Nham trám trở thành đặc sản nức tiếng gần xa nhưng với người dân làng Vân Xuyên, xã Hoàng Vân, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang thì đây là món ăn "có một không hai", thường dùng để thiết đãi khách quý.

Trám đen khá phổ biến ở một số tỉnh trung du miền núi phía Bắc và được trồng nhiều ở Bắc Giang, Lạng Sơn. Được ví như một loại thực phẩm bổ dưỡng nhưng thơm bùi, nổi tiếng nhất phải kể đến trám đen của hai làng Vân Xuyên và Vạn Thạch ở ven sông Cầu.

Từ quả trám đen, người dân địa phương chế biến thành nhiều món ăn dân dã ngon miệng nổi tiếng như: Nham trám, trám đen om thịt, cá kho trám đen, trám đen ngâm mắm, xôi trám, trám ngâm tương.

Trồng trám tưởng dễ mà khó, sau 7-8 năm từ khi gieo hạt mới biết đâu là cây đực, đâu là cây cái bởi cây trám đực chỉ được cái tốt mã, còn trám cái sẽ cho quả trám. Quả trám hình thoi, khi non có màu xanh nhạt, khi chín chuyển màu tím đen, thịt trám màu hồng thẫm.

Hiện nay trên địa bàn huyện Hiệp Hòa có khoảng 3000 cây trám đen, trong đó có hơn 100 cây trám cổ thụ khoảng trên 100 năm, hơn 200 cây từ 70- 100 năm tuổi được trồng trên diện tích hơn 60 ha, tập trung chủ yếu tại các xã Hoàng Vân, Hoàng An. Cây trám trồng từ 7-10 năm tuổi cho thu 2-3 tạ quả/năm. Giá bán trung bình từ 120.000- 150.000đ/1kg; Trám đen Hiệp Hòa thực sự trở thành một loại cây hàng hóa, sản phẩm đặc sản, đem lại nguồn thu nhập đáng kể cho người dân. Góp phần nâng cao thu nhập và đời sống của người dân Hiệp Hòa. Để đảm bảo quyền lợi và nâng cao hiệu quả, giá trị cho người sản xuất, kinh doanh trám đen trên địa bàn, UBND huyện đã đăng ký bảo hộ nhãn hiệu chứng nhận “Trám đen Hiệp Hòa” và đã được Cục Sở hữu trí tuệ- Bộ Khoa học và Công nghệ cấp giấy Chứng nhận nhãn hiệu số 459539 tại Quyết định số 66448/QĐ-SHTT ngày 06/9/2023.

Nhãn hiệu “Trám đen Hiệp Hòa” được công nhận sẽ là điều kiện thuận lợi giúp cho người dân trồng trám đen quảng bá hình ảnh của trám đen trên thị trường; người sản xuất và kinh doanh các sản phẩm của trám đen yên tâm lao động mở rộng sản xuất để tạo ra giá trị sản phẩm ngày càng được khách hàng tin tưởng sử dụng, tạo thêm uy tín đối với sản phẩm Trám đen Hiệp Hòa.

 Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Bắc Giang đã trao chứng nhận nhãn hiệu “Trám đen Hiệp Hòa” cho UBND huyện Hiệp Hòa. 20 cá nhân, hộ gia đình sản xuất Trám đen tiêu biểu của huyện cũng được trao giấy chứng nhận Quyền sử dụng nhãn hiệu chứng nhận “Trám đen Hiệp Hòa”.

Hà Anh