Ngày 11/9, tại TP.HCM, Hội nghị tuyên truyền, phổ biến thông tư số 08/2023/TT- BVHTTDL ngày 2/6/2023 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, quy định các mẫu trong hoạt động đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan và công tác đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan do Cục Bản quyền tác giả tổ chức.

Hội nghị có sự tham dự của các đại biểu là các tổ chức tư vấn dịch vụ quyền tác giả, quyền liên quan; một số chủ sở hữu quyền tác giả, quyền liên quan; đại diện các trường đại học, cơ quan truyền thông, báo chí,…

Phát biểu khai mạc, bà Phạm Thị Kim Oanh - Phó Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả - cho biết trong những năm gần đây, lĩnh vực quyền tác giả, quyền liên quan đang được xã hội quan tâm khi Việt Nam tham gia sâu rộng vào các điều ước quốc tế và các Hiệp định thương mại tự do (FTA). Việc đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan ngày càng được các tổ chức, cá nhân chủ động trong việc bảo vệ bản quyền.

Theo bà Phạm Thị Kim Oanh, Nghị định số 17/2023/NĐ-CP được Chính phủ ban hành ngày 26/4/2023 đã có những quy định chi tiết từ tác giả, tác phẩm,… cho đến việc hướng dẫn cách thức phân biệt các quyền như quyền phân phối tác phẩm. Tất cả những quy định này đã tạo thành hành lang pháp lý tổng thể để mọi người có thể thực thi được.

Bên cạnh đó, Nghị định số 17 cũng có những quy định liên quan tới vấn đề các tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan hay như các tổ chức tư vấn dịch vụ quyền tác giả quyền liên quan nhằm đảm bảo hành lang pháp lý có một sự rõ ràng, công khai, minh bạch. Từ đó, làm cầu nối giữa các cá nhân, tổ chức có thể có quyền với những bên khai thác sử dụng có thể thực thi trên thực tiễn.

Cũng theo Phó Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả, những quy định liên quan đến việc bảo vệ bản quyền trên môi trường số đã chỉnh sửa, bổ sung các hành vi xâm phạm, trong đó có quy định cụ thể về hành vi xâm phạm, các thông tin quản lý quyền, các biện pháp công nghệ.

Không chỉ Nghị định 17, hiện Chính phủ cũng đang xây dựng nghị định thay thế Nghị định số 131/2013/NĐ-CP xử phạt vi phạm hành chính về quyền tác giả, quyền liên quan. Theo bà Oanh, đây được xem là điểm mới liên quan tới việc bổ sung hành vi xâm phạm, hay mức phạt được sửa đổi nhằm đảm bảo sự răn đe, từ đó tạo hành lang tổng thể để thực thi Luật bản quyền.

Nếu như trước đó, việc thu phí bản quyền âm nhạc trên tivi bị phản đối, thì tại Nghị định số 17 đã có điểm mới về những quy định biểu mức, biểu phí cụ thể tại các khách sạn, nhà hàng, quán karaoke,…

Theo đó, Nghị định mới đã liệt kê cụ thể từng loại hình kinh doanh như: quán cà phê - giải khát, nhà hàng; phòng hội thảo, hội nghị; cửa hàng, showroom; câu lạc bộ thể dục, chăm sóc sức khỏe - thẩm mỹ; cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke phòng, karaoke box; quán bar, bistro, club, vũ trường; khách sạn, cơ sở lưu trú du lịch; khu vui chơi, giải trí, trung tâm thương mại; cao ốc văn phòng; siêu thị; hoạt động hàng không, giao thông công cộng.

Số tiền bản quyền các cơ sở này phải chi trả (theo năm) được tính bằng mức lương cơ sở nhân với hệ số điều chỉnh được quy định cụ thể trong Nghị định số 17.

Tại hội nghị, ông Nguyễn Việt Bách – chuyên viên phòng Đăng kí quyền tác giả, quyền liên quan, Cục Bản quyền tác giả cũng đã giới thiệu thông tư số 08/2023/TT- BVHTTDL ngày 2/6/2023 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, quy định các mẫu trong hoạt động đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan.

Theo số liệu của Cục Bản quyền tác giả, số giấy chứng nhận quyền tác giả, quyền liên quan tăng trung bình khoảng 8-10%/năm, cụ thể năm 2018 là 7036; năm 2019 là 8388; năm 2020 là 10265; năm 2021 là 9851 (giảm bởi đại dịch Covid-19), năm 2022 là 11199; và 8 tháng của năm 2023 ước tính gần 7500 giấy chứng nhận quyền tác giả, quyền liên quan.

Võ Liên