Các bác sĩ và bệnh nhân hiện có rất ít công cụ để chẩn đoán bệnh Alzheimer. Ngoài các bài kiểm tra về nhận thức và tâm lý, cách duy nhất để chẩn đoán bệnh Alzheimer là tiến hành chụp cắt lớp phát xạ positron (PET).

Những hình ảnh quét này có thể đo lường mức độ gây hại của amyloid trong não và protein tau trong các đám rối tơ thần kinh. Tuy nhiên, phương pháp này đắt tiền và không thể tiếp cận được với nhiều bệnh nhân.

Mới đây, FDA đã phê duyệt công cụ mới có tên gọi là “xét nghiệm Lumipulse”. Đây là công cụ chẩn đoán trong ống nghiệm đầu tiên cho bệnh Alzheimer được chấp thuận sử dụng ở Hoa Kỳ.

Lumipulse sẽ đo tỷ lệ nồng độ β-amyloid 1-42 và β-amyloid 1-40 (protein có thể tích tụ và tạo thành mảng) được tìm thấy trong dịch tủy sống não của người (CSF).

Một thử nghiệm lâm sàng cho thấy kết quả xét nghiệm Lumipulse với kết quả quét PET có độ chính xác đến 97% trong việc chẩn đoán sự hiện diện của các mảng amyloid trong não.

William Hu, nhà khoa học đang nghiên cứu sự phát triển của xét nghiệm trên chia sẻ: “Việc chẩn đoán sớm AD là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại, nhân loại vẫn chưa có xét nghiệm dấu ấn sinh học nào được phê duyệt cho bác sĩ và bệnh nhân sử dụng”.

Thử nghiệm Lumipulse mới được FDA phê duyệt sẽ thu thập mẫu dịch tủy sống để làm các xét nghiệm chẩn đoán bệnh Alzheimer. Có thể thấy, đây chắc chắn không phải là một thử nghiệm đơn giản. Thu thập mẫu dịch tủy sống khó khăn và phức tạp gấp nhiều lần so với xét nghiệm máu. Tuy nhiên, về cơ bản, thử nghiệm mới sẽ giúp các phép đo amyloid dễ tiếp cận hơn với nhiều bệnh nhân trên khắp đất nước. Do vậy, Lumipulse có thể giúp các bác sĩ loại trừ bệnh Alzheimer khởi phát sớm ở những bệnh nhân có vấn đề về thần kinh.

Một tuyên bố từ FDA cho biết xét nghiệm này chỉ dành cho người lớn trên 55 tuổi, đang được bác sĩ chẩn đoán các dấu hiệu về bệnh Alzheimer và các nguyên nhân khác gây suy giảm nhận thức. Xét nghiệm không được sử dụng như một công cụ sàng lọc hoặc chẩn đoán chung cho tất cả đối tượng.

Giám đốc bộ phận thiết bị và sức khỏe X quang của FDA, Jeff Shuren cho biết: “Sự sẵn có của trang thiết bị y tế chẩn đoán in vitro có khả năng loại bỏ nhu cầu chụp PET tốn kém và mất thời gian. Đây là một tin tuyệt vời đối với các cá nhân và gia đình quan tâm đến khả năng chẩn đoán bệnh Alzheimer sớm”.

Được biết, trang thiết bị y tế chẩn đoán in vitro - (In vitro diagnostic medical device) gồm thuốc thử, chất hiệu chuẩn, vật liệu kiểm soát, dụng cụ, máy, thiết bị hoặc hệ thống được sử dụng riêng rẽ hoặc kết hợp theo chỉ định của chủ sở hữu để phục vụ cho việc kiểm tra các mẫu vật có nguồn gốc từ cơ thể con người.

Lumipulse cho phép hoàn thành việc chẩn đoán bệnh trong cùng một ngày. Kết quả xét nghiệm sẽ cung cấp thông tin về tình trạng amyloid của não, từ đó, giúp xác định xem nguyên nhân người bệnh suy giảm nhận thức có phải do bệnh Alzheimer hay không.

Đáng chú ý, với thử nghiệm Lumipulse, người làm xét nghiệm không cần lo lắng về việc tiếp xúc với chất phóng xạ như khi chụp PET.

Hoài Linh