Ngày 16/9, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết, châu Phi hiện vẫn đang đối mặt với nguy cơ thiếu hụt 470 triệu liều vaccine Covid-19 trong năm nay, sau khi cơ chế COVAX cắt giảm số vaccine dự kiến chuyển tới châu lục này. 

Những con số trên cho thấy, có thể cho tới cuối năm 2021, có thể sẽ chỉ có 17% dân số của lục địa này sẽ được tiêm chủng cho tới cuối năm nay, thấp hơn nhiều so với mục tiêu 40% do WHO đặt ra. 

Đại diện WHO cũng đưa ra cảnh báo, nếu việc thiếu hụt vaccine tại đây tiếp tục diễn ra dai dẳng, châu Phi có thể biến thành nơi sản sinh ra nhiều loại biến thể SARS-CoV-2 có khả năng kháng vaccine và khiến những nỗ lực phòng, chống dịch COVID-19 của thế giới quay về vạch xuất phát.

“Sự bất bình đẳng vô cùng rõ ràng và sự chậm trễ trong việc chuyển giao vaccine có nguy cơ biến các khu vực ở châu Phi thành nơi sản sinh ra nhiều loại biến thể kháng vaccine. Cuối cùng, điều này có thể đưa cả thế giới trở lại vạch xuất phát”, Matshidiso Moeti, Giám đốc WHO khu vực châu Phi, cho biết.

Do tình trạng thiếu hụt vaccine trên toàn cầu, cơ chế COVAX - được thành lập để đảm bảo cung cấp vaccine một cách công bằng, sẽ chuyển khoảng 150 triệu liều vaccine đến châu Phi, ít hơn so với kế hoạch.

“Nếu các quốc gia giàu có vẫn ngăn COVAX khỏi thị trường vaccine, châu Phi sẽ bỏ lỡ các mục tiêu tiêm chủng”, bà Moeti nói.

"Khoảng 95 triệu liều vaccine lẽ ra sẽ được chuyển giao tới châu Phi thông qua COVAX trong tháng 9. Tuy nhiên, ngay cả khi các chuyến hàng vaccine tiếp tục chuyển đến, “châu Phi mới chỉ có thể tiêm chủng cho 50 triệu người, tương đương 3,6% dân số”, bà Moeti cho biết.

Cơ chế tài trợ quốc tế của COVAX được cho là sẽ giúp 92 quốc gia và vùng lãnh thổ khó khăn nhận được vaccine miễn phí do các quốc gia giàu có hơn tài trợ.

Tuần trước, COVAX đã điều chỉnh kế hoạch bàn giao vaccine, giải thích tình trạng thiếu hụt là do “các lệnh cấm xuất khẩu, sự ưu tiên dành cho thỏa thuận song phương giữa các nhà sản xuất và các quốc gia, sự chậm trễ trong việc nộp đơn xin phê duyệt”, cùng các lý do khác.

Được biết, cùng với sự tồn tại của dịch Covid-19 trong gần 2 năm qua, ngày càng có thêm nhiều biến chủng SARS-CoV-2 với mức độ nguy hiểm cao và khả năng kháng kháng sinh được giới khoa học ghi nhận.

Sự xuất hiện của các biến chủng mới cũng phần nào khiến cho các nỗ lực phát triển vaccine Covid-19 của giới khoa học toàn thế giới bị giảm bớt hiệu quả.

Hiện nay, các nhà khoa học đều đồng ý rằng sẽ rất khó để có thể dập tắt hoàn toàn dịch Covid-19, rất có thể dịch bệnh này sẽ tồn tại với con người lâu dài và biến thành bệnh dịch theo mùa. Có nhiều nước trên thế giới hiện cũng đã chuyển sang các phương án mới để sống chung an toàn cùng bệnh dịch, trong đó có việc đảm bảo phủ vaccine cho cộng đồng hiện đang là yếu tố tiên quyết hàng đầu để hạn chế tối đa sự ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19.

Thái An