Từ nhiều năm nay, nhờ quan tâm ứng dụng KHCN, diện tích vùng trồng rau an toàn trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh ngày một mở rộng, hình thành tư duy sản xuất hiện đại cho nhà nông; đồng thời góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo đầu ra ổn định cho nông sản, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp các địa phương phát triển bền vững.

Sử dụng chế phẩm sinh học trong nông nghiệp đang là một hướng đi hiệu quả với các doanh nghiệp sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Từ năm 2015, Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Việt Long đã liên kết với 2 công ty của Nhật Bản là Greentex và Chodai triển khai Dự án nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ sản xuất chế phẩm sinh học trong bảo vệ cây trồng nông nghiệp. Dự án thực hiện toàn bộ trên 39ha đất canh tác của Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Việt Long. 

Được biết, để sản xuất rau hữu cơ trong môi trường tự nhiên, Công ty Greentex sử dụng công nghệ cải tạo đất G-Tex. Đây là công nghệ chẩn đoán dựa trên dữ liệu phân tích các thông số lý, hóa và sinh học để thiết lập các chỉ số cải tạo đất, từ đó đề xuất số lượng và chủng loại phân bón cần thiết cho cây trồng. Sản phẩm hỗn hợp cải thiện chất lượng đất được xử lý theo đúng tiêu chuẩn nông nghiệp Nhật Bản về chăm sóc cây trồng. 

"Hoạt động hợp tác quốc tế, cụ thể là liên doanh - liên kết với các nhà khoa học trong nước và quốc tế để đầu tư nghiên cứu khoa học tiên tiến trong canh tác nông nghiệp đã mang lại hiệu quả cho doanh nghiệp. Theo đó, trong quá trình hợp tác với các doanh nghiệp Nhật Bản, Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Việt Long đã triển khai Đề tài “Nghiên cứu, thử nghiệm chế phẩm sinh học bảo vệ cây trồng ứng dụng công nghệ G-Tex trong sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh"; sử dụng các chủng vi sinh vật thích hợp để phân hủy, lên men các phế phụ phẩm nông nghiệp tạo chế phẩm sinh học có tính chất cải tạo đất, kích thích cây trồng phát triển" - ông Lê Quang Thắng, Giám đốc Công ty cho biết. 

Từ năm 2020 đến nay, doanh nghiệp đã xây dựng quy trình kỹ thuật sử dụng các chế phẩm sinh học trong cải tạo đất và trồng một số loại rau ăn lá; xây dựng mô hình sản xuất chế phẩm sinh học các loại; xây dựng mô hình sử dụng chế phẩm sinh học cho rau củ quả để tăng năng suất ít nhất 10% so với sản xuất đại trà, giảm sử dụng thuộc bảo vệ độc hại; tập huấn kỹ thuật sử dụng chế phẩm sinh học cho các hộ trồng rau tại phường Cộng Hòa, TX Quảng Yên. Kết quả thử nghiệm trồng cà rốt bằng các chế phẩm hữu cơ tại khu vực sản xuất rau của Việt Long cho thấy, sản phẩm đầu ra đã cải thiện đáng kể từ 20-30% về cả năng suất và chất lượng so với loại không sử dụng chế phẩm. Trong thời gian triển khai, đề tài này đã được Sở Khoa học và Công nghệ đánh giá tốt, ứng dụng vào sản xuất nông nghiệp tại địa phương mang lại hiệu quả cao. 

Xây dựng các cánh đồng rau an toàn là giải pháp quan trọng để đảm bảo sức khỏe lâu dài cho người dân. Bởi vậy, trong những năm qua, tỉnh luôn quan tâm, tạo điều kiện cho doanh nghiệp, người dân phát triển những cánh đồng rau an toàn. Giai đoạn 2019-2023 trên địa bàn tỉnh có 2 dự án tại TP Cẩm Phả và TP Hạ Long, tổng diện tích gần 180ha... Đến nay, toàn tỉnh có 5 vùng sản xuất rau an toàn tập trung, diện tích duy trì 348ha ở TX Quảng Yên, TP Hạ Long, TX Đông Triều, huyện Hải Hà, TP Cẩm Phả, chủ yếu do các doanh nghiệp, HTX và tổ hợp tác xã thực hiện.

Mặc dù vậy, thị trường tiêu thụ rau an toàn chưa ổn định, khả năng cạnh tranh của sản phẩm chưa cao; liên kết giữa người dân và doanh nghiệp trong sản xuất, bao tiêu sản phẩm lâu dài còn hạn chế, tập quán canh tác của người sản xuất đã ăn sâu trong tiềm thức... Bên cạnh đó, công tác quản lý VSATTP đối với mặt hàng rau ở các chợ truyền thống chưa chặt chẽ, nên người tiêu dùng khó phân biệt giữa rau an toàn với rau thông thường. Điều này khiến cho việc vận động người dân tham gia sản xuất rau an toàn còn hạn chế. Chính vì vậy, để diện tích rau an toàn được mở rộng, chính quyền địa phương cùng các ngành liên quan cần đẩy mạnh hơn công tác tuyên truyền, vận động doanh nghiệp đẩy mạnh ứng dụng KHCN trong diện tích vùng trồng; đồng thời từng bước nâng cao nhận thức của người tiêu dùng và người sản xuất về rau an toàn; có những giải pháp tiêu thụ sản phẩm rau an toàn hiệu quả hơn. 

Hoàng Yến