Vụ sách Tiếng Việt lớp 1 bỏ dạy chữ 'p', 'q': Thầy Đào Quốc Vịnh phản bác ý kiến của chủ biên
Mới đây, Phó Giáo sư Bùi Mạnh Hùng, Tổng chủ biên cuốn sách Tiếng Việt lớp 1, bộ Kết nối tri thức với cuộc sống cho biết cuốn sách kế thừa cách dạy của SGK Tiếng Việt 1 năm 2000, đó là dạy theo cách: Dạy âm đầu P (âm pờ) trong bài dạy âm PH (âm phờ). Trước khi học âm PH, các em được luyện đọc âm P, chứ không học âm P riêng và không có từ ứng dụng riêng cho âm đầu P.
Giải thích về lựa chọn này, ông Hùng cho hay âm “P” và “PH” đều được học trong phần âm, ở khoảng tuần 5 hoặc tuần 6 của lớp 1. Nếu dạy âm “P” riêng thì cần phải có “từ ứng dụng” để học sinh tập đọc và phát triển vốn từ. Những từ này chỉ chứa các âm tiết mở (bộ phận vần chỉ có 1 nguyên âm), nghĩa là buộc phải dùng những từ như pi-a-nô/piano, pa-nô/panô,….. Không thể dùng các từ như Sa Pa, Nậm Pì,… vì hai lý do: học sinh chưa được học âm “S” (trong Sa Pa) và vần “ÂM” (trong Nậm Pì) và thông thường tên riêng không được dùng ở phần dạy phát triển vốn từ. Theo ông Hùng, học sinh mới chỉ được học 5 – 6 tuần mà phải đọc và hiểu nghĩa của những từ như pi-a-nô/piano, pa-nô/panô,…. là không phù hợp vì không quen thuộc.
Ngày 25/2, thầy Đào Quốc Vinh, Hiệu trưởng trường Tiểu học Tô Hiến Thành (Hà Nội) đã lên tiếng phản bác những lập luận của PGS.TS Bùi Mạnh Hùng.
"Theo chủ biên sách trong Tiếng Việt âm P có thể xuất hiện ở đầu hoặc cuối âm tiết, sách của họ dạy âm P ở cuối âm tiết. Tuy nhiên, lập luận này thực sự làm tôi ngỡ ngàng với lỗ hổng trong kiến thức về ngôn ngữ học. Họ không phân biệt được phụ âm đầu P và phụ âm cuối P", ông nói và cho rằng hai âm vị này hoàn toàn khác nhau. Hy vọng các chuyên gia biên soạn sách giáo khoa Tiếng Việt 1 hãy đọc lại và suy ngẫm thật thấu đáo cuốn sách của GS Đoàn Thiện Thuật mà đại diện Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam viện dẫn để hiểu rõ hơn thế nào là phụ âm đầu và phụ âm cuối.
Với lĩnh vực nghiên cứu khoa học xã hội, các nhà khoa học có thể đưa ra những ý kiến khác nhau, nhưng không phải ai cũng tán thành quan điểm như chủ biên cuốn sách đã dẫn. Nếu cho rằng trong Tiếng Việt không có phụ âm đầu P thì tại sao mọi người ở Việt Nam đều phát âm được những từ mở đầu bằng âm P như: “Pác Bó”, “Pa - cô”, “Sa Pa”, “đèn pin”, “pa nô”,… Không thể coi “Pác Bó”, “Sa Pa”, “Pa-cô”,… là từ ngoại lai chưa Việt hóa.
Còn những từ “pa nô”, “pin”, “pi - a - nô”, chủ biên sách cho rằng, từ này mượn của nước ngoài là chưa thật sự hợp lý. Hàng chục năm nay, những từ này đã được đưa vào từ điển Tiếng Việt.
Ông cũng bác bỏ lời giải thích, sách Tiếng Việt 1, bộ Kết nối tri thức với cuộc sống, dạy chữ P giống với Tiếng Việt 1 của Bộ GD&ĐT theo chương trình cũ năm 2000. Ông cho rằng, đây là lập luận tùy tiện, mang tính sao chép nhưng thiếu đồng bộ. "Sách Tiếng Việt 1 trước đây đã cũ, cần phải thay đổi nên mới có chương trình giáo dục phổ thông mới. Hơn nữa, trong cuốn sách cũ đó các chủ biên sách cũng tuy không dạy âm P nhưng có dạy chữ P. Về điểm này, những người viết sách giáo khoa mới đã không đọc tham khảo", thầy Vịnh nhấn mạnh.
Hương Mi