Với số lượng bệnh nhân ngày càng gia tăng, bệnh tim mạch đã trở thành đối tượng nghiên cứu trên toàn thế giới. Phương pháp điều trị khả thi là sử dụng các tế bào gốc vạn năng ở tế bào tiền thân tâm thất (HVP). 

Một nhóm các nhà khoa học quốc tế đến từ Đại học Kỹ thuật Munich (TUM), bệnh viện Đại học Klinikum rechts der Isar, Viện Karolinska Thụy Điển, công ty khởi nghiệp công nghệ sinh học Thụy Điển Procella Therapeutics và công ty dược phẩm sinh học AstraZeneca đã nghiên cứu cách tiếp cận này trong một nghiên cứu được công bố trên tạp chí khoa học Nature Cell Biology.

Sau cơn đau tim, cơ thể con người không có khả năng phục hồi mô bị mất do tim không có khả năng tái tạo cơ mới. Các tế bào cơ tim và mạch máu sẽ được thay thế bằng mô sẹo (xơ hóa), khiến chức năng tim bị suy giảm. 

Một số loài động vật, đặc biệt là lưỡng cư và cá, có thể sửa chữa những tổn thương như vậy. Đây là khả năng gần như không có trong trái tim người trưởng thành. 

Những nghiên cứu trước đây sử dụng tế bào tim được nuôi cấy từ tế bào gốc, cụ thể là tế bào cơ tim. Tuy nhiên, các tác dụng phụ như nhịp tim không đều và rối loạn nhịp tim thường xuyên xảy ra và gây tử vong.

Không đi theo ‘lối mòn’ ấy, nhóm làm việc với Karl-Ludwig Laugwitz, Giáo sư Tim mạch tại Đại học Kỹ thuật Munich (TUM), đang nghiên cứu tế bào tiền thân tâm thất của con người. Chúng đóng vai trò quan trọng đối với việc hình thành tim trong quá trình phát triển. Theo thời gian, các tế bào này phân hóa thành nhiều loại tế bào tim khác nhau, bao gồm cả tế bào cơ tim. Nhóm đã thành công trong việc sản xuất số lượng lớn HVP như vậy từ tế bào gốc phôi vạn năng.

Kenneth R. Chien, Giáo sư Nghiên cứu Tim mạch, Viện Karolinska cho biết: “Kết quả này là đỉnh cao nghiên cứu trong hai thập kỷ làm việc của chúng tôi, cùng bao nỗ lực tìm ra tế bào lý tưởng để phục hồi trái tim”.

Với những tế bào này, các nhà khoa học đã nghiên cứu cơ chế phân tử phức tạp liên quan đến việc chữa lành các vùng cơ tim bị tổn thương.

Giáo sư Laugwitz, người đứng đầu Khoa Y đầu tiên của bệnh viện Klinikum rechts der Isar (TUM) phân tích: “Thông qua kiểm tra trong phòng thí nghiệm, chúng tôi đã có thể chỉ ra quá trình HVP theo dõi vùng bị tổn thương trong tim, di chuyển đến vị trí tổn thương và phát triển thành các tế bào tim hoạt động. Chúng cũng tích cực ngăn chặn sự hình thành mô sẹo bằng cách “liên hệ” chéo với các nguyên bào sợi”.

Bước tiếp theo, nhóm liên ngành đã tiến hành thí nghiệm điều trị tim lợn bằng HVPs, trước khi bắt đầu nghiên cứu trên con người. 

Kết quả cho thấy tổn thương tim có thể được phục hồi an toàn, ngay cả ở những động vật lớn, mà không gây ra bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nào. 

Tiến sĩ Regina Fritsche-Danielson, Trưởng bộ phận Nghiên cứu và Phát triển sớm tại AstraZeneca cho biết: “Phương pháp điều trị đã chứng minh có thể hình thành mô tim mới và quan trọng là khả năng cải thiện chức năng tim và giảm mô sẹo”.

Giáo sư Karl-Ludwig Laugwitz khẳng định: “Những hiểu biết mới về việc sử dụng HVPs đã đánh dấu cột mốc quan trọng trong việc điều trị cho các bệnh nhân suy tim nghiêm trọng. Đặc biệt, những người lớn tuổi thường căng thẳng sau khi phẫu thuật tim sẽ có lợi khi điều trị bằng HVP”.

Thu Nga