Ban Chỉ đạo 389 Hà Nội cho biết, trong quý  1/2022, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại trên địa bàn thành phố vẫn diễn biến phức tạp, nhất là trên môi trường kinh doanh thương mại điện tử và vào thời điểm giáp Tết Nguyên đán Nhâm Dần. Cụ thể, trong quý 1/2022, các lực lượng chức năng Ban Chỉ đạo 389 Hà Nội đã phát hiện, kiểm tra 4.675 vụ; xử lý 4.418 vụ. Khởi tố 42 vụ đối với 59 đối tượng. Tổng số tiền thu nộp ngân sách nhà nước 538,524 tỷ đồng.

Trong số các vụ vi phạm quý 1/2022 có 763 vụ hàng cấm, hàng lậu; gian lận thương mại 3.543 vụ; hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ 112 vụ.

Ban Chỉ đạo 389 Thành phố Hà Nội nhận định, lợi dụng nhu cầu mua sắm của người dân trong dịp Tết tăng cao, các đối tượng đẩy mạnh hoạt động buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng cấm, hàng kém chất lượng và không đảm bảo an toàn thực phẩm; tập trung vào các loại hàng hóa tiêu dùng có nhu cầu cao như: Quần áo, đồ điện, điên tử, bánh, mứt, kẹo, rượu, bia, nước giải khát, mỹ phẩm, thuốc tân dược, pháo nổ, thuốc lá…

Hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua đường hàng không và bưu chính quốc tế có chiều hướng giảm do các chuyến bay quốc tế tiếp tục bị gián đoạn, ngưng trệ do ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19. Các đối tượng buôn lậu tập trung vào các loại hàng hóa có giá trị cao, dễ cất giấu, như: Sản phẩm từ động vật hoang dã, ngoại tệ, mỹ phẩm, tân dược, thực phẩm chức năng, ma túy, xì gà, điện thoại di động, các mặt hàng trang thiết bị, vật tư y tế thông qua các bưu kiện hàng hóa là quà tặng, quà biếu... được gửi từ nước ngoài về Việt Nam tiêu thụ.

Đáng chú ý, lợi dụng tình hình dịch bệnh và nhu cầu tâm lý phòng chống Covid-19 của nhân dân tăng cao, xuất hiện một số đối tượng chào bán trên mạng internet nhiều loại sản phẩm hỗ trợ phòng, điều trị Covid -19 (bộ kít thử xét nghiệm nhanh Covid-19; hàng hóa có ghi công dụng “kháng virus, kháng Covid -19, kháng viêm, điều trị đau họng cảm cúm và nhiễm trùng đường hô hấp phòng chống Covid-19…) nhập lậu, không rõ nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng, không được phép lưu hành hoặc chưa đăng ký bản công bố tại cơ quan có thẩm quyền hoặc ghi thông tin không chính xác; một số đối tượng khác lợi dụng tình hình khan hiếm hàng trên thị trường để mua gom hàng hóa hoặc lợi dụng dịch bệnh để tăng giá bán bất hợp lý hoặc đầu cơ găm hàng đối với hàng hóa là khẩu trang, vật tư, trang thiết bị y tế phục vụ công tác phòng dịch Covid-19.

Nhận định về những diễn biến tiếp theo, Ban chỉ đạo 389 thành phố cho rằng, hiện các địa phương trong cả nước đang thực hiện Nghị quyết số 128/NQ-CP ngày 11/10/2021 của Chính phủ quy định tạm thời thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh COVID-19; theo đó, các hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu hoạt động bình thường trở lại.

Bên cạnh đó tình hình dịch bệnh Covid-19 vẫn còn diễn biến phức tạp, khó lường; xu hướng bảo hộ mậu dịch, cạnh tranh chiến lược của các nước lớn còn diễn ra gay gắt, hàng hóa nhập lậu, gian lận về xuất xứ của Việt Nam xuất khẩu sang nước thứ ba để hưởng ưu đãi về thuế quan, lẩn tránh phòng vệ thương mại, hoạt động thương mại điện tử còn tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Để chủ động kiểm soát, phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm, Ban Chỉ đạo 389 thành phố Hà Nội xác định trong thời gian tới cần làm tốt các nhiệm vụ sau:

- Tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm các Nghị quyết, Chỉ thị của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các văn bản chỉ đạo của Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, UBND Thành phố về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong tình hình mới.

- Các sở, ngành thành viên Ban Chỉ đạo 389/TP và Ban Chỉ đạo 389 quận, huyện, thị xã thực hiện có hiệu quả Kế hoạch số 02/KH-BCĐ389/TP ngày 16/02/2022 của Ban Chỉ đạo 389/TP về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả năm 2022 trên địa bàn thành phố Hà Nội; Kế hoạch chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong hoạt động thương mại điện tử.

- Làm tốt công tác điều tra cơ bản, nắm tình hình theo lĩnh vực, địa bàn quản lý; Chủ động xây dựng và thực hiện các biện pháp để đấu tranh có hiệu quả đối với hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; thường xuyên nhận diện các phương thức thủ đoạn mới của các đối tượng lợi dụng để vi phạm và các thủ đoạn mới phát sinh. Chú trọng kiểm tra, kiểm soát và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong kinh doanh hàng kém chất lượng và không đảm bảo an toàn thực phẩm; tăng cường kiểm tra, kiểm soát trên các tuyến giao thông, các ga tàu, bến xe, kho hàng, các chợ đầu mối, trung tâm thương mại tập trung buôn bán hàng hóa số lượng lớn nhằm ngăn chặn việc vận chuyển, tập kết hàng lậu, hàng giả, hàng cấm, hàng không đảm bảo an toàn thực phẩm. Chấn chỉnh, xử lý kịp thời các hành vi lợi dụng tình hình dịch bệnh để đầu cơ, tăng giá bất hợp lý các mặt hàng thiết yếu, các mặt hàng là vật tư, thiết bị y tế, dược phẩm, thực phẩm, thực phẩm chức năng, dược liệu, vị thuốc cổ truyền; quảng cáo, ghi nhãn thiếu minh bạch, gây hiểu nhầm, không đúng với bản chất hàng hóa để trục lợi, lừa dối người tiêu dùng.

- Chủ động phối hợp chia sẻ thông tin, kiểm tra, giám sát chặt chẽ các lô hàng chuyển khẩu, chuyển cảng, tạm nhập, tái xuất, nhất là các lô hàng tiêu dùng, hàng tạp hóa, hàng có nguy cơ thẩm lậu, quay vòng vào nội địa… phát hiện, xử lý kịp thời các lô hàng giả mạo xuất xứ Việt Nam để xuất khẩu, ảnh hưởng đến uy tín của Việt Nam và chính sách ưu đãi của các nước dành cho Việt Nam.

- Thực hiện kiểm tra, kiểm soát thị trường gắn liền với mục tiêu ổn định, lành mạnh thị trường, không làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh hợp pháp của các doanh nghiệp, đơn vị kinh doanh làm ăn chân chính. Phối hợp thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp; Đồng thời cũng có các giải pháp yêu cầu doanh nghiệp nâng cao năng lực sản xuất, chất lượng hàng hóa, nêu cao trách nhiệm của các doanh nghiệp đối với công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

- Đổi mới và nâng cao chất lượng các hoạt động tuyên truyền cả bề rộng và chiều sâu, phổ biến chính sách pháp luật với các hình thức phong phú, đa dạng đảm bảo phù hợp với thực tế nhằm tạo chuyển biến sâu rộng, từng bước nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của toàn xã hội trong phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

- Tăng cường kỷ cương, kỷ luật công vụ, phòng chống các tiêu cực, tham nhũng của cán bộ, công chức. Đề cao trách nhiệm của người đứng đầu nếu trên địa bàn, lĩnh vực nào để xảy ra các vụ việc nghiêm trọng, phức tạp, kéo dài về buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả hoặc có cán bộ, công chức dưới quyền tiêu cực, tham nhũng. Khen thưởng, biểu dương kịp thời các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm các quy định trong công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

- Tiếp tục rà soát các văn bản quy phạm pháp luật về công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả để kiến nghị, đề xuất cấp có thẩm quyền để chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện các quy định của pháp luật, sớm khắc phục những bất cập, chồng chéo trong công tác quản lý. 

Mai An