Bao sái bàn thờ là công việc quan trọng cần làm khi tạm biệt năm cũ để đón một năm mới tài lộc, thịnh phượng hơn. Công việc bao sái bàn thờ thường được các gia chủ thực hiện vào ngày cúng ông Công ông Táo tức vào ngày 23 tháng Chạp hằng năm.

Trên thực tế, hàng tháng vào các ngày Mùng 1 và ngày Rằm khi cúng thờ để tưởng nhớ gia tiên mọi người cũng hay dọn dẹp bàn thờ. Thế nhưng bao sái bàn thờ vào dịp cuối năm quan trọng và có ý nghĩa hơn rất nhiều.

Vì vậy mà việc lau dọn bàn thờ hay rút tỉa chân nhang để bàn thờ trở nên gọn gàng và khang trang thể hiện lòng hiếu thảo, thành kính của con cháu với ông bà tổ tiên của gia chủ. Lễ cúng chuẩn bị đơn giản gồm hoa và quả (thường là cúc vàng).

Thời gian thực hiện lau dọn bàn thờ, rút tỉa chân nhang tốt nhất nên từ 8h sáng đến 11h55 hoặc 13h đến 17h55, tránh khoảng thời gian 12 - 13h và sau 18h.

Các bước thực hiện bao sái ban thờ đón nhận nhiều may mắn, phước lành

Bước 1: Chuận bị dụng cụ dành riêng cho việc bao sái bàn thờ

• Gia chủ nên chuẩn bị một chiếc khăn mới tinh chỉ để bao sái ban thờ.
• Tiếp đó là chuẩn bị ngũ vị hương, gừng (hoặc tinh dầu thơm) để hòa cùng nước sạch dùng lau dọn, bao sái ban thờ.
• Chuẩn bị chổi, giấy lau, chậu nhỏ - tất cả cần phải sạch và mới để bao sái.

Bước 2: Làm lễ, thắp hương, đọc văn khấn xin phép bao sái ban thờ. Lễ vật nhiều hay ít không quan trọng, mà phải thật thành tâm và thể hiện lòng biết ơn, chân thành.

Bước 3: Thực hiện lau dọn, bao sái

Bắt đầu bao sái ban thờ từ trên cao xuống thấp, lau dọn nhẹ nhàng để tránh làm xước, bay màu. Tránh xê dịch các bức tượng, bát hương.

Khi rút chân hương hãy rút ít một, cho tới khi số chân hương trong bát hương còn vài chân theo số lẻ (3 - 5 - 7 - 9 chân hương).

Bát hương có nhiều tro thì nên gạt bớt bằng thìa sạch, sau đó dùng khăn sạch, hoặc khăn ướt lau dọn ban thờ.

Sau khi lau dọn sạch không gian thờ cúng, bao sái xong thì gia chủ sắp xếp lại vật phẩm, đồ thờ cúng về vị trí ban đầu. Nếu có hũ gạo, muối... thì thay mới.

Bước 4: Khi đã hoàn thành hết các bước trên, gia chủ đọc bài khấn xin thỉnh các vị thần linh, gia tiên trở về và báo cáo đã xong việc bao sái ban thờ.

Bài văn khấn bao sái ban thờ theo Sách Văn khấn cổ truyền - Nhà Xuất bản Văn hóa thông tin

Con nam mô A Di Đà Phật (3 lần)

Tín chủ con tên là: ...

Ngụ tại: ... (địa chỉ)

Hôm nay ngày ... tháng ... năm … xét thấy bản thân mình chưa chu toàn nên để hương án bị bụi, xin thành tâm sám hối.

Tín chủ xin kính cáo với các chư vị (tùy theo bàn thờ đó thờ thần linh, hộ pháp hay gia tiên…), chọn được ngày lành tháng tốt hôm nay xin cho phép tín chủ được sái tịnh để cho bàn thờ được trang nghiêm thanh tịnh, kính mong các chư vị chứng minh và gia hộ.

Mong các vị độ cho con lau dọn được khang trang mỹ hảo, cho hương án được an chính vị, cho âm phần được an yên, cho gia cư được lạc thổ.

Chúng con người trần mắt thịt, tội lỗi đầy thân, chỉ biết kính cẩn tâm thành nếu có gì si mê lầm lỡ kính xin được tha thứ bỏ quá đại xá cho.

(Xong vái 3 vái).

Bài văn khấn xin tỉa chân nhang

Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)

Con xin lạy 9 phương Trời, 10 phương chư Phật, chư Phật 10 phương

Con xin tấu lạy vua cha Ngọc Hoàng thượng đế, Hoàng thiên hậu thổ, ngũ phương, ngũ thổ long mạch thổn thần đông trù Tứ mệnh Táo phủ Thần quân. 

Tín chủ con là:... 

Ngụ tại:... 

Con xin tấu lạy quan thần tài thổ địa đang cai quản tại địa chỉ:... 

Hôm nay là ngày ... tháng ... năm ..., con xin phép được bao xái lại bàn thờ các chư vị (tùy theo bàn thờ đó thờ thần linh, hộ pháp hay gia tiên…) để cho sạch sẽ mong chư vị chấp thuận. 

Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)

Văn khấn sau khi bao sái bàn thờ

Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy 9 phương Trời, con lạy 10 phương Đất, con kính lạy chư Phật 10 phương, con kính lạy 10 phương chư Phật, con kính lạy quan đương niên, đương cảnh, quan hành khiển, thần binh. Con kính lạy các Ngài ngũ phương, ngũ mạch, tài thần, tào quân. 

Tín chủ con là:... 

Cư trú tại:... 

Hôm nay Tân niên Xuân tiết, ngày lành tháng tốt. Con chọn được thời hoan khắc hỉ để sái tịnh lại hương án. 

Nay việc dương đã tròn, cung thỉnh các vị các ngài hồi vị hương án cho con được tiếp tục phát tâm thờ phụng cốt vị. 

Nam cũ lộc tài con xin tạ,

Năm mới lộc mới con mong cầu. 

Xin các vị các ngài độ cho con tấm lòng thành, phù cho gia chủ con được an bình, thuận lợi. Xuất hành đi đến nơi về đến chốn. 

Cuộc sống duyên lành mang tới, duyên dữ mang đi. 

Tài lộc đủ đầy, việc dương thăng tiến. 

Tâm trần con có.

Lễ trân con dâng. 

Nếu âm điều con có thiếu sót, kính xin được tha thứ, chở che. 

Mong các vị các ngài linh thiêng giáng hạ, chứng con xin kính thành cẩn cáo. 

Nam mô a di Đà Phật! (3 lần).

(*) Những lưu ý khi bao sái ban thờ:

• Tuyệt đối không lau chùi bài vị của tổ tiên trước bài vị của Phật, Bồ Tát bởi người xưa quan niệm đó Ɩà mạo phạm, bất kính tới Thần Phật.
• Tuyệt đối không được vứt phần chân hương hoặc đồ thờ cúng vào những nơi ô uế, thùng rác.
• Không dùng đồ không sạch sẽ để lau dọn, bao sái ban thờ. Gia chủ cần có bộ đồ chuyên dụng để lau chùi ban thờ.
• Không được để các đồ thờ cúng sai vị trí có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tài lộc và may mắn.
• Không nên lau dọn ban thờ bằng rượu với những gia đình có ban thờ Phật. Bồ Tát ở trên ban gia tiên.