Ngày 15/10, tại Hà Nội, Tạp chí Nhà đầu tư và Tạp chí điện tử Nhadautu.vn thuộc Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài tổ chức Hội thảo “Góp ý Dự luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp (sửa đổi)” với sự tham dự của các chuyên gia đến từ Ban Kinh tế Trung ương, các Ủy ban của Quốc hội, Văn phòng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các bộ, ngành, lãnh đạo các hiệp hội doanh nghiệp và các tập đoàn, doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Phát biểu tại hội thảo, ông Vũ Đại Thắng, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá, sau 4 năm thi hành, Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư đã đi vào cuộc sống, khẳng định tinh thần sáng tạo, thúc đẩy việc tham gia thị trường của các doanh nghiệp. Môi trường đầu tư của nước ta đã có những chuyển biến thuận lợi, số lượng doanh nghiệp thành lập mới trong 3 năm gần đây tăng khoảng 65-70%, đạt mức cao nhất 20 năm qua.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, các luật này cần tiếp tục hoàn thiện hơn nữa một số quy định nhằm thể chế hóa kịp thời và đầy đủ các Nghị quyết của Đảng nên rất cần ý kiến đóng góp của các doanh nghiệp và chuyên gia.

Góp ý cho dự thảo, GS.TSKH Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài cho biết, ban soạn thảo cần lưu ý về cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đang bắt đầu thực hiện ở nước ta, có nhiều vấn đề mới nảy sinh mà chưa có pháp luật điều chỉnh, điển hình là Grab và Uber, Fintech (công nghệ tài chính), AI (trí tuệ nhân tạo)…, một số ngành nghề của không tồn tại, một số ngành nghề mới xuất hiện.

“Tôi mong rằng, trong sửa đổi luật lần này sẽ tạo ra một cơ sở pháp lý đổi mới sáng tạo, công khai minh bạch, ổn định, để các doanh nghiệp làm ăn chính có điều kiện phát triển mạnh hơn, các doanh nghiệp vừa và nhỏ tăng quy mô, những tập đoàn kinh lớn sẽ trở thành những tập đoàn hàng đầu trong khu vực và trên thế giới” - GS.TSKH Nguyễn Mại nhấn mạnh.

Chia sẻ cụ thể hơn, ông Phan Đức Hiếu - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương cho hay, Luật Doanh nghiệp và các nghị định hướng dẫn thi hành đã có những tác động tích cực trong tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi, bình đẳng, thúc đẩy thành lập, phát triển và mở rộng kinh doanh của các doanh nghiệp. Tuy vậy, bên cạnh những mặt tích cực, một số nội dung của Luật Doanh nghiệp không còn phù hợp với thực tiễn, tạo gánh nặng chi phí, thời gian cho doanh nghiệp trong việc tuân thủ; một số nội dung không còn tương thích với một số quy định của luật mới ban hành.

“Dự thảo Luật doanh nghiệp (sửa đổi) cho thấy có 5 thay đổi lớn: Đơn giản hóa thủ tục gia nhập thị trường; nâng cao khung khổ pháp luật bảo vệ nhà đầu tư; nâng cao hiệu lực quản trị và hiệu quả hoạt động doanh nghiệp nhà nước; hoàn thiện khung pháp lý về hộ kinh doanh; tạo thuận lợi hơn cho tổ chức lại doanh nghiệp”- ông Phan Đức Hiếu nêu.

Theo ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban Pháp chế, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), thời gian qua, Thủ tướng Chính phủ đã đề nghị VCCI rà soát, đánh giá thực trạng chồng chéo giữa các luật và nghị định ở Việt Nam hiện nay. Tuy nhiên, hiện tình trạng này vẫn còn nhiều.

Ông này lấy 20 ví dụ điển hình về xung đột về các bộ luật, thông tư như: Luật Nhà ở tại Điều 171.2: yêu cầu thêm các loại tài liệu ngoài các tài liệu quy định tại Luật Đầu tư trong Hồ sơ để thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư. Nhưng Luật Đầu tư tại Điều 33: quy định các tài liệu trong hồ sơ dự án đầu tư để thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư và không có quy định về việc các văn bản pháp luật khác được quyền yêu cầu thêm tài liệu trong hồ sơ này…

“Ngoài 20 ví dụ điển hình, tôi tin rằng có thể tìm được rất nhiều trường hợp chồng chéo khác”, ông Đậu Anh Tuấn nói.

Theo đại diện của VCCI, việc chồng chéo luật sẽ dẫn đến nhiều hệ quả, khiến doanh nghiệp và nhà đầu tư phải thực hiện nhiều thủ tục hành chính trùng lặp; đi lại mất thời gian, nộp nhiều hồ sơ; chi phí giao dịch tốn kém; tiếp nhiều đoàn thanh tra, kiểm tra; đình trệ hoạt động; rủi ro nguy cơ vi phạm pháp luật…

Ông Tuấn cho hay, giải pháp cần làm hiện nay là rà soát, đánh giá toàn diện vấn đề, phối hợp và thống nhất làm việc giữa các ban soạn thảo các luật: như Luật Đầu tư, Đất đai, Xây dựng, Bảo vệ Môi trường, luật PPP... hay dùng một luật sửa nhiều luật. Đồng thời, cần có thiết chế, cơ quan độc lập giúp Chính phủ rà, soạn luật cần chuyên nghiệp và độc lập, tách xây dựng pháp luật ra khỏi cơ quan cấp phép.

Hoài Anh