Số ca mắc sốt xuất huyết tăng mạnh

Thời gian ngắn trở lại đây, dich bệnh sốt xuất huyết đang có xu hướng gia tăng tại các tỉnh thành trong cả nước. Theo báo cáo của Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, tính đến đầu tháng 7/2017, cả nước ghi nhận 48.898 trường hợp sốt xuất huyết, trong đó có 14 ca tử vong. So với cùng kỳ 2016, số trường hợp nhập viện tăng 0,3%, trường hợp tử vong tăng 2 trường hợp.  

Tính riêng tại Hà Nội, đến ngày 09/06/2017 đã ghi nhận 4.147 ca mắc sốt xuất huyết, trong có có 1 trường hợp tử vong (tháng 5/2017) tại phường Trung Liệt, quận Đống Đa. Diễn biến dịch sốt xuất huyết tại Hà Nội đến nay vẫn đang có xu hướng tăng mạnh. Trong tuần qua đã ghi nhận thêm hơn 1.000 ca mắc mới, nâng tổng số ca mắc sốt xuất huyết từ đầu năm đến nay lên gần 5.300 ca.

Theo Cục Y tế dự phòng, năm 2017 khu vực Hà Nội mùa hè đến sớm, không có đợt rét tháng 3 (rét nàng Bân) nên đàn muỗi có điều kiện phát triển, kết hợp với sự cố vỡ đường ống nước sông Đà dẫn đến việc người dân tăng trữ nước tạo điều kiện cho bọ gậy/lăng quăng phát triển.

Sai lầm trong điều trị sốt xuất huyết

Mặc dù đã có đến 14 trường hợp tử vong cùng với sự khuyến cáo của ngành y tế nhưng nhiều người vẫn tự ý điều trị sốt xuất huyết tại nhà và mắc phải những sai lầm nguy hiểm.

Theo báo Sức khỏe & đời sống, khi bị sốt xuất huyết người bệnh sẽ có triệu chứng sốt cao; nhức đầu; đau cơ, khớp... rất dễ nhầm lẫn với triệu chứng của cảm cúm, viêm họng, sốt phát ban nên người bệnh thường tự mua thuốc về uống. Việc dùng không đúng thuốc sẽ gây xuất huyết nặng và có thể dẫn tới tử vong.

Hiện vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu mà chủ yếu dùng thuốc để điều trị triệu chứng của bệnh. Một trong những thuốc cần dùng là thuốc hạ sốt, giảm đau.

Tuy vậy, tuyệt đối không được dùng thuốc hạ sốt aspirin trong sốt xuất huyết. Aspirin là thuốc hạ sốt, giảm đau, chống viêm không steroid, nhưng lại là thuốc có tác dụng ức chế kết tập tiểu cầu. Chính vì tác dụng ức chế kết tập tiểu cầu, chống đông máu nên thuốc không được dùng cho người có bệnh ưa chảy máu hoặc có nguy cơ chảy máu như sốt xuất huyết.

Đối với trẻ em, khi dùng thuốc này còn gây hội chứng Reye ở trẻ. Hội chứng Reye là một bệnh có liên quan trực tiếp đến não và gan... sẽ gây ra hiện tượng phù não, thoái hóa tế bào thần kinh não, suy gan... Bệnh bắt đầu với triệu chứng thở nhanh và lượng đường trong máu thấp, nôn mửa, thậm chí co giật hoặc hôn mê.

Hội chứng Reye thường xuất hiện ở trẻ dưới 5 tuổi nhưng có thể gặp ở trẻ lớn hơn. Hiện vẫn chưa có cách điều trị, bệnh nhân có thể tử vong trong vòng vài ngày hoặc trở thành tàn phế suốt đời.

Liên quan đến vấn đề này, chia sẻ với báo Dân Trí, TS Phu cho biết, trong phác đồ điều trị của Bộ Y tế khuyến cáo rõ ràng, người dân khi bỗng dưng sốt cao chỉ nên dùng paracetamol để hạ sốt (tổng liều không quá 60mg/kg cân nặng/24h).

Không dùng aspirin (acetyl salicylic acid), analgin, ibuprofen để điều trị cho đến khi khẳng định được không phải do sốt xuất huyết. Vì những thuốc này có thể gây xuất huyết, làm tăng nguy cơ chảy máu, khiến bệnh nặng hơn, nguy hiểm cho sức khỏe.

Về vấn đề này, BS Đỗ Thiện Hải, Phó trưởng khoa Truyền nhiễm (BV Nhi Trung ương) cũng cảnh báo gặp nhiều bệnh nhi bị biến chứng do bố mẹ lạm dụng những nhóm thuốc hạ sốt vốn bị hạn chế sử dụng vì nhiều nguy cơ.

“Do nhiều bố mẹ lo lắng khi con sốt, khi dùng paracetamol rất lành, nhưng hạ sốt không sâu, thời gian tái sốt nhanh là cuống cuồng tìm loại thuốc khác thay thế. Như ibuprofen rất dễ bị lạm dụng bởi một thời gian, khi bệnh nhi sốt do tay chân miệng bác sĩ kê thuốc hạ sốt nhóm này, rất tốt vì vừa hạ sốt, vừa chống viêm, giảm phản ứng viêm.

Nhưng với sốt xuất huyết mà dùng ibuprofen lại rất nguy hiểm. Do khi trẻ bị sốt xuất huyết, tiểu cầu giảm rất nặng, dùng thuốc này bị ảnh hưởng đến đông máu thì nguy cơ chảy máu càng cao hơn, thậm chí có em bé chảy máu ào ạt. Đã từng tiếp nhận bệnh nhi điều trị sốt xuất huyết ngày 3 - 4, sốt cao 39 - 40 độ, dùng paracetamol không hạ sốt hiệu quả mẹ em bé đã chủ động đổi thuốc nên bị nôn ra máu”, BS Hải nói.

Biểu hiện của sốt xuất huyết

Thể bệnh nhẹ: 

Bệnh nhân sẽ bị sốt cao đột ngột 39 - 40 độ C, kéo dài 2 - 7 ngày, khó hạ sốt, đau đầu dữ dội ở vùng trán, sau nhãn cầu, có thể có nổi mẩn, phát ban.

Thể bệnh nặng:

Bao gồm các dấu hiệu trên kèm theo một hoặc nhiều dấu hiệu sau:

Dấu hiệu xuất huyết: Chấm xuất huyết ngoài da, chảy máu cam, chảy máu chân răng, vết bầm tím chỗ tiêm, nôn/ói ra máu, đi cầu phân đen (do bị xuất huyết nội tạng). Trên da sẽ xuất hiện những vết chấm nhỏ màu đỏ, đốm đỏ hay vết bầm. Người bệnh có thể phân biệt với vết muỗi cắn bằng cách căng

Cùng với đó, bệnh nhân sẽ bị đau bụng, buồn nôn, chân tay lạnh, người vật vã, hốt hoảng (hội chứng choáng do xuất huyết nội tạng gây mất máu, tụt huyết áp), nếu không được cấp cứu và điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong.

Ở phụ nữ, xuất huyết thường biểu hiện rong kinh. Điều này cực kỳ nguy hiểm đối với phụ nữ mang thai.

Dấu hiệu sốc

Sốc là dấu hiệu nặng của bệnh sốt xuất huyết, thường xuất hiện từ ngày thứ 3-6 của bệnh, đặc biệt lúc trẻ đang sốt cao chuyển sang hết sốt và có thể xảy ra kể cả khi không thấy rõ dấu hiệu xuất huyết. Dấu hiệu sốc gồm: Trẻ mệt, li bì hoặc vật vã; chân tay lạnh; tiểu ít, có thể kèm theo ói hoặc đi cầu ra máu.

Nếu thời gian diễn ra sốc thường ngắn từ 12 đến 24h thì nên đi viện để được điều trị kịp thời. Tuy không phải tất cả người bị sốt xuất huyết đều bị sốc nhưng nên thận trọng theo dõi khi nghi ngờ sốt xuất huyết để kip thời phát hiện những dấu hiệu nguy hiểm kể trên.

Cách phòng chống sốt xuất huyết

Cha mẹ cần chú ý cho trẻ mặc quần áo dài tay, ngủ mùng cả ban đêm lẫn ban ngày; không để trẻ nơi thiếu ánh sáng, ẩm thấp để tránh muỗi chích (đốt); thoa thuốc chống muỗi lên những vùng da lộ ra ngoài để bảo vệ trẻ mọi lúc, cả ngày lẫn đêm.

da chung quanh chấm đỏ, nếu chúng vẫn còn là do xuất huyết, ngược lại nếu biến mất thì đó là vết muỗi cắn.

Cùng với đó, các gia đình cũng cần đậy kín lu, vại, hồ, bể chứa nước, không tạo nơi cho muỗi đẻ và hàng tuần nên cọ rửa với bàn chải để trứng muỗi rơi ra; thả cá 7 màu diệt lăng quăng (bọ gậy); dọn dẹp nhà cửa ngăn nắp, sạch thoáng, không treo quần áo làm chỗ cho muối trú đậu, loại bỏ các vật chứa nước đọng (gáo dừa, lon, đồ hộp, ly, chén, chai lọ bể, vỏ xe…), thay nước bình bông mỗi ngày, đổ dầu hôi hoặc pha nhiều muối vào chén nước chống kiến chân tủ thức ăn để triệt nơi sinh sản của muỗi.

• Nguy cơ lây nhiễm bệnh từ vật dụng trong nhà nghỉ
• Công thức nước mía siêu rẻ chỉ là đường hóa học và nước lã
• Phát hiện lừa đảo qua mạng, tố cáo thế nào?

PV (t/h)