Bên cạnh những đặc sản nổi bật như: Bánh gai Ninh Giang, bánh đa gấc Kẻ Sặt, bánh lòng Kinh Môn hay bánh dày Gia Lộc… thì bánh đậu xanh cũng là 1 trong những món ăn nhất định phải thử mỗi khi có dịp ghé thăm mảnh đất xứ Đông nghìn năm văn hiến.

Từ lâu, bánh đậu xanh đã trở thành món quà quê không thể thiếu trong đời sống hàng ngày của người dân Hải Dương. Bánh hay được dùng làm món ăn vặt, nhâm nhi với đôi ba tách trà bên những người thân thì hộp bánh hết từ bao giờ không hay.

Món bánh không quá cầu kỳ. Gọi là bánh đậu xanh bởi nguyên liệu chính và là thành phần quyết định đó chính là đậu xanh, kết hợp với đường tinh luyện, dầu thực vật và một chút vani đã tạo nên thức quà “để thương để nhớ” trong lòng mỗi người khi được thưởng thức.

Có thể nói, bí quyết làm bánh ngon là ở khâu lựa chọn nguyên liệu. Tất cả đều phải được chọn lọc kĩ càng và chế biến một cách chỉn chu nhất. Người ta sơ chế nguyên liệu, hấp đậu, kết hợp một số nguyên liệu khác và nặn bánh theo một tỉ lệ nhất định. Khi hoàn thành, ta đã có những chiếc bánh vàng ươm, thơm ngon đặc sắc.

Còn nhớ, qua một lần hỏi vu vơ về nguồn gốc của bánh đậu xanh, tôi được biết món ăn mộc mạc này được ra đời vào khoảng thế kỷ XX khi vua Bảo Đại có dịp  qua Hải Dương. Khi dừng chân, người dân nơi đây đã dâng lên vua một loại bánh được làm từ đậu xanh. Đặc biệt, khi cảm nhận được hương vị thơm ngon, vua Bảo Đại đã rất ấn tượng và cho phép được in hình Rồng vàng lên bánh. Có lẽ chính bởi vậy mà bánh đậu xanh còn có tên gọi khác là “Bánh Rồng Vàng”.

Món quà tuổi thơ nức lòng người tha hương

Giữa cuộc sống bộn bề đầy áp lực này, có vô vàn những khó khăn thử thách khiến ta mệt mỏi. Chúng ta thường nhớ về những miền ký ức tốt đẹp, về một món ăn hoặc về tình yêu thương ấm áp của bố mẹ, của những người bạn đã cùng chúng ta trải qua thời thơ ấu êm đềm.

Với những người con quê, bánh đậu xanh luôn là món ăn khiến tôi nhớ nhà nhất. Sẽ chẳng thể nào quên được thức uống thơm ngọt từ bánh đậu xanh nghiền vụn, của chiếc bánh mì lấy bánh đậu làm nhân, sẽ nhớ mãi những lúc chia nhau phong bánh đậu mà nhấm nhấp mãi không thôi…

Khi còn nhỏ, tôi vẫn hay thắc mắc rằng tại sao mẹ phải lích kích đóng gói từng hộp bánh đậu để gửi lên Hà Nội cho chị, tại sao chị phải tiết kiệm từng kilogram hành lý để nhét bằng được hộp bánh đậu vào vali. Đến tận bây giờ, tôi mới hiểu  đó không chỉ đơn thuần là một hộp bánh, mà chất chứa trong đó là cả một bầu trời ký ức, là bao tâm tư tình cảm muốn gửi gắm, nhắc nhở người đi xa luôn nhớ về quê hương.

Chị Hoàng Thị Kim Thoa – Người con Hải Dương đang sinh sống và làm việc tại Đài Loan chia sẻ: “Đã từ rất lâu rồi tôi không được ăn lại bánh đậu xanh. Nhắc đến bánh đậu là tôi lại vương vấn, thổn thức nhớ về quê hương, nhớ về tuổi thơ của mình. Tôi nhớ hương vị của bánh đậu, nhớ cảm giác sung sướng vì được mẹ mua bánh đậu khi còn thơ trẻ. Với tôi, đó là một thứ bánh “quốc hồn quốc túy”, mang đậm bản sắc văn hóa của quê hương Hải Dương…”.

Cùng chia sẻ về vấn đề này, anh Nguyễn Văn Trường cho biết: “Tôi rất thích món này. Không chỉ dừng lại ở sự ngon miệng, bánh đậu xanh còn được đánh giá là thực phẩm sạch vì chủ yếu là các thành phần tốt cho sức khỏe. Bây giờ có thể mua được bánh đậu xanh ở nhiều nơi, thậm chí người ta còn làm nhiều vị hơn như: khoai môn, trà xanh, sầu riêng…Nhưng thú thật, không gì bằng vị truyền thống và được ăn ở quê hương mình. Tôi thấy ăn bánh đậu xanh ở chính quê hương Hải Dương nó ngon lắm…”.

Khương Viết Dũng