Từ trước đến nay, khoa học vẫn chấp nhận rằng các mô của người không thể được tái sinh một cách hiệu quả như cơ thể của một con kỳ giông và một số loài cá. Nhưng mới đây, các nhà khoa học ở Đại học Duke (Mỹ) đã phát hiện ở người cũng có cơ chế phục hồi tương tự, ít nhất là cơ chế hoạt động trong sụn khớp chân. Phát hiện tuyệt vời này đã mở ra hướng đi mới trong việc khai thác sự tái sinh để tăng cường điều trị các khớp và thiết lập một cơ sở cho sự tái sinh chân tay của người.

Thông thường con người không thể tái tạo toàn bộ chi. Con người cũng được cho là không thể khắc phục tổn thương khớp lặp đi lặp lại hoặc một chấn thương trầm trọng, thường liên quan đến thể thao hoặc chấn thương dẫn đến tổn thương và làm vỡ sụn và sự phát triển của viêm xương khớp (OA) gây tàn tật.

Các nhà khoa học đã xác định tuổi của những protein của sụn, bao gồm collagen, và vị trí của sụn là những yếu tố quyết định tới quá trình hồi phục các tổn thương.

Sụn ở khớp mắt cá chân là phần có khả năng hồi phục nhanh nhất. Sụn ở khớp gối sẽ cần thời gian hồi phục lâu hơn và mô sụn cần nhiều thời gian để tái sinh nhất nằm ở khớp hông. Do chấn thương sụn khớp ở hông thường mất nhiều thời gian hơn để hồi phục nên nó cũng dễ dẫn đến viêm khớp hơn. Điều đó cũng góp phần giải thích tại sao chấn thương ở đầu gối và hông ở người thường dẫn đến viêm khớp và các cơn đau nhức hậu điều trị, còn chấn thương khớp cổ chân lành nhanh hơn mà không thường faay ra biến chứng nghiêm trọng nào.

Trong khám phá này, các nhà khoa học đã rất ngạc nhiên khi biết được khả năng tái sinh ở loài thằn lằn. Các mô của đầu móng chân và đuôi của chúng có tốc độ phát triển đặc biệt nhanh chóng. Và một phần của sự tái tạo này khá giống với sự phục hồi tổn thương ở các khớp xương ở con người.

Các chuyên gia khẳng định rằng quá trình tái tạo mô ở người, các loài động vật lưỡng cư, bò sát và cá được điều chỉnh bởi cùng các phân tử mRNA. Nhưng ở người các phân tử đó ít hoạt động hơn. Các hoạt động lớn nhất là của các phân tử ở trong khớp mắt cá chân.

Phát hiện của các nhà khoa học mà tiến sĩ Ming-Feng Hsueh, tác giả chính của công trình nghiên cứu ở Đại học Duke, gọi là “salamander bên trong” con người chúng ta, mở khả năng, mặc dù có giới hạn, trong việc khai thác sự tái sinh để tăng cường điều trị các khớp và thiết lập một cơ sở cho sự tái sinh chân tay của người.

Vũ An