”.

Năm 2023, thành phố tiếp tục triển khai nhiều hoạt động kết nối, xây dựng Thành phố Sáng tạo như: Củng cố các không gian sáng tạo trên địa bàn; tổ chức Diễn đàn Mạng lưới các Thành phố sáng tạo khu vực Đông Nam Á; tổ chức Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2023...

“Một loạt cuộc thi gắn với thiết kế sáng tạo được phát động, như: “Thiết kế Không gian sáng tạo Hà Nội”, “Thiết kế Km số 0”, “Hà Nội sáng tạo”, “Thiết kế Nghệ thuật công cộng Hà Nội”…; một loạt tuyến phố đi bộ, không gian văn hóa sáng tạo ra đời: Phố đi bộ Trịnh Công Sơn, phố đi bộ Thành cổ Sơn Tây, phố đi bộ Trần Nhân Tông - Công viên Thống nhất; không gian văn hóa nghệ thuật 22 Hàng Buồm; Trung tâm tinh hoa Làng nghề Việt; không gian nghệ thuật công cộng Phúc Tân… Các lễ hội thiết kế sáng tạo, lễ hội văn hóa dân gian trong đời sống đương đại, Liên hoan sáng tạo và thiết kế Việt Nam, Tuần lễ khơi nguồn sáng tạo… được tổ chức thường niên, đi kèm hàng loạt hoạt động văn hóa, tọa đàm chuyên sâu, trưng bày, triển lãm, trình diễn nghệ thuật, tương tác sáng tạo cho cộng đồng… đã và đang tạo nên không khí sáng tạo sôi động bao trùm thành phố”, ông Đỗ Đình Hồng chỉ rõ.

Trong khi đó, Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam Christian Manhart ghi nhận, Hà Nội đã đạt được thành tựu đáng kể trong xây dựng Thành phố sáng tạo trên cơ sở khai thác nguồn vốn di sản phong phú.

“Chúng tôi rất ấn tượng với Lễ hội Thiết kế sáng tạo được tổ chức cuối năm vừa qua, với chuỗi hoạt động dày đặc và đa dạng, trải khắp thành phố cùng sự tham gia của hàng trăm nghệ sĩ, nhà thiết kế, các nhà trường, cộng đồng, doanh nghiệp sáng tạo. Điều này cho thấy thành phố đang đi đúng hướng trong tận dụng lợi thế của Mạng lưới để hiện thực hóa tầm nhìn Thành phố sáng tạo, tạo điều kiện cho người dân đóng góp và hưởng thụ sản phẩm sáng tạo”, ông Christian Manhart nêu.

Tiếp tục triển khai hoạt động xây dựng Thành phố sáng tạo

Theo kế hoạch, tháng 11/2023, Hà Nội cần hoàn thành Báo cáo giám sát tư cách thành viên định kỳ lần thứ nhất. Nội dung báo cáo xoay quanh những việc thành phố đã triển khai, nhằm hiện thực hóa các sáng kiến, cam kết của thành phố khi tham gia Mạng lưới các Thành phố sáng tạo.

Cụ thể, có ba sáng kiến ở cấp độ địa phương và ba sáng kiến ở cấp độ quốc tế được đề xuất gồm: Kiến tạo Trung tâm thiết kế sáng tạo Hà Nội; xây dựng, hỗ trợ các không gian sáng tạo tại Hà Nội; Chương trình truyền hình Tài năng sáng tạo Hà Nội; Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội; Diễn đàn Mạng lưới các Thành phố sáng tạo của UNESCO ở khu vực Đông Nam Á; Mạng lưới nhà thiết kế sáng tạo trẻ. Trong đó, Hà Nội đã hoàn thành nhiều phần việc thông qua các hoạt động phong phú, nhằm gắn kết cộng đồng, từng bước xây dựng hình ảnh Hà Nội - Thành phố sáng tạo.

Trong năm 2023, thành phố tiếp tục triển khai nhiều hoạt động kết nối, xây dựng Thành phố sáng tạo, như: Kiện toàn Ban điều phối, Ban chỉ đạo; xây dựng Đề án Trung tâm Thiết kế sáng tạo Hà Nội, Trung tâm Công nghiệp văn hóa Hà Nội; tổ chức Diễn đàn Mạng lưới các Thành phố sáng tạo khu vực Đông Nam Á; tham gia các hội nghị, diễn đàn Thành phố sáng tạo toàn cầu và khu vực; đẩy mạnh công tác truyền thông; củng cố các không gian sáng tạo trên địa bàn…

Hà Châu